H3L7 - 2HVMC - Donderdag 15 februari - Grammatica 3.7 - Lijdend/bedrijvend

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Welkom 2THF : )

Planning van dit uur

• Uitleg lijdende en bedrijvende vorm (LessonUp) 
• Zelfstandig werken opdracht 1 t/m 6 van 3.7 Grammatica zinsdelen

Aan het einde van deze les

• heb je geleerd wat de lijdende en bedrijvende vorm van een zin is;
  
• kan je een lijdende en bedrijvende zin herkennen. 

Bas pakt zijn tas uit.

Wie is degene die iets doet - actief is - in deze zin?

1. Bas
2. zijn tas

Huiswerk bespreken

Wat	Huiswerk bespreken (opdracht 3 t/m 5 + 7 van 2.8 Grammatica woordsoorten)
Hoe	Klassikaal
Hulp	Steek je vinger op als je een vraag hebt
Tijd	Ongeveer vijf minuten
Uitkomst	Deze leerstof komt terug op de repetitie
Klaar	Hierna gaan we verder met de les

Bas pakt zijn tas uit.

Wat is het onderwerp in deze zin?

1. Bas
2. zijn tas

De tas wordt door Bas uitgepakt.

Wie is degene die iets doet - actief is - in deze zin?

1. Bas
2. de tas

De tas wordt door Bas uitgepakt.

Wat is het onderwerp in deze zin?

1. Bas
2. De tas

Het onderwerp is dus niet altijd degene die iets doet in de zin

Het onderwerp in de zin verricht de handeling uit het werkwoordelijk gezegde

Het onderwerp in de zin ondergaat de handeling uit het werkwoordelijk gezegde (onderwerp doet zelf niks)

Actief/bedrijvend

Jara laat de hond uit

Jara = onderwerp

De hond = lijdend voorwerp

Passief/lijdend

De hond wordt uitgelaten

De hond = onderwerp

Actief/bedrijvend

Jara laat de hond uit

Jara = onderwerp

De hond = lijdend voorwerp

Passief/lijdend

De hond wordt uitgelaten door Jara

De hond = onderwerp

'door Jara' = door-bepaling / bijwoordelijke bepaling

Lijdende zin

• Worden of zijn + voltooid deelwoord
  
  
• Worden = onvoltooid / niet afgelopen
  De hond wordt door Jara uitgelaten
• Zijn = voltooid / afgelopen
  De hond is door Jara uitgelaten 

Samenvatting lijdende zin

1. Het onderwerp doet zelf niets, maar ondergaat de handeling
2. Er staat een door-bepaling in of die kun je erbij bedenken
3. De zin bevat een vorm van het hulpwerkwoord worden of zijn + voltooid deelwoord 

'De werking van de nieren wordt uitgelegd.'

1. Bedrijvende/actieve zin
2. Lijdende/passieve zin

'Jan maakt de oefeningen.'

1. Bedrijvende/actieve zin
2. Lijdende/passieve zin

'De oefeningen worden gemaakt.'

1. Bedrijvende/actieve zin
2. Lijdende/passieve zin

'Het boek wordt aan hem gegeven.'

1. Bedrijvende/actieve zin
2. Lijdende/passieve zin

'Ik geef hem een compliment.'

1. Bedrijvende/actieve zin
2. Lijdende/passieve zin

'Het compliment is in ontvangst genomen.'

1. Bedrijvende/actieve zin
2. Lijdende/passieve zin

Wat moet je kunnen op de repetitie?

Kunnen uitleggen wat de lijdende vorm en de bedrijvende vorm is.

Een lijdende zin in de bedrijvende vorm zetten.

En andersom.