Ecologie Les 4: Energiestromen en kringlopen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

15.1 Energiestromen

Exoot uitgekozen

Taken verdeeld

voedselketen

Energiestroom in ecosysteem

Voedselketen

Voedselweb

Voedselkringloop

Koolstofkringloop

Afval-

eters

Stikstof

- Waarvoor hebben organismen stikstof nodig?

- Hoe zit de stikstofkringloop 

in elkaar?

Stikstof nodig?

- Vloeibare stikstof

- In natuur als N2 (g) (lucht: 78% N2)

Stikstof is nodig voor:

- aminozuren

Aminozuren zitten in DNA, eiwitten, chlorofyl.

Koolstofkringloop

BINAS 93F

Stikstofkringloop

BINAS 93G

Gebruikelijke route

A: Planten nemen nitraat (NO₃-) op.

B: Er vindt stikstofassimilatie plaats
     vorming aminozuren

(vorming eiwitten is voortgezette assimilatie)

C: Dier eet plant, verteert en assimileert eigen        organische stoffen.

D: Bij dissimilatie komt ureum vrij. 

E: Rottingsbacterien breken ureum af tot NH₃

F: NH₃ lost in (grond)water op tot NH₄+

G: Nitrietbacterien zetten NH₄+ om in NO₂-

H: Nitraatbacterien zetten NO₂- om in NO₃-

Bijzondere route

Sommige bacteriën kunnen ammoniak (NH₃) omzetten in N₂(g). 

Gevolg: bodem minder voedselrijk voor planten.

Weer andere bacteriën kunnen N₂ (g) omzetten in NH₃ (zie afb. 29).

Gevolg: bodem voedselrijker.

!! Groenbemesten

Andere routes

'Verstorende' routes:

- NO₃-  > NH₄+    ammonificatie

- NO₃- > N_{2 (g)    denitrificatie}

Er kan stikstof (tijdelijk) verloren gaan via:

- uitspoeling in de bodem (NH₄- en NO₃-)  

- vervluchtiging (NH₃)

Exoten

Als viertal kies je een exoot uit.

• Beschrijf het organisme (soort, eigenschappen, eisen aan de omgeving)
• Hoe is het organisme hier gekomen?  Abiotisch / biotisch
• Het ecosysteem (in NL + origineel) à hoe ziet de omgeving er uit?
• De functie van het organisme
  - producent / consument / reducent
  - concurrentie / positief of negatief effect op andere soorten
  - symbiose
  - het voedselweb (maak deze)
• Wat voor effect heeft de exoot op ons ecosysteem / land?
• Wat zou je doen met deze exoot?
• Andere weetjes?