Herhalingsles H2 & H3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Herhalingsles H2 & H3

Wat gaan we doen?

Welk Woord Weg

Extra uitleg --> vragen

Blooket

Opdracht

Welk woord weg

Jagen - Verzamelen - Landbouw - Nomaden

Akkerbouw - Nomaden - Irrigatie - Veeteelt

Welk woord weg

Piramide - Mummie - Farao - Arbeider

Kolonie - Stemmen - Democratie - Athene

Welk woord weg

Gladiatoren - Insula - Vermaak - Slaven

Paus - Christenen - Keizer - Jezus

Herhaling H2 & H3

Zijn er nog vragen?

2.1: Jager-verzamelaars

- Jager-verzamelaars: mensen die leefden van de jacht op dieren, van de visvangst en van het verzamelen van vruchten en noten in de natuur.

- Mannen --> jagen

- Vrouwen --> verzamelen

2.1: Nomaden

- Jager-verzamelaars leefden in groepen van 20-30 man

- Nomaden: mensen die niet op een vaste plek woonden en vaak rondtrokken.

2.1: Ongeschreven bronnen

- Prehistorie --> ongeschreven bronnen

- Grotschilderingen, gereedschap, sieraden

2.2: Landbouw

- Akkerbouw: het verbouwen van gewassen

- Veeteelt: het houden van dieren voor melk en vlees

- Akkerbouw + veeteelt --> landbouw

2.2: Landbouwrevolutie

- Revolutie: grote verandering

- Opkomst van landbouw --> revolutie

- Niet overal op hetzelfde moment

2.2: Oorzaak & gevolg

- Een kind valt van zijn fiets.

- Bedenk voor jezelf verschillende oorzaken en gevolgen voor het vallende kind.

2.2: Oorzaak & gevolgen landbouwrevolutie

- Oorzaak: klimaatverandering --> het werd warmer

- Gevolgen: eerste dorpen ontstaan & bevolkingsgroei

2.2: Hunebedden

- 7000 jaar geleden: eerste boeren in Zuid-Limburg

- Noorden van Nederland: hunebedbouwers

- Hunebedden: enorme bouwwerken van grote stenen 

2.3: De Nijl

- In Egypte ligt een rivier: De Nijl.

- Langs de Nijl: piramides en tempels

2.3: Landbouw in Egypte

- De Nijl overstroomde elk jaar.

- Er bleef een dun laagje modder achter. Het was heel vruchtbaar en leverde veel op.

2.3: Irrigatie

- Irrigatie: systeem om water te brengen naar grond die te droog is voor landbouw.

- Periode waar water stijgt, daalt en van droogte

2.3: Farao

- Farao: baas in Egypte --> koning

- Farao had alle macht

2.4: De piramides

- Piramide = graf van de farao

- Lichaam werd goed bewaard --> mummificeren

- Dodenrijk!

2.4: De piramide van Cheops

- Bouw rond 2600 v.Chr.

- De bouw duurde erg lang en het werk was erg zwaar.

2.5: De ontdekking van Ötzi

- 1991: Lijk gevonden in de Alpen --> Ötzi

- Lichaam bleef goed bewaard, doordat het al die tijd in de sneeuw lag.

2.5: Bevroren in de tijd

- Ötzi was 45 jaar geworden, 1.60 lang en woog 50 kilo.

- Door gevonden sporen goed te onderzoeken, weten we steeds meer over Ötzi.

3.1: Grieken buiten Griekenland

- Rond 800 v.Chr.: Grieken hadden koloniën in Italië, Spanje en Turkije

- Kolonie: Grondgebied van een Griekse stadstaat buiten Griekenland.

3.1: Iedereen mag meepraten

- Stadstaat: Griekse stad dat zelfstandig werd bestuurd (Athene)

- Athene was een democratie: burgers hebben invloed op hoe hun land wordt bestuurd.

- Mannen wel, vrouwen niet!

3.1: Directe vs indirecte democratie

- Directe democratie: mensen stemmen zelf voor of tegen een plan. Meeste stemmen gelden!! (oude Athene)

- Indirecte democratie: stemmen op mensen die namens het volk het land bestuurd (Nederland, nu)

3.1: Godenverhalen

- Grieken vertelden verhalen over goden en godinnen.

- Mythe: verhaal over goden en verzonnen wezens.

