AT2 - T5: BS 7 DNA-technieken

Biotechnologie
Verzamelnaam voor technieken waarbij de mens organismen gebruikt om producten te maken.
Dat is dus niet per se genetische modificatie.
1 / 23
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2

Cette leçon contient 23 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Biotechnologie
Verzamelnaam voor technieken waarbij de mens organismen gebruikt om producten te maken.
Dat is dus niet per se genetische modificatie.

Slide 1 - Diapositive

Veredelen
  • Kwekers ontwikkelen steeds nieuwe plantenrassen, dit heet veredelen.

  • In de afbeelding hiernaast zie je de verschillende stappen van veredelen.

Slide 2 - Diapositive

Veredeling kan tot heel diverse vormen leiden.

Slide 3 - Diapositive

 veredeling
Deze is namelijk groot en bestand tegen rupsen

Slide 4 - Diapositive

Recombinant-DNA-technieken
  • recombinant-DNA-techniek  Voorbeeld: Bacteriën maken Insuline door het gen van een varken in hun DNA te stoppen.
  • Naam voor het Aanpassen van DNA van een organisme = genetische modificatie / genetische manipulatie
  • Naam voor een Organisme met aangepast DNA = transgeen

Slide 5 - Diapositive

Genomics
  • het gehele DNA

  • kankeronderzoek
  • vergelijk verschillende weefsels met elkaar
  • genen aan of uit

Slide 6 - Diapositive

DNA tests
om snel te kijken welke op elkaar lijken

Slide 7 - Diapositive

eDNA
Environmental DNA
Je neemt een schep uit de
omgeving (slootwater)
en kijkt dan naar alle DNA
die daar te vinden is.
Organismen laten unieke 
DNA sporen achter, zo kun je zien wat voor organismen er zijn.


Slide 8 - Diapositive

Synthetische biologie
Biologisch materiaal kunstmatig namaken.
Geheel door mensen gemaakt dus.

In de toekomst kunnen we misschien bacteriën maken die al het afval eten.
Of computer data opslaan in een bacterie.

Slide 9 - Diapositive

Slide 10 - Vidéo

CRISPR-CAS
- Oorspronkelijk om Virus DNA te knippen voor Bacteriën. Om zichzelf te beschermen.
- Nu door mensen gebruikt om specifiek te knippen in allerlei soorten DNA om zo veranderingen aan te brengen door nieuw DNA in te brengen.
(Genetische modificatie)
--> Het is zo goed omdat het héél precies knipt

Slide 11 - Diapositive

Wat is de biologische functie (oorspronkelijk) van het Crispr-Cas-systeem?
A
afweer van bacteriën
B
het verwijderen van ongewenst DNA
C
koppelen van DNA aan RNA
D
afweersysteem van virussen

Slide 12 - Quiz

Wat wordt er weggeknipt bij CRISPR-Cas?
A
Embryo
B
Chromosoom
C
DNA

Slide 13 - Quiz

Je gaat onderzoek doen naar de invloed van het milieu op het fenotype van ratten. Wat is de beste methode om de invloed van het milieu op het fenotype te
bepalen?
A
Werken met ratten met hetzelfde genotype in dezelfde milieuomstandigheden
B
Werken met ratten met hetzelfde genotype in verschillende milieuomstandigheden.
C
Werken met ratten met verschillende genotypen in dezelfde milieuomstandigheden.
D
Werken met ratten met verschillende genotypen in verschillende milieuomstandigheden.

Slide 14 - Quiz

Gebruik de afbeelding (klik om in te zoomen). Een bepaalde super gespierde fokhond krijgt 3 mannelijke puppy's.
De fokker wil kijken welke nakomelingen dezelfde eigenschap zouden kunnen doorgeven. De DNA-volgorde voor deze eigenschap is weergegeven in de afbeelding. D.m.v. genomics kan bepaald worden welke puppy het meest geschikt is als fokhond.

Welke puppy is het meest geschikt als fokhond?
A
puppy 1
B
puppy 2
C
puppy 3

Slide 15 - Quiz

Soms wordt er een drieling geboren. Drielingen kunnen op verschillende manieren
ontstaan. In de afbeelding hiernaast is een van de mogelijke ontstaanswijzen van een drieling schematisch weergegeven. Kind 3 heeft de geslachtschromosomen XX.

Is uit de geslachtschromosomen van kind 3 met zekerheid af te leiden welk geslacht de andere kinderen hebben?
A
Nee, dat is helemaal niet mogelijk
B
Ja, maar alleen voor kind 1
C
Ja, maar alleen voor kind 2
D
Ja, zowel voor kind 1 als kind 2

Slide 16 - Quiz

Kwallen kunnen licht geven in het donker. Een aantal jaren geleden hebben wetenschappers een manier gevonden om een deel uit de cel te halen en dit te plaatsen in de geslachtscel van een aapje. Hierdoor werden er aapjes geboren die licht gaven in het donker.

Welk deel werd overgeplaatst van de kwal naar de geslachtscel van het aapje?
A
Een basepaar
B
Een chromosoom
C
Een allel
D
Een eiwit

Slide 17 - Quiz

Geef een voorbeeld van een gen

Slide 18 - Question ouverte

Niet alle organismen fossiliseren even snel. Van welk van de onderstaande dieren zijn waarschijnlijkde minste fossielen ontstaan?
A
Slang
B
Vis
C
Octopus
D
Kreeft

Slide 19 - Quiz

Wat is GEEN rudiment bij mensen?
A
Kippenvel
B
Verstandskiezen
C
Navel
D
Blinde darm

Slide 20 - Quiz

Wat klopt over genen en allelen?
A
een gen zit in het DNA een allel op een chromosoom
B
een gen is een eigenschap een allel is een variant van de eigenschap
C
allel en gen zijn synoniemen van elkaar
D
een allel is een eigenschap een gen is een variant van de eigenschap

Slide 21 - Quiz

Bij katten komen de vachtkleuren zwart en rood voor. Zwart is een sterker allel dan rood.
Wat geldt voor het genotype van een zwarte kat?
A
Altijd homozygoot
B
Altijd heterozygoot
C
Homozygoot of heterozygoot

Slide 22 - Quiz

Bij katten komen de vachtkleuren zwart en rood voor. Zwart is een sterker allel dan rood.
Wat geldt voor het genotype van een rode kat?
A
Altijd homozygoot
B
Altijd heterozygoot
C
Homozygoot of heterozygoot

Slide 23 - Quiz