P6-les1-Onderzoeksvaardigheden

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Wat willen we de komende weken bereiken?

- Je maakt kennis met de 7 onderzoeksvaardigheden van MAW.

- Je gaat deze 7 onderzoeksvaardigheden 

toepassen in de PO die je gaat maken.

PO Onderzoeksvaardigheden

Groepsgrootte:                                    1 persoon

Vorm:                                                        Vraag-antwoord document (7 vragen)

Maken in:                                                 Google Documents
Inleveren/delen:                                   Google Drive

Deadline:                                                 Vrijdag 23 december 23:59

De komende 5 weken gaan we 1 les per week met de PO Onderzoeksvaardigheden aan de slag.

- Het onderzoek moet gaan over een maatschappelijk verschijnsel. 

- Het onderzoek moet bestaan uit een literatuuronderzoek (5 bronnen).

- Het onderzoek moet bestaan uit een observatie  (mag ook online filmpjes) of een interview.

- De onderzoeksvraag moet bestaan uit minimaal 2 kernconcepten die een verband met elkaar zouden kunnen hebben.

Onderzoeksvaardigheid 1

Je kunt een onderzoek opzetten 

en uitvoeren over een 

maatschappelijk verschijnsel.

Onderzoeksvaardigheid 1

Je kunt een onderzoek opzetten 

en uitvoeren over een 

maatschappelijk verschijnsel.

Bijvoorbeeld: Zorgen de coronamaatregelen ervoor dat mensen zich minder verbonden voelen met elkaar dan voorheen?

PO Vraag 1

Beschrijf het maatschappelijk verschijnsel dat jij met de PO Onderzoeksvaardigheden wil onderzoeken (minimaal 100 woorden).

- Het onderzoek moet gaan over een maatschappelijk verschijnsel. 

- Het onderzoek moet bestaan uit een literatuuronderzoek (5 bronnen).

- Het onderzoek moet bestaan uit een observatie (mag ook online filmpjes) of een interview.

- De onderzoeksvraag moet bestaan uit minimaal 2 kernconcepten die een verband met elkaar zouden kunnen hebben.

Ideetjes ter inspiratie: 

Verkiezingen Amerika, WK in Qatar, sociale ongelijkheid in profvoetbal, glazen plafond, OneLove-aanvoerdersband, complottheorieën, influencers, vuurwerkverbod, energieprijzen & armoede, kindertoeslagaffaire, vapen, mocromaffia, eenzaamheid, prestatiedruk scholieren, enz.

Onderzoeksvaardigheid 2

Je kunt over een maatschappelijk 

verschijnsel een onderzoeksvraag 

en hypothese formuleren 

die onderzoekbaar is. 

Welke hypothese vind jij beter?

1. Door toenemende individualisering, als gevolg van de coronamaatregelen, is de sociale cohesie veranderd. 

2. In Nijkerk is door corona, als gevolg van individualisering, de sociale cohesie tussen burgers afgenomen.

- Geef 2 redenen waarom jij hypothese 1 beter vindt.

- Geef 2 redenen waarom jij hypothese 2 beter vindt.

In Nijkerk is door toenemende individualisering - als gevolg van de coronamaatregelen - de sociale cohesie tussen burgers afgenomen. 

Hypothese (niet neutraal):
In Nijkerk is door toenemende individualisering - als gevolg van de coronamaatregelen - de sociale cohesie tussen burgers afgenomen. 

Onderzoeksvraag (neutraal):

Is in Nijkerk door individualisering - als gevolg van de coronamaatregelen - de sociale cohesie tussen burgers veranderd? 

Deelvragen:
- Wat zijn de coronamaatregelen die van invloed zijn in Nijkerk?
- Zorgen de coronamaatregelen voor toenemende individualisering in Nijkerk?
- Hoe was de sociale cohesie in Nijkerk vóór de coronacrisis?

- Is de sociale cohesie veranderd in Nijkerk, sinds de coronacrisis?

- Is er een verband tussen de individualisering en de sociale cohesie in Nijkerk?

