Thema 1 BS 6-1 Ademhaling bij dieren 2V 2223

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

BS 6 Ademhaling bij dieren

Doel BS 6

• Je kunt beschrijven hoe de gaswisseling plaatsvindt bij verschillende diergroepen (eencelligen, insecten, vogels)

Vissen doen we later, in combinatie met een practicum

Vragen vooraf

Wat is gaswisseling?

Waarom is gaswisseling belangrijk?

Waar vindt gaswisseling bij mensen plaats?

Gaswisseling

• zuurstof van lucht naar

bloed

• koolstofdioxide van bloed

naar lucht

ALTIJD van een hoge naar

een lage concentratie

Haarvaten

Belang gaswisseling

Zuurstof is nodig voor verbranding

Verbranding van glucose levert energie op voor cellen (en warmte)

Gaswisseling

bij mensen

• In de longblaasjes

Eencelligen - bijvoorbeeld amoeben

Het celmembraan is groot genoeg om alle benodigde zuurstof op te nemen uit de omgeving

Het celmembraan is groot genoeg om alle koolstofdioxide af te geven aan de omgeving

Meercelligen

Bij meercellige dieren is het buitenoppervlak niet groot genoeg om voldoende zuurstof op te nemen.

Meercellige dieren hebben daarom speciale ademhalingsorganen.

Insecten

Insecten hebben sterk vertakte buisjes in hun lichaam (tracheeën).

Dit zitten met openingen in hun uitwendig skelet (stigma).

tracheeën

Insecten

Door spierbewegingen in het lijf wordt er lucht in en uit de tracheeën gepompt.

Vogels

Vogels ademen alleen in via hun neus.

Vogels hebben geen longblaasjes maar luchtzakken.

Inademing: via de luchtpijp stroomt zuurstofrijke lucht naar de achterste luchtzak en ook al een beetje naar de longen (gaswisseling!)

Uitademing: zuurstofrijke lucht stroomt vanuit de achterste luchtzak via de longen naar de voorste luchtzak (gaswisseling!)

Uitademing: zuurstofarme lucht stroomt van de voorste luchtzak via de luchtpijp naar buiten

Vogels

Voordeel: zowel tijdens de inademing als de uitademing kan er zuurstof worden opgenomen in de longen.

De gaswisseling bij vogels is daardoor sneller.

Doel BS 6

• Je kunt beschrijven hoe de gaswisseling plaatsvindt bij verschillende diergroepen (eencelligen, insecten, vogels)

Begrippen BS 6

eencelligen, tracheeën, stigma's, luchtzakken

Huiswerk

Opdrachten  van BS 6 (2, 5, 7, 8)