Hoofdstuk Grammatica

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Python intro

Programming basics-II

Les 3 / Week 7a

Hoofdstuk Grammatica

Nederlands

Les 1/2 / Week 6a

Planning lessen week 6

Module Grammatica & Spelling 3F

Hoofdstuk 1 Grammatica
Les 1:
Hoofdstuk1: 1.1 tot en met 1.5: Woordsoorten – Dat of wat – Hen, hun, zij – Verwijswoorden – Voegwoorden – (Test Jezelf)

Les 2:
Hoofdstuk 1: 1.6 tot en met 1.10: Zinsdelen – Persoonsvorm & onderwerp – Werkwoordelijk & naamwoordelijk gezegde – Lijdend & meewerkend voorwerp – Klopt de zin? – (Test Jezelf) 

Les 1

Woordsoorten

Dat of wat

Hen, hun, zij

Verwijswoorden

Voegwoorden

(Test jezelf)

Woordsoorten TIPS

• Begin met het benoemen van de woorden die je herkent
  - werkwoorden - zelfstandig naamwoorden - lidwoorden - bijvoeglijk naamwoorden -
• Bij de woorden die dan overblijven ga je beredeneren:
  - Hoort het woord bij een woord dat ik al benoemd heb?
  - Welke optie (bij meerkeuze vragen) lijkt mij het meest logisch?  

Dat of wat TIPS

Dat 

• Verwijst naar 'het'-woorden. Bijv. Het meisje dat
• Als na de overtreffende trap nóg een  woord staat.
  Bijv.: het mooiste cadeau dat
             het mooiste wat

Anders = Wat

Hen, hun, zij TIPS

Zij = onderwerp. 

        Zij hebben. DUS NIET Hun hebben. 

Hen = lijdend voorwerp. & Na een voorzetsel.

         Ik bel hen. DUS NIET Ik bel hun.

         Ik praat tegen hen. DUS NIET Ik praat tegen hun.

Hun = meewerkend voorwerp zonder voorzetsel.

         Hij heeft hun een bericht gestuurd. 

                 MAAR Hij heeft aan hen een bericht gestuurd.

Verwijswoorden TIPS

Verwijzen voorkomt herhaling in de zin. Je verwijst met:

• Persoonlijke voornaamwoorden

Onderwerp: ik/jij/hij/wij/jullie/zij | 

Geen onderwerp of Ná voorzetsel: mij/jou/hem/ons/jullie/hen

• Bezittelijke voornaamwoorden

Eigenaar of maker/(familie)relatie: mijn/jouw/zijn/ons/jullie/hun. LET OP: het geslacht van de woorden.

• Betrekkelijke voornaamwoorden

Als je extra informatie geeft: die/dat. BIJV. Het meisje dat daar loopt.

• Voorzetsel + wie of waar. BIJV. Het meisje over wie we spraken. Het huisdier waarvan we veel houden.

Voegwoorden TIPS

• Nevenschikkend = 2 hoofdzinnen verbinden. 

Zinnen zijn op dezelfde manier opgebouwd. 

• Onderschikkend = verbindt hoofdzin & bijzin. 

Bijzin herken je aan persoonsvorm & andere werkwoorden achteraan in de zin. 

• Reden = omdat (Waarom doet iemand iets.)
• Oorzaak = doordat (Waar komt iets door.)
• Twijfel = omdat (Twijfel of iets een reden of oorzaak is --> gebruik 'omdat'.)

Les 2

Zinsdelen

Persoonsvorm en onderwerp

Werkwoordelijk en naamwoordelijk gezegde

Lijdend en meewerkend voorwerp

Klopt de zin? 

(Test jezelf)

Zinsdelen TIPS

• Begin met het benoemen van de zinsdelen die je direct herkent.
• Kijk eerst naar het hoofdwerkwoord in de zin. Dat werkwoord is de regisseur van de zin. Het werkwoord deelt de rollen uit. 

Persoonsvorm en onderwerp TIPS

• Persoonsvorm: Verandert als de tijd verandert.
  (tegenwoordig/verleden)
• Onderwerp: Verandert als aantal verandert. (enkelvoud/meervoud)
• Samengestelde zinnen: Meerdere persoonsvormen & onderwerpen.

Werkwoordelijk en naamwoordelijk gezegde TIPS

• Werkwoordelijk gezegde = persoonsvorm + alle werkwoorden in de zin. 

In samengestelde zinnen staan meerdere werkwoordelijke gezegdes. 

• Naamwoordelijk gezegde = alle werkwoorden + zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden die iets zeggen over het onderwerp. 

LET OP: Je herkent een naamwoordelijk gezegde aan de koppelwerkwoorden: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, voorkomen.  

Lijdend en meewerkend voorwerp TIPS

Lijdend voorwerp: wie of wat + persoonsvorm, onderwerp en de rest van de zin. 

Meewerkend voorwerp: begint vaak met aan of voor. Ontvangt of verliest het lijdend voorwerp. 

Klopt de zin? TIPS

Contaminatie = twee woorden of uitdrukkingen door elkaar.

Pleonasme = eigenschap dubbel benoemen bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord: witte sneeuw.

Tautologie = Twee keer hetzelfde zeggen met gelijkwaardige woorden: altijd en eeuwig; ik ga weg en vertrek.

Foute samentrekking = Een zinsdeel is onterecht weggelaten.

Tangconstructie = Zinsdelen die bij elkaar horen, staan té ver uit elkaar. = lastiger te begrijpen. 

Huiswerk & volgende les:

Huiswerk:

• Maak de lessen in de het hoofdstuk 1 Grammatica af. 

Volgende les: 

• Aan de slag met hoofdstuk 2 Spelling.