6.5 Gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

2 minuten voordat de les begint

• Boeken op tafel / Tas van tafel
  
• Boek open:
         Basis blz. 102
         Kader blz. 108
• Pen in de hand
• Stilte

Regels van orde

1e keer:  Waarschuwing --> Maximaal 3 namen op het bord

2e keer: Overschrijven 2 keer onder de trap bij Wiesman

3e keer: Eruit, naar meneer Wiesman of Brauns + uur nakomen

Nooit! 

Geluid uit telefoons / Oordopjes in 
Gooien
Eten/drinken 

Mutsen op / Jassen aan / Tassen op tafel  

Vandaag

6.5:  Gedrag

1e uur

• Uitleg Basisstof
• Filmpje
• Opgaven maken

2e uur

• Filmpje
• Afmaken opgaven
• Nakijken
• Quiz

 BS6.5: Gedrag

Deze les:

• Huiswerk 
• Uitleg BS5.5
  

          - Zelfstandig werken (stil)

     

• Afsluiten
  

Heb je een vraag? 

Wacht tot een vragenmoment

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat gedrag is.
• Je kunt uitleggen waardoor gedrag wordt bepaald.
• Je kunt het verschil benoemen tussen observatie en interpretatie van gedrag.

6.5 Wat is gedrag?

• Alles wat een mens of een dier doet.
• In reactie op een prikkel
• Gedrag bestaat uit handelingen die samenhangen

Gedragsketen

Het gedrag van dieren (en mensen) bestaat uit een serie opeenvolgende stappen.
 

Zo'n serie noem je een gedragsketen. 

Een voorbeeld:

een "Gedragsketen"

Reageren 

Gedrag is het gevolg van bepaalde prikkels. 

Prikkels via zintuigen & zenuwen naar je hersenen, hersenen sturen reactie naar spieren/klieren.

Reactie op prikkel= respons

Prikkels

Gedrag ontstaat doordat mensen en dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels.

– Inwendige prikkel -> komt vanuit het lichaam 

• Honger / Dorst
  
• Emotie
  
• Gedachte

– Uitwendige prikkel -> komt van buiten

• Geuren
• Geluiden
• Smaak
• Beeld

Motivatie

Hoe bereid je bent te reageren op een bepaalde prikkel.

• Honger, maar nog niet genoeg om naar de koelkast te lopen.
  
• Het zonnetje schijnt, maar nog net te koud om buiten te gaan zitten.
  

Hoe gedraag je je?

Wordt bepaald door aangeboren en aangeleerd gedrag.

Aangeboren = iets meteen kunnen, zonder dit te hoeven leren.

                               Voeden bij de moeder.

Aangeleerd = door te leren.

                             Leren eten met mes en vork.

Sociaal gedrag

Gedrag van soortgenoten naar elkaar = sociaal gedrag.

Gedrag van een soortgenoot is een prikkel voor het handelen (respons) van de ander. 

Prikkels & response bij sociaal gedrag = signalen

Gedrag mensen

Waarden = wat je belangrijk vindt: Vriendelijkheid, Eerlijkheid, Respect, Hulpvaardigheid, Betrokkenheid, ...

Normen = regels die daarbij horen: "Je mag niet stelen", "Je mag niet liegen", ...

Gedrag bekijken

In de biologie kijken we veel naar gedragingen van dieren.

We maken dan observaties: wat doet het dier?

Observatie vs interpretatie

Observatie = 'ik zie een hond kwispelen' 

hierbij is de Interpretatie => 'de hond is blij'

0

Vragen?

Zelfstandig werken

in stilte

Open je boek op blz:
Kader 108 / Basis 102

Lees en maak opgaven:

Kader 1 t/m 9 (behalve 4)                                   Basis 1 t/m 9

Muziekje erbij?

Zelfstandig werken

Van BS6.5: 

Kader= 1 t/m 9 maken
(4 overslaan)

Basis = 1 t/m 9

Klaar?

• Begrippenlijst maken

• Gedrag
• Gedragsketen
• Prikkel
  
• Respons
  

• Inwendige prikkel
  
• Uitwendige prikkel
  
• Motivatie
  
• Aangeboren gedrag

• Aangeleerd gedrag
  
• Sociaal gedrag
  
• Signalen
  
• Waarden
  

• Normen
• Observatie
• Interpretatie

Een hond die op commando een poot geeft. Dit is ...?

1. Aangeboren gedrag
2. Aangeleerd gedrag

Wat is een respons?

1. Reageren op prikkels
2. Prikkels waarnemen
3. Een signaal naar de hersenen
4. Een signaal vanaf de hersenen naar spieren

Welk orgaanstelsel bestuurt ons gedrag?

1. Beenderstelsel
2. Spierstelsel
3. Zenuwstelsel
4. Scheidingsstelsel

Welk gedrag (welke response) heb je kunnen observeren in dit filmpje?

Als gedrag ontstaat door te leren is dat aangeboren gedrag

1. Juist
2. Onjuist

baltsgedrag van de mens

Welke betekenis past het beste bij gedrag?

1. De buurman uitschelden, omdat hij lawaai maakt.
2. Je ziet een blikje drinken. Je maakt het blikje open.
3. Alle waarneembare handelingen van een mens of dier.
4. Alle dingen die bewegen en leven.

Fijn weekend!