3.1: Toneel

- Toneel was erg belangrijk in de Griekse cultuur

- Toneel ging over goden en gewone, dagelijkse dingen.

3.2: Het rijk bewaken

- Rome --> grotere delen van de wereld

- Vrede <--> profiteren van de rijkdom

- Wegen aanleggen

3.2: Romeinen in Nederland

- Limes: grens van het Romeinse Rijk

- Limes liep dwars door Nederland

- Germanen: mensen ten noorden van de limes.

3.2: Weg met de koning!

- Rond 500 v.Chr. --> koning van Rome wordt weggejaagd

- Rome werd een republiek --> consuls: twee leiders van Rome.

- Belangrijke beslissingen --> senaat

3.2: Rome wordt een keizerrijk

- Julius Caesar wordt als consul erg machtig.

- Senaat is bang en vermoord Julius Caesar.

- Na een burgeroorlog wordt Augustus de eerste keizer van Rome.

3.3: Zeus of Jupiter

- Romeinen namen de Goden over van de Grieken

- Alleen namen waren anders (Zeus - Jupiter, Ares - Mars)

3.3: Rijk en arm in Rome

- Verschil tussen rijk en arm was groot.

- Rijk --> villa, arm --> insula

- Insula: slecht onderhouden 'flatgebouw' met vijf verdiepingen

3.3: Een amfitheater

- Grootste theater in Rome --> Colosseum

- Gladiatorenspelen voor vermaak

- Gladiatoren: slaven die tegen elkaar vochten tot de dood

3.3: Grote verandering

- Beton --> slimme vondst van de Romeinen

- Beton --> bogen en koepels

- Aquaducten en pantheon

3.4: De verlosser

- Jezus was Joods. Deze mensen geloofden in één God.

- Christenen: volgelingen van Jezus Christus. Zij geloofden ook in één god.

3.4: Het christendom raakt bekend

- De wegen in het Romeinse Rijk waren goed --> mensen konden zich sneller verplaatsen.

- Gevolg: het christendom raakte overal snel bekend, vooral bij arme mensen, vrouwen en slaven.

3.4: Staatsgodsdienst

- Paus: leider van de kerk. Woont in Rome.

- 312: keizer Constantijn wordt christen --> christendom wordt staatsgodsdienst.

- Staatsgodsdienst: godsdienst waarbij het bestuur van een land bepaalt welke godsdienst iedereen moet hebben

3.5: Het rijk wordt verdeeld

- Het Romeinse Rijk kreeg steeds meer problemen --> aanvallen van barbaren

- 395: Het Rijk wordt in twee stukken verdeeld. Grootste problemen in het West-Romeinse Rijk

3.5: Vlucht voor de barbaren

- Limes werden niet meer goed verdedigd --> aanvallen door barbaren

- Iedereen was bang voor de Hunnen en gingen vluchten

- Grote Volksverhuizing

3.5: Rome wordt geplunderd

- Vandalen hebben Rome een paar keer geplunderd.

- 376: einde van het West-Romeinse Rijk.

3.5: Wat is er gebleven?

- Er bleef veel kennis bewaard (kalenders en wetten), maar ook beton (bogen en koepels.

- Het christendom bleef ook (bepalend voor Europa)

- Er bleven veel boeken met kennis bewaard.

Handige filmpjes:

https://schooltv.nl/video-item/high-speed-history-wanneer-ontstond-de-agrarische-samenleving

https://schooltv.nl/video-item/het-verhaal-van-nederland-in-de-klas-jagers-en-boeren

https://schooltv.nl/video-item/high-speed-history-wat-gebeurde-er-in-de-steentijd

https://www.youtube.com/watch?v=H3zlu_8DoBs

https://www.youtube.com/watch?v=ByynC4LvzsQ&t=8s

https://www.youtube.com/watch?v=FHY_pHm0Gi0

https://www.youtube.com/watch?v=aDvkw1LxzKs

https://www.youtube.com/watch?v=iLLhdR-D65s

https://www.youtube.com/watch?v=dz3yZtkm44E

https://www.youtube.com/watch?v=VYR7O6seM8o

https://www.youtube.com/watch?v=iE4BG0joA5E

https://www.youtube.com/watch?v=VYR7O6seM8o&t=1s

Voor de volgende keer

- Zorg ervoor dat je goed leert

- Na de vakantie gaan we een oefentoets maken