3.5: Conflicten tussen kapitaal en arbeid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

3.5 Arbeiders organiseren zich

Over de oprichting van vakbonden en politieke partijen

Lesdoelen

Na vandaag..

- Weet je wat vakbonden zijn

- Kun je uitleggen waarom vakbonden in de 19e eeuw werden opgericht

- Weet je wat een politieke partij is

- Kun je uitleggen waarom politieke partijen eind 19e eeuw werden opgericht

Situatie werkgevers

- Willen veel winst

- Worden steeds rijker

- Gesteund door de regering

- Verschil tussen arm en rijk vinden zij normaal

Situatie arbeider

- Verdient weinig

- Geen kiesrecht

- Lang, saai, zwaar werk

- Geen opleiding

'Meet en greet'

met Piet

Piet is 22 jaar en werkt in een fabriek. Piet doet heel eentonig werk en krijgt daar weinig voor betaald. Hij werkt 10 uur per dag, 60 uur per week.

Piet wilt wat aan zijn situatie veranderen, maar hoe?!

Waarom is het (in de 19e eeuw) niet verstandig om alleen in opstand te komen tegen je werkgever?

Pogingen om de situatie van arbeiders te verbeteren

1. Stakingen

2. Oprichten van 'vakbonden'

3. Oprichten van politieke partijen

Filmpje

Vakbonden

Wat is een vakbond?

- Vereniging van mensen die werken voor een baas

- Komt op voor de belangen van de leden

De vakbondmedewerker wordt afgebeeld als sterk persoon. Hij neemt het op voor de werknemers. 

De fabrikant / werkgever lijkt boos op de vakbondmedewerker

Waarom zou een fabrieksbaas niet blij zijn als een vakbond medewerker op bezoek komt?

Filmpje

Wat doet een vakbond?

Wat doet een vakbond?

- Praten met werkgevers over salaris en werkomstandigheden

- Organiseren indien nodig stakingen

Met het geld van de leden, kunnen vakbonden: 

- Doorbetalen bij werkloosheid / ziekte

- Doorbetalen bij stakingen

- Wordt scholing voor de leden betaald

- Worden onterecht ontslagenen geholpen (advocaat)

Verklaar de afbeelding:
- Wat zie je?
- Wat is de bedoeling van de maker?

Politieke partijen

Samenwerking van mensen met dezelfde politieke ideeën om samen invloed uit te oefenen op het bestuur van het land:

- Zelfde ideeën

- Stemmen samen voor of tegen een wet

Voordat er politieke partijen werden opgericht, stemde men per persoon over een wetsvoorstel. Men werkte wel samen, maar bij een volgend wetsvoorstel kon de samenwerking er weer heel anders uit zien.

Anti-Revolutionaire Partij

- Nam het op voor het lot van de arbeiders

- Abraham Kuyper

- Christelijk = 'naastenliefde'

Leg uit dat het oprichten van een politieke partij voor arbeiders een voorbeeld is van de 'Sociale Kwestie'