hoofdstuk 8: 2024

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Leerdoelen

Je kent de doelen van straffen
Je kunt de straffen in Nederland noemen
Je kunt toelichting geven over de effectiviteit van straffen

Je weet wat er bedoelt wordt met materiële en immaterieel gevolgen

Wat voor straf kreeg jij als kind?

Straffen vroeger

Onder meer ´radbraken´:
De veroordeelde werd op een houten wiel (rad) gebonden. Met een ijzeren staaf werd vervolgens op de ledematen geslagen totdat alle botten hierin versplinterd waren. Als alle ledematen kapotgeslagen waren, kon een genadeslag op de hartstreek worden gegeven, waardoor de veroordeelde stierf. Dit was doorgaans de negende slag. De genadeslag volgde lang niet altijd. Ook kon de veroordeelde tot slot worden onthoofd, of min of meer levend worden achtergelaten waarna pijn, bloedverlies, dorst en vogels de rest deden.

In Nederland kennen we geen doodstraf meer ...

Vroeger...

Tot de 11e eeuw geen geschreven regels

Vaak in het openbaar gestraft

Nu: resocialisatie als doel, daders heropvoeden.

Zijn de gevangenisstraffen te laag, wat doet een straf met je?

Doelen van straf

1. Vergelding

2. Genoegdoening

3. Afschrikking van de dader

4. Beveiliging samenleving

5. Voorkomen eigenrichting

6. Heropvoeden van de dader (resocialisatie)

7.Handhaven van de rechtsorde

Soorten straffen

• Hoofdstraf (bv boete, taakstraf gevangenisstraf, hechtenis)

• Bijkomende straf (bv Rijbewijs inleveren: heeft altijd te maken met strafbare feit)

• Maatregel 

voorwaardelijke straf

de veroordeelde krijgt dan een proeftijd waarin hij niet een gelijksoortig delict mag plegen. Doet hij dat toch, dan krijgt hij de straf alsnog + een nieuwe straf

Spreekrecht

Bij ernstige misdrijven mag het slachtoffer tijdens de rechtszitting spreken. En ook schadevergoeding vragen

helpt straf wel?

Ongeveer de helft van ex-gevangenen pleegt binnen 2 jaar weer een misdrijf!

In gevangenis andere waarden en normen: ze worden juist asocialer

Samenleving accepteert criminelen niet, moeilijk leven oppaken.

Reclassering

helpt en begeleidt verdachten en veroordeelden.

1. Brengt verslag uit

2 .Ondersteuning van familie

3. Toezicht taakstraf

4. Nazorg bij terugkeer maatschappij

Gevolgen criminaliteit

• Materieel: gevolgen die je kunt berekenen in geld.

• Immaterieel:  Gevolgen die je niet kunt uitdrukken in geld.

1.  Angst en onveiligheid
2. Morele verontwaardiging
3. Normvervaging
4. Vertrouwen in politiek en overheid neemt af
5. Bedreiging van de rechtsstaat
6. Stijging eigenrichting: mensen gaan zelf voor rechter spelen.