MHA1 - 3.2 zien

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

3.2 zien

leerdoelen

• Wat zie je aan de buitenkant van je ogen?
• Wat zie je aan de binnenkant van je ogen?

• Hoe werken je ogen?

Je oog wordt beschermt

• wenkbrauwen en wimpers tegen stof en zweet
• traanvocht tegen uitdrogen

binnenkant oog.

het licht gaat door het hoornvlies heen valt op de lens door de pupil in. 

in de lens wordt het licht "gebroken" en gaat door het glasachtig lichaam.

binnenkant oog.

het licht valt op het netvlies. Je ziet dan nog op de kop 

De zenuwen aan de achterkant van je ogen brengen het signaal naar je hersenen

binnenkant oog.

Je hersenen zetten het beeld weer recht.

De lens is plat voor verweg kijken.

de lens is bol voor dichtbij kijken.

0

Staafjes: 

- grijswaarden

 

kegeltjes: 

- kleuren zien

(rood, blauw, groen)

STAAFJES

“zwart-wit” (contrast)

weinig licht nodig

onscherp beeld

rest van het netvlies

KEGELTJES

kleuren

veel licht nodig

scherp beeld

vooral op de gele vlek

Pupilreflex

Bij veel licht is je pupil klein en je iris groot

Bij weinig licht is je pupil groot en je iris klein

scherp zien

Je lens kan van vorm veranderen:

• bolle lens is voor dichtbij scherp te zien
• platte lens is voor veraf scherp te zien

Dit heet accomoderen en gebeurt door je straallichaam (een kringspier om je lens).

Diepte zien

door 2 ogen te gebruiken kunnen we diepte zien. De beelden worden over elkaar gelegd. Als je 1 oog dicht doet kan je moeilijk inschatten hoe ver een oblect van je af is.

Accomoderen

Accomoderen

wanneer heb je een bril nodig?

• niet scherp ziet
• twee oorzaken:

- ooglens kan zich niet goed
plat of bol maken
- vorm van je oogbol is niet
goed

Verziend = oogbol te kort

• oogbol kort: alleen verte scherp = verziend
• plaatje 1: 

bij dichtbij dan valt het beeld achter (voorbij) het netvlies, beeld op netvlies is onscherp

• plaatje 2: 

bril met bolle lenzen (+bril)
bolle lenzen laten de lichtstralen meer bij elkaar komen zodat het beeld wel op het netvlies valt

Bijziend = oogbol is te lang

plaatje 3: oogbol te lang, alleen van dichtbij zie je scherp, scherpe beeld valt voor het netvlies, beeld is dan wazig (bijziend)

plaatje 4:bril met holle lenzen(-bril)

De holle lenzen buigen de lichtstralen wat uit elkaar. daardoor komt het beeld, als je in de verte kijkt, wel goed op het netvlies terecht.

Gele vlek: scherp zien

Licht op het netvlies

Alleen maar kegeltjes

Blinde vlek:

Op het netvlies

Geen staafjes en kegeltjes:

Oogzenuw gaat hier het oog uit!

Kegeltjes

Kegeltjes zijn voor het waarnemen van kleuren. 

K van Kegeltjes is de K van  kleur!)

Kegeltjes

3 type kegeltjes

• 1 voor Rood
• 1 voor Groen
• 1 voor bauw

Kegeltjes worden geprikkeld bij bepaalde kleuren.

Aan de slag

maak 3.2 af t/m opdracht 31

Wist je dat...

....  Er maar weinig vrouwen kleurenblind zijn
....  Bruin de meest voorkomende kleur van de iris is? 

      Op nummer 2 staat blauw, laatste in de lijst is groen...
....  Je in totaal een half uur per dag met je ogen knippert? Als je met je ogen knippert, 

      glijden je oogleden bliksemsnel op en neer over de gevoelige bovenste laag van je

      oog. Tegelijkertijd wassen ze ziektekiemen en stoffen uit je ogen. Knipperen duur

      één-derde seconde.
....  Een insect weliswaar 2 ogen heeft, maar die bestaan op hun beurt weer uit 

      honderden kleine oogjes, die facetten heten. Waarschijnlijk ziet een insect de wereld 

      als een groot mozaïek van kleine plaatjes 

Niet alle mensen hebben dezelfde kleur ogen, welk deel van het oog bepaald de kleur?

1. netvlies
2. kleurbandjes
3. pupil
4. iris

Als je ver kijkt wordt je lens

1. bol
2. rond
3. plat
4. gevlekt

Licht is de prikkel voor onze

1. neus
2. mond
3. oren
4. ogen

Waardoor worden onze ogen beschermd?

1. handen
2. oogleden
3. Noogkassen

het beeld van het rechter oog komt...

1. in je linker hersenhelft
2. je rechter hersenhelft
3. ruggenmerg
4. op je hoorvlies