PO Vraag 2

- Maak de hoofdvraag bij het onderzoek over het onderwerp dat jij gekozen hebt (gebruik in je hoofdvraag minimaal 3 variabelen, 

waarvan 2 kernconcepten).

- Maak hierbij ook minimaal 3 deelvragen.

- Stel een hypothese op bij de hoofdvraag (minimaal. 100 woorden).

Onderzoeksvaardigheid 3

Je kunt variabelen onderscheiden in afhankelijke en onafhankelijke variabelen en ...

... deze operationaliseren in indicatoren, bijvoorbeeld van hoofd- en kernconcepten.

Variabelen

Onafhankelijke variabele (oorzaak):

Afhankelijke variabelen (gevolg):

Want de individualisering en sociale cohesie hangen af van de

coronamaatregelen en niet andersom.

Coronamaatregelen

Sociale cohesie

Individualisering

Variabelen operationaliseren

Variabele 1: Coronamaatregelen
Welke maatregelen gelden er in Nijkerk?
Voor wie gelden ze?
Waar gelden ze? 

Vanaf en tot wanneer gelden ze?
Op welke tijdstippen van de dag gelden ze wel of niet?

Wat is het gevolg als je de maatregelen overtreedt? 

Variabelen operationaliseren

Variabele 2: Sociale cohesie

- Wat is het aantal bindingen van de gemiddelde Nijkerker?

- Wat is de gemiddelde kwaliteit van die bindingen?

- Hoe groot is het groepsgevoel?

- In hoeverre voelt de Nijkerker zich lid van een gemeenschap?

- Hoe verantwoordelijk voelt de Nijkerker zich voor de welzijn van anderen?

- In welke mate kunnen Nijkerkers een beroep doen op elkaar, wanneer het nodig is (bv. boodschappen halen voor iemand in quarantaine?).

PO vraag 3

- Noem de afhankelijke en de onafhankelijke variabelen in jouw hoofdvraag.

- Operationaliseer deze variabelen in indicatoren:  Uit welke onderdelen bestaan deze variabelen en aan de hand van welke indicatoren kun je ze meten? Probeer het zo compleet en uitgebreid mogelijk te operationaliseren (minimaal 200 woorden).

Onderzoeksvaardigheid 4

Je kunt informatie verwerken en daaruit beredeneerde conclusies trekken.

- Gebruik schema´s, tabellen, grafieken enz. om de verwerking van informatie uit literatuur/observatie/interview overzichtelijk te maken.

- Combineer de informatie uit literatuur en uit observatie of interview om een beredeneerde conclusie te trekken.

Onderzoeksvaardigheid 5

Je kunt de betrouwbaarheid en representativiteit van informatiebronnen vaststellen door na te gaan waar deze vandaan komen.

Betrouwbaarheid informatiebronnen

Een bron is betrouwbaar als de bron gegevens oplevert 

die als feitelijk juist kunnen worden beschouwd.

Zijn de volgende bronnen betrouwbaar?

- Je interviewt een Ajax-supporter om erachter te komen hoe 

het zit met de populariteit van Feijenoord in Nederland.

- Je interviewt bewoners van een verzorgingstehuis in 

Nijkerkerveen om erachter te komen hoe het zit met 

de sociale cohesie tijdens corona in Nijkerkerveen.

Hoe betrouwbaar is een bron en 

hoe ga je daar mee om als onderzoeker?

- Waar komt de bron vandaan, wie of wat zit erachter? 

- Met welk doel is de bron geschreven of geproduceerd? 

- Op welke wijze is de informatie verzameld, hoe is geselecteerd? Vanuit welk referentiekader? Hoe wordt de informatie gepresenteerd?

- Is er sprake van ´hoor en wederhoor´? 

- Scheiding van feiten en commentaar?

- Zijn de feiten juist weer gegeven? 

- Is de ´bron van de bron´ gecheckt? 

