Les 6: examenvragen gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Les 6: examenvragen gedrag

Inhoud

-Herhalingsopgaven sociaal gedrag

-Examenopgaven 

Harry Harlow (1/2)

Gebruik deze tekst bij slide 5 t/m 7: 

In de jaren vijftig van de vorige eeuw deed Harry Harlow proeven met resusaapjes. Hij haalde jonge resusaapjes als baby bij hun moeder weg en liet ze in hun eentje in een kooi groeien. Als vervanging van de moeder gaf hij de keus uit twee kunstmoeders: de ene kaal met draadgaas en met een zuigfles en de andere bekleed met een harige stof, maar zonder zuigfles. De jonge aapjes klemden zich het grootste deel van de tijd aan de harige kunstmoeder vast en gingen alleen als ze honger hadden naar de kunstmoeder met de zuigfles. 

Harry Harlow (2/2)

Gebruik deze tekst bij slide 5 t/m 7: 

Aapjes die zo opgroeiden, waren bijzonder angstig en onzeker. Als volwassen open konden ze vrijwel niet met soortgenoten omgaan. Ze waren agressief en konden niet paren. Als een wijfje toch moeder werd, gaf ze haar jong zelden de borst en was ze vaak agressief tegen haar jong. Uit dit onderzoek is gebleken hoe belangrijk de liefdevolle aandacht van ouders is, vooral in het eerste levensjaar, voor de sociale ontwikkeling van een kind. 

Wat is de belangrijkste conclusie van het experiment van Harlow?

Veel mensen zijn tegen experimenten met dieren. ook tegen de experimenten van Harlow zijn veel bezwaren gemaakt.
Noem een argument tegen experimenten als die van Harlow.

Noem een argument voor experimenten als die van Harlow.

Vaak zorgen alleen de sterkste dieren in een roedel voor nageslacht. Welk voordeel heeft dit?

Een 'eigen' gebied van een dier noem je ook wel een .... ?

1. Territorium
2. Balts
3. Domein
4. Huis

Bonobo's zijn apen die elke ruzie of probleem goed maken met een vrijpartij. Bij de bonobo's wordt aardig wat af gesekst.

Hoe noem je dit gedrag?

1. Balts
2. Sociaal gedrag
3. Dreiggedrag
4. Territoriumgedrag

Rotganzen trekken in de winter vanuit Siberië naar Nederland en vertrekken eind mei weer naar hun broedgebied. In Nederland leven rotganzen in grote groepen. Eenmaal in Siberië aangekomen, vallen de groepen in paartjes uiteen. Daarmee verandert ook het gedrag ten opzichte van elkaar. Voorafgaand aan de voortplanting vertonen de paartjes daar opmerkelijk gedrag.
Hoe heet het gedrag dat de ganzen gaan vertonen zodra ze in paartjes in het broedgebied zijn, voorafgaand aan de paring?

1. Territorium gedrag
2. Sociaal gedrag
3. Balts
4. Voortplantingsgedrag

Een vreemde tikt tegen een raam van de auto. De hond begint onmiddellijk te blaffen en te grommen.
Leg dit uit.

examenopgaven

Gebruik deze tekst bij slide 15 en 16.

VMBO-tl 2015

Wat is voor vogels en reptielen de inwendige prikkel om op de reuzenpadden te jagen?

Er zijn vogels en reptielen die de reuzenpadden met rust laten. Deze dieren hebben geleerd dat ze ziek worden als ze zo’n pad eten.
Hoe heet deze vorm van leren?

1. Gewenning
2. Inprenting
3. Trail & error
4. Operante conditionering

Gebruik deze tekst bij slide 18 en 19

VMBO-tl 2015

Twee gedragselementen uit het ethogram behoren tot het sociaal gedrag van maki's.
Schrijf deze twee gedragselementen op.

De biologen vragen zich af in hoeverre er verschil is in de tijd die de dieren in beide groepen besteden aan niet-actief gedrag. Ze observeren gedurende enkele weken het gedrag van de ringstaartmaki’s en houden dit bij in protocollen. Ze maken een staafdiagram van de resultaten (zie slide 17). Uit de resultaten kun je een conclusie trekken om antwoord te geven op de onderzoeksvraag van de biologen. Schrijf deze conclusie op.

Gebruik deze tekst bij slide 21

havo 2009

Met welke term uit de ethologie zou je het gedrag van de watervlooien kunnen omschrijven als zij op willekeurige wijze opzoek zouden gaan naar plekken met hoge zuurtstofconcentratie?

1. Gewenning
2. Inzicht
3. Klassieke conditionering
4. Trail & error

Gebruik deze tekst bij slide 23 en 24

havo 2007

Leg uit hoe het komt dat de leeuw meestal de pop met de kortere manen benadert.

Op welke wijze zullen de Serengeti-leeuwen de relatie tussen de lengte van de manen en lichamelijke kracht geleerd hebben?

1. Door gewenning
2. Door inprenting
3. Door inzicht
4. Door trail & error

Gebruik deze tekst bij slide 26 t/m 31

VMBO-tl 2016

Eén van deze drie tabellen is een ethogram.
Welke tabel is dat?

1. Tabel 1
2. Tabel 2
3. Tabel 3

Hoeveel van het totaal aantal keren onderdanig gedrag in tabel 3 bestaat uit wegkruipen? Leg je antwoord uit met een berekening en gebruik gegevens uit de tabellen 1, 2 en 3.

De onderzoekers gebruiken de resultaten uit tabel 3 om de rangorde van de vijf vrouwtjes te bepalen. De plaats in de rangorde geven ze aan met de cijfers 1 tot en met 5, waarbij het cijfer 1 de hoogste rang aangeeft en het cijfer 5 de laagste.

Schrijf de naam op van het vrouwtje dat in de rangorde het cijfer 4
heeft. Leg je antwoord uit

De biologen trekken een conclusie uit de resultaten om een antwoord te geven op de onderzoeksvraag.
Schrijf deze conclusie op.

In de Verenigde Staten worden kapucijnapen getraind om mensen te helpen die volledig verlamd zijn. Op het Monkey College in Boston leren de apen eenvoudige taken zoals het openmaken van een fles, het oprapen van voorwerpen, het omslaan van een bladzijde, het openen en sluiten van een deur. Tijdens de training krijgt een aap steeds een beloning als die een taak goed uitvoert.
Hoe heet deze vorm van leren?

Gebruik deze tekst bij slide 

VMBO-tl 2018

De onderzoekers stellen vast dat Eshe op plaats 3 in de rangorde van de vijf vrouwtjes staat.
Kan op grond van deze resultaten bepaald worden of Akua hoger of lager
in rang staat dan Delu? En zo ja, wie staat er dan hoger in rang?

1. Nee, dat kan niet bepaald worden
2. Ja, Akua staat hoger in rang dan Delu
3. Ja, Delu staat hoger in rang dan Akua

Hoe hoger een vrouwtje in rang staat, des te hoger is het gehalte aan testosteron in haar bloed. Als een dominant vrouwtje zwanger is, stijgt het testosterongehalte. Deze stof komt via de placenta in het bloed van de embryo’s terecht. Hierdoor vertonen de pasgeboren hyena’s in het nest al paringsgedrag.
Wat is de inwendige prikkel voor dit paringsgedrag?

Verder oefenen

Wiki gedrag: 

https://maken.wikiwijs.nl/117816/Thema_1__Gedrag#!page-4010677

Schrijf 2 dingen op die je deze les geleerd hebt.

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen