Hormonen

• Anatomie en fysiologie
• MBO
• Studiejaar 2

hormoonstelsel

Hormoonstelsel bij de mens

Regulerende stelsels

• Centraal zenuwstelsel
• Hormonaal Zenuwstelsel --> Gebaseerd op hormonen
• Hormonen treden sturend op in het lichaam
• Hormonaal zenuwstelsel werkt trager als CZ
• Beide stelsels beïnvloeden elkaar --> Werken intensief samen

Hormoonstelsel

Hormonen regelen langzame processen:

• groei, 
  
• ontwikkeling, 
  
• stofwisseling  
  
• voortplanting
  

Hormonen

• Chemische boodschapper --> Bloed
• Specifieke werking --> Doelwitcellen
• Remmend of stimulerend 
• Concentratie --> Hormoonspiegel --> Aanmaak / Afbraak

Regelkringen

1. Registratie huidige situatie
2. Vergelijking gewenste situatie 
3. Bijsturing z.n. --> Hormonale beïnvloeding
4.  Registratie nieuwe situatie
5. Al dan niet bijsturen nieuwe situatie

Regelkringen

• Elke hormoonklier
• Soms meerdere klieren achter elkaar geschakeld
• Remmende terugkoppeling 

Verschil hormoonklier/ verteringsklier

Verteringsklier: 

maakt verteringssap

heeft een afvoerbuis om het verteringssap af te voeren

Hormoonklier:

maakt hormonen

Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Endocriene weefsels

• Hormoon producerende weefsels
• "Naar binnen toe afscheidend"

Opdracht

Opdracht

1. Pijnappelklier
2. Hypofyse
3. Schildklier en bijschildklier
4.  Thymus
5. Bijnier
6. Eilandjes van Langerhans
7. Eierstok
8. Zaadbal 

Hypofyse (Hersenaanhangsel)

• Centrale klier --> Mastergland --> Stuurt veel andere hormoonklieren aan
• Staat onder controle van het CZ via hypothalamus -->                    Hypothalamus-hypofysesysteem
• Hypofyseachterkwab --> Antidiuretisch hormoon (ADH) & Oxytocine
• Hypofysevoorkwab -->  Wordt beïnvloed door de hypothalamus via het bloed

Pijnappelklier

• Melatonine
• Vooral 's avonds en 's nachts --> Maakt slaperig
• Wordt beïnvloed door (dag)licht --> Veel licht remt de aanmaak
• 10 - 15 keer hoger in de nacht
• Remt tot de puberteit de rijping van geslachtshormonen

Schildklier & Bijschildklier

• Schildklierhormoon regelt verbranding in de cellen
  
• Te weinig schildklierhormoon: Je bent koud en moe en wordt dikker
  
• Te veel schildklierhormoon: Je hebt het warm, bent bewegelijk, valt af
  
• Bijschildklier ligt aan de achterkant en is werkt als antagonist op de schildklier --> Evenwicht

De bijnier

• De bijnier ligt boven de nier
  
• De bijnier maakt adrenaline
  
• Adrenaline = paniekhormoon
  

Zorgt voor:

=> snellere hartslag

=> snellere ademhaling

=> meer verbranding

Geslachtsklieren vrouw

• Oestrogeen & Progesteron
• Aanmaak in de eierstokken
• Groei en ontwikkeling primaire en secundaire geslachtskenmerken
• Menstruele cyclus
• Groei baarmoederslijmvlies

geslachthormonen man

• Testosteron
• Aanmaak in de teelballen
• Zorgen voor de primaire en secundaire geslachtsorganen 

De eilandjes van Langerhans produceren insuline en glucagon

voor constanthouding bloedsuikerspiegel

(zorgt ervoor dat er altijd ongeveer evenveel suiker 

in je bloed is)

insuline

• Als je teveel glucose in je bloed hebt wordt insuline afgegeven. 
• insuline zorgt ervoor dat glucose als glycogeen wordt opgeslagen in de spieren en lever. Dit wordt dan bewaard voor later.
  
• De hoeveelheid suiker in je bloed is nu lager!

             glucose => glycogeen

glucagon

• Als je te weinig glucose in je bloed hebt wordter glucagon afgegeven.
  
• Glucagon zorgt ervoor dat glycogeen wordt omgezet in glucose.
  
• De hoeveelheid suiker in je bloed wordt hoger.
  

          glycogeen => glucose

Wat is de functie van hormonen?

1. Hormonen verwerken de impulsen die afkomstig zijn van spiercellen
2. Hormonen zorgen voor het voedsel van het hormoonstelsel
3. Hormonen zorgen voor snelle reacties op prikkels
4. Hormonen regelen de werking van weefsels en organen die er gevoelig voor zijn.

Hoe heet het mannelijk groeihormoon?

1. Testosteron
2. Insuline
3. Oestrogeen
4. Melatonine

Als de glucoseconcentratie in je bloed te laag is, wordt....

1. minder glucagon afgegeven
2. meer glucagon afgegeven
3. meer insuline afgegeven
4. minder insuline afgegeven

Welke stoffen worden gemaakt in de Eilandjes van Langerhans die de bloedsuikerspiegel regelen?

1. Glycogeen en glucagon
2. Insuline en glycogeen
3. Insuline en glucagon
4. Insuline en glucose

Welke invloed heeft insuline op het glucosegehalte van het bloed?

1. door insuline daalt het glucosegehalte in het bloed
2. door insuline stijgt het glucosegehalte in het bloed

Welk hormoon produceren de zaadballen?

1. oestrogeen
2. testosteron
3. adrenaline
4. insuline

Hoe heet het slaaphormoon dat bepaalt hoe laat je s' avonds slaap krijgt?

1. Neuronen
2. Melatonine
3. De hypofyse
4. Het groeihormoon

Adrenaline wordt gemaakt in

1. alvleesklier
2. schildklier
3. hypofyse
4. bijnieren

Wat regelen de hormonen uit de alvleesklier?

1. adrenaline in je bloed
2. hoeveelheid suiker in je bloed
3. geven hormonen af
4. zorgen voor verbranding

Waar bevindt zich de schildklier?

1. boven op de nieren
2. in de voortplantingsorganen
3. in de hals tegen de luchtpijp aan
4. in de alvleesklier