Onderzoeksvaardigheid 6

Je kunt een oordeel geven over een onderzoek:
- over de betrouwbaarheid 
- over de validiteit 
- over de representativiteit 

Onderzoeksvaardigheid 6: Betrouwbaarheid

Onafhankelijk van toeval
Bv. Als je gaat meten of de sociale cohesie is toegenomen in Nijkerk, dan kijk je onder andere of de kwaliteit van bindingen is toegenomen. Het kan dan zijn dat twee mensen sinds de coronacrisis veel intensiever contact met elkaar hebben, maar dat  dit toevallig is en niet komt door de coronamaatregelen. Je meet dan een toename van de sociale cohesie, maar die toename is ontstaan op basis van toeval.

Vrij van willekeurige meetfouten
Bv. Je hebt bij het terugluisteren van het interview de persoon niet goed verstaan en daarom klopt vervolgens de informatie in jouw onderzoek niet helemaal.

Of ... je hebt bij een observatie opgeschreven dat twee mensen elkaar een hand gaven, terwijl ze in werkelijkheid elkaar een knuffel gaven.

Onderzoeksvaardigheid 6: Validiteit

De onderzoeker meet wat hij/zij wil meten

Bv. Je onderzoekt de sociale cohesie in Nijkerk door vooral naar het aantal bindingen van personen in Nijkerk te kijken. Het aantal bindingen kan iets zeggen over de sociale cohesie, maar het kan ook zijn dat iemand heel veel oppervlakkige bindingen en dat aantal bindingen verandert waarschijnlijk ook niet echt door de coronacrisis. 
Ondanks dat deze persoon ook in de coronacrisis nog heel veel bindingen heeft, voelt hij ondertussen misschien heel weinig echte kwalitatieve binding met zijn omgeving. 

Je hebt dan niet precies gemeten wat je zou willen meten.

Onderzoeksvaardigheid 6: Representativiteit

Representativiteit van een onderzoek is iets anders als representativiteit in de politiek.

Het gaat erom in hoeverre jouw steekproef de groep vertegenwoordigt die je wilt onderzoeken.

Bv. Je wilt weten hoe de leerlingen van Corlaer denken over de mondkapjesplicht en je interviewt daarvoor 10 leerlingen. In hoeverre zijn deze leerlingen dan een goede afspiegeling van (representatief voor) alle leerlingen van het Corlaer College?

Wat kun je in dit geval doen om het zo representatief mogelijk te maken?

Onderzoeksvaardigheid 7

- Je kunt het verschil beschrijven tussen correlatie en causaliteit.
- Je kunt beoordelen of beweringen over een causaal verband tussen twee maatschappelijke verschijnselen juist zijn en kan daarbij uitleggen welke invloed andere, interveniërende

variabelen hebben op het mogelijke verband.

Correlatie en causaliteit

Correlatie: er is samenhang tussen twee variabelen. 

Dit zegt nog niets over welke variabele de oorzaak is 

en welke het gevolg is (bv: de motivatie van H5MAW is de afgelopen tijd toegenomen en de cijfers van H5MAW zijn de afgelopen tijd gestegen). 

Causaliteit: de ene variabele is de oorzaak en de andere variabele is het gevolg hiervan (bv: uit onderzoek is gebleken dat door de extra corona maatregelen van de afgelopen weken, het aantal besmettingen nu afneemt).

Interveniërende variabele

Interveniërende variabele: 

Er is een derde variabele in het spel die zorgt 

voor correlatie tussen twee variabelen.

Bv: Op plaatsen waar je veel ooievaren ziet, worden meer kinderen geboren.

Dit is wel correlatie, maar geen causaal verband, want ooievaren verwekken geen kinderen.

Interveniërende variabele

Onafhankelijke variabele:

Interveniërende variabele:

Afhankelijke variabele:

AANTAL OOIEVAREN
Op het platteland zijn er veel meer ooievaren dan in de bebouwde kom.

VERDELING KINDEREN
Op het platteland krijgen mensen gemiddeld meer kinderen.

AANTAL GEBOORTES
Meer geboortes in gebieden waar veel ooievaren voorkomen.

In een binnenstad wordt er meer wild geplast dan in een woonwijk. Wat is hierbij volgens jou de onafhankelijke en de afhankelijke variabele? Welke interveniërende variabele zou je kunnen bedenken?