Grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Les Nederlands voor A2d

Intro

Volgorde zinsontleding

1. Persoonsvorm 

2. Onderwerp

3. WG of NG?

4. Lijdend voorwerp 

5. Meewerkend voorwerp

6. bijwoordelijke bepaling

Hoe te vinden?

Maak de zin vragend

Wie of wat + pv?

Volg het schema WG of NG?

wat/wie + wg + ow?

aan/voor wie + wg+ ow + lv?

alles wat overblijft 

Denk aan de verplicht wederkerende werkwoorden en scheidbare werkwoorden

Denk aan de verplicht wederkerende werkwoorden en scheidbare werkwoorden

Theorie H1

Wederkerende werkwoorden zijn werkwoorden als zich wassen, zich vervelen, zich schamen, zich vergissen etc. Deze werkwoorden hebben altijd een wederkerend voornaamwoord bij zich (me, je , zich, ons)

Verplicht wederkerende werkwoorden (zich gedragen, zich vergissen, zich schamen)

Toevallig wederkerende werkwoorden (zich wassen, zich scheren, zich vermaken)

De voornaamwoorden van de verplicht wederkerende werkwoorden horen bij het WG.

Hij bemoeit zich met mijn dochter.

Wij vermaken ons op het leuke schoolfeest!

Ik schaam me voor mijn moeder.
Is 'zich schamen' een

1. toevallig wederkerend werkwoord
2. verplicht wederkerend werkwoord

Ik schaam me voor mijn moeder.
Wat is het WG?

1. schaam
2. schaam me

Hij verdedigt zich met zijn vuisten!
Is 'zich verdedigen' een

TIP!

Kun je zeggen 'ik verdedig jou'?

Ja? --> toevallig wederkerend werkwoord

Nee? --> verplicht wederkerend werkwoord

1. toevallig wederkerend werkwoord
2. verplicht wederkerend werkwoord

Hij verdedigt zich met zijn vuisten!
Wat is het WG?

TIP!

Bij verplichte wederkerende werkwoorden hoort het wederkerend voornaamwoord bij het WG

Bij toevallig wederkerende werkwoorden niet.

1. verdedigt
2. verdedigt zich

Hij verdedigt zich met zijn vuisten!
Wat voor zinsdeel is 'zich' in deze zin?

1. WG
2. onderwerp
3. lijdend voorwerp
4. meewerkend voorwerp

Nu oefenen met alles! 

Ontleed de zinnen 

Eerst samen 

Hij gedraagt zich als een gek! 

pv= 

ow=

wg/ng=

lv=

mv=

bwb=

gedraagt

hij

WG= gedraagt zich

is er niet

is er niet

als een gek

Volgend jaar wordt George een student verpleegkunde. 

pv=

ow=

wg/ng=

lv=

mv=

bwb=

wordt

George

wordt is een koppelwerkwoord. Er staan geen andere werkwoorden in de zin. Dus er is een NG

Het NG bestaat uit de persoonsvorm, naamwoordelijk deel en overige werkwoorden. 

Om het naamwoordelijk deel te vinden stel je de vraag: Wat/wie + pv + ow + overige werkwoorden?

Dus: wat/wie wordt George? Antwoord: een student verpleegkunde

NG= wordt [een student verpleegkunde]

is er niet bij een NG

is er niet

Volgend jaar

Kun jij mij nog eens die e-mail toesturen?
WG of NG?

1. WG
2. NG

Hij is de beste voetballer allertijden.

1. WG
2. NG

Hij schijnt goed taarten te kunnen bakken

Er staat een koppelwerkwoord in: schijnt. 

Maar staan er nog meer werkwoorden in die geen koppelwerkwoorden zijn?

1. WG
2. NG

PV

OW

WG

NG

LV

MV

BWB

Na de zomervakantie

bleken

te klein

hem

Jobs spijkerbroeken

geworden

Ontleed deze zin: vul steeds in pv= ow= wg= ng= lv= mv= bwb=
Waarom moeten die toetsen wiskunde zo moeilijk zijn?

Ontleed deze zin: vul steeds in pv= ow= wg= ng= lv= mv= bwb=
De uit Chili afkomstige degoe is volgens Wikipedia familie van de cavia.

Heeft de voorzitter van het NOC de sporters hun medailles overhandigd?
Wat is de pv?

Zet de zin in een andere tijd, de persoonsvorm verandert dan. 

1. heeft
2. de voorzitter
3. heeft overhandigd
4. overhandigd

Heeft de voorzitter van het NOC de sporters hun medailles overhandigd?
Wat is het onderwerp

wie/wat + pv?

1. heeft
2. de voorzitter
3. de voorzitter van het NOC
4. de sporters

Heeft de voorzitter van het NOC de sporters hun medailles overhandigd?
WG of NG

1. WG
2. NG

Heeft de voorzitter van het NOC de sporters hun medailles overhandigd?Wat is het WG?

1. Heeft
2. Heeft hun medailles
3. heeft overhandigd
4. heeft hun

Heeft de voorzitter van het NOC de sporters hun medailles overhandigd?Wat is lijdend voorwerp?

wat (of wie) +  ow + wg?

1. Is er niet
2. hun medailles
3. de sporters

Heeft de voorzitter van het NOC de sporters hun medailles overhandigd?Wat is meewerkend voorwerp?

Aan wie of voor wie + pv + ow + lv + rest wg?

1. de voorzitter
2. hun medailles
3. de sporters

Goed gedaan! Wil je nog extra uitleg over een bepaald onderdeel? Typ dat hieronder.