5. 8.1 online

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

8.1 Industrialisatie en modern imperialisme

Tijdvak 8 Tijd van burgers en Stoommachines 1800 - 1900

1. Je kunt de sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen beschrijven die plaatsvonden tijdens de overgang van de agrarisch-urbane samenleving naar de industriële samenleving.

2. Je kunt uitleggen hoe de verhouding tussen koloniën en moederlanden veranderde onder invloed van de industriële revolutie

3. Je kunt uitleggen welke politieke, ideologische en economische motieven een rol spelen bij het opkomen (Azië) en uitbreiden (Afrika) van het modern imperialisme.

4. Je kunt beschrijven hoe Nederland als koloniale machthebber in het toenmalige Nederlands-Indië vormgaf aan het modern imperialisme

leerdoelen

Schrijf mee en vul je samenvatting aan

31. De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving

 

33. De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie

36. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme

Kenmerkende aspecten

Leg het KA uit in je eigen woorden.

Maken - bespreken - verbeteren

1. Maak samen opdracht 4a t/m d  (6 min)
2. Bespreek samen met een ander tweetal jullie antwoorden en verbeter met zijn vieren jullie antwoord. (4 min)

voorbeeld van een goed antwoord opdr 4a

a Het handelskapitalisme richtte zich vooral op handel. Winsten werden geïnvesteerd in nieuwe handelsstromen. Het industrieel kapitalisme heeft meer aandacht voor productie. De ondernemers investeren vooral in nieuwe productiemiddelen. De continuïteit zit in de investeringen: beide systemen draaien om herinvestering van winsten. De verandering is vooral te vinden in de manier waarop afzetmarkten werden ingezet. Zo richtte het handelskapitalisme van de zeventiende eeuw zich voornamelijk op de Europese markt, terwijl het industrieel kapitalisme haar producten (ook) in andere werelddelen wil verkopen.

voorbeeld van een goed antwoord opdr 4b

b Er waren meer grondstoffen nodig omdat er veel sneller, veel meer kon worden geproduceerd. Zonder grondstoffen zou de industrie stilstaan en dat zou een einde maken aan het systeem. Maar de productiesnelheid ging het behoeftepeil van bestaande markten snel te boven, er moesten dus nieuwe afzetmarkten bijkomen.

Voorbeeld van een goed antwoord opdr 4c

c De afzetmarkten in Noord-Amerika en Europa raakten verzadigd. Producenten gingen buiten de westerse markten op zoek naar nieuwe klanten en nieuwe markten in Afrika en Azië.

Voorbeeld van een goed antwoord opdr 4d

d Voorbeelden van continuïteit: de hoogste bestuursbanen zijn in handen van de Europese elite. Koloniën staan in dienst van de belangen van het moederland. Onderdrukking van de plaatselijke bevolking in de koloniën.

Voorbeelden van verandering: meer aandacht voor grondstoffen waardoor niet langer alleen de handelsposten aan de kust interessant waren, maar ook de binnenlanden waar grondstoffen waren te winnen. Er wordt in het bestuur minder gebruikgemaakt van de plaatselijke elite in de kolonie, het bestuur wordt in toenemende mate door Europeanen ingevuld en uitgevoerd. De koloniën worden in toenemende mate ingezet als afzetgebied voor Europese eindproducten, met name kleding/textiel.

Welke motieven voor modern imperialisme worden genoemd in de tekst?

Welke van de motieven die jullie net noemden past bij bron 8?

Bron 8 blz. 145

‘De kolonisatie is de op uitbreiding gerichte kracht van een volk, het is zijn vermogen om zich voort te planten, het is zijn uitbreiding en vermeerdering van zijn gebieden; het is de onderwerping van het heelal of van een heel groot deel daarvan aan zijn taal, aan zijn gebruiken, aan zijn ideeën en aan zijn wetten. Een volk dat koloniseert is een volk dat haar superioriteit en haar machtspositie voor de toekomst versterkt. Dat is te zien aan de gewonnen voorspoed en de materiële macht, het gezag en de politieke invloed, de intellectuele grootsheid. Hoe men het ook bekijkt, er is één woord van een onbetwistbare waarheid: het volk dat koloniseert is het beste volk; als het dat niet vandaag al is, zal het dat morgen zijn.’

Naar: P. Leroy-Beaulieu, De la colonisation chez les peuples modernes (1874).

Maken - bespreken - verbeteren

1. Maak samen opdracht 7 a t/m d   (3 min)
2. Bespreek samen met een ander tweetal jullie antwoorden en verbeter met zijn vieren jullie antwoord. (2 min)

voorbeeld van een goed antwoord opdr 7

a De Conferentie van Berlijn in 1885.

b Afrika werd in hoog tempo gekoloniseerd door de industriële grootmachten van Europa.

c Het modern imperialisme.

d Bron 7. Daarop is te zien hoe Afrika tussen 1880 en 1913 bijna geheel door Europese mogendheden werd gekoloniseerd.

Welke vraag heb je nu nog?

Exit-ticket

Beantwoord deze vraag op het blaadje dat je van de docent krijgt:

Leg uit waarom de Industriële Revolutie de mate van modern-imperialisme vergrootte, geef daarbij een voorbeeld.

huiswerk

Bestudeer par 8.2 in je boek of LessonUp.

Maak een samenvatting, laat ruimte voor dingen die je lastig vindt.