Economie en Ondernemen

• Economie & Ondernemen
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Les 2.2 - Ruil / Produceren

Leerdoelen

Aan het eind van deze opdracht kun je:

• aangeven wat wordt bedoeld met chartaal geld (munten en bankbiljetten);
  
• (met een voorbeeld) omschrijven wat het verschil tussen chartaal geld en giraal geld is;
• met een voorbeeld uitleggen wat bedoeld wordt met directe ruil en indirecte ruil;
  
• de drie functies van geld noemen: ruil- of betaalmiddel, rekenmiddel en spaarmiddel;
  
• omschrijven wat bedoeld wordt met specialiseren en met arbeidsverdeling;
  
• uitleggen hoe geld bij specialiseren een rol speelt.
• minimaal drie activiteiten van banken noemen.
  
• je nieuwe banksaldo uitrekenen nadat er een aantal bedragen zijn bijgeschreven en afgeschreven.
  
• uitleggen wat wordt bedoeld met 'de Nederlandsche Bank is de bank der banken'.

Vul 3 leerdoelen in die je nog weet

Munten en 

bankbiljetten

Om het kopen en verkopen van producten beter te laten verlopen, is er geld.

Er zijn munten en bankbiljetten in omloop en daarnaast kun je bijna overal met je pinpas betalen.

Munten en 

bankbiljetten

Van de eerste munten was de waarde van het metaal waarvan de munt gemaakt was, gelijk aan het bedrag dat op de munt stond. 

Van de munten die we nu gebruiken, is de materiaalwaarde lager dan het bedrag dat op de munt staat afgebeeld.

Munten en 

bankbiljetten

Ook bij bankbiljetten geldt dat de waarde van het papier waarvan het biljet gemaakt is veel lager is dan het bedrag dat op het bankbiljet gedrukt staat.

Alle landen in de EU hebben de euro als munteenheid

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de Europese Unie?

1. De munt eenheid waar wij mee betalen.
2. Een organisatie van 27 Europese landen die nauw met elkaar samen werken.
3. Alle landen van de wereld die samen werken voor handel.
4. Nederland, België en Luxemburg

Welke munteenheid was in Nederland het betaalmiddel vóór de Euro

1. Pond
2. Florijn
3. Dollar
4. Gulden

Chartaal en 

giraal geld

Je kunt op verschillende manieren betalen:

Chartaal geld: met munten en bankbiljetten.

Giraal geld: met geld dat op een betaalrekening bij een bank staat.

Giraal betalen

Internetbankieren: Met een pasje of een code log je in op je computer of telefoon. Je kunt dan geld overmaken naar een betaalrekening van iemand anders.

Pinnen: Met je pinpas kun je in winkels betalen of geld opnemen bij een geldautomaat.

Als je geld pint, dan wordt chartaal geld giraal geld.

1. Juist
2. Onjuist

Is betalen met de pinpas giraal of chartaal betalen?

1. Giraal geld
2. Chartaal geld

Je hebt chartaal geld en giraal geld. Wat is chartaal geld?

1. Geld in je zak
2. Geld op je rekening

In een winkel heb je een T-shirt gekocht. Je pint het bedrag van je aankoop. Wat verandert door deze betaling aan het chartaal en het giraal geld dat je hebt? Kies het juiste woord.

Het giraal geld ......... terwijl mijn chartaal geld .........

1. giraal blijft gelijk chartaal blijft gelijk
2. giraal neemt af chartaal neemt af
3. giraal daalt chartaal blijft gelijk
4. giraal blijft gelijk chartaal daalt

Directe/

indirecte ruil

Het ruilen van producten tegen producten noem je directe ruil.

Gebruik je geld om een product te kopen, dan noem je dat indirecte ruil.

Directe ruil

Wat is het verschil tussen indirecte ruil en directe ruil?

Functies van geld

Er worden vaak drie functies van geld onderscheiden:

ruil- of betaalmiddel: geld wordt gebruikt om goederen en diensten te kopen.

rekenmiddel: geld wordt gebruikt om de waarde van iets aan te geven.

spaar- of oppotmiddel: geld wordt gebruikt om te sparen, zodat het op een later moment gebruikt kan worden.

Wat is geen functie van geld?

1. Spaarmiddel
2. Ruilmiddel
3. Waardemiddel
4. Rekenmiddel

Banken

Een bank is een financiële instelling waar je terecht kunt voor veel verschillende activiteiten:

• het verzorgen van betalingen;
  
• het lenen en sparen van geld;
  
• het kopen en verkopen van buitenlands geld;
  
• het sluiten van een verzekering;
  
• het afsluiten van een hypotheek;
  
• het kopen en verkopen van waardepapieren, zoals aandelen.

Bank saldo

Als je een betaalrekening hebt bij een bank, krijg je regelmatig een (digitaal) overzicht van je betalingen.

Op zo'n overzicht kun je zien hoeveel geld van je rekening is afgeschreven of hoeveel geld er is bijgeschreven. Op je telefoon of computer kun je ook je saldo checken.

Een positief saldo noem je een creditsaldo.

Een negatiefsaldo is een debetsaldo.

Julia wil het saldo op haar bankrekening weten. Aan het begin van de maand had ze € 310 op haar rekening. Ze heeft deze maand €145 uitgegeven en €203 verdiend. Wat is haar banksaldo nu?

1. - € 38
2. € 252
3. € 368
4. € 658

Spaargeld 

en geldlening

Als je geld op je spaarrekening hebt staan, krijg je rente.

Als je geld van een bank leent, betaal je rente.

Henk spaart geld voor als zijn mobiel kapot gaat. Wat is zijn reden om te sparen?

1. Sparen voor een doel
2. Sparen uit voorzorg
3. Sparen voor de rente
4. Sparen als rekenmiddel

Wat is geen reden om te sparen?

1. Sparen uit voorzorg
2. Sparen als rekenmiddel
3. Sparen voor rente
4. Sparen voor een doel

Welk spaarmotief heb je als je geld aan de kant legt voor als de wasmachine kapot gaat?

1. Sparen voor rente
2. Sparen uit voorzorg
3. Sparen voor een doel
4. Sparen voor een ander

Er zijn in totaal 160.000 baantjes.
Hoeveel jongeren werken in horeca?

Welke stelling is
van toepassing op E&O?

1. Je bent vooral bezig met rekenen
2. Voor E&O moet je goed zijn in economie
3. De meeste tijd breng je door achter de pc
4. Geen van allen is van toepassing

Maken

Opdracht 1: Geld als smeergeld

Opdracht 2: Banken