les bij Warenar PC Hooft

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

 PC Hooft

Warenar

en

Amsterdam

Bij welk tijdvak speelt Warenar zich af?

in welke periode van tijdvak 6 speelt Warenar zich af?

1. De Gouden Eeuw
2. De Reformatie
3. De 80-jarige opstand
4. De eerste stadhouderloze periode

80-jarige opstand 1568-1648

1578

Alteratie van Amsterdam

De Gouden eeuw

De wetenschappelijke revolutie

12-jarig bestand 1609-1621

1616

godsdiensttwisten

"De godsdiensttwisten waar we hier zo onder zuchten zijn in dat clubje allang bijgelegd"

rekkelijken en preciezen

predestinatieleer

Wat past niet bij Amsterdam in de 17e eeuw?

stapelmarkt

democratie

40% allochtonen

groot verschil arm/rijk

bijstand voor armen

Bestuur van Amsterdam

oligarchie

Regenten families waren aan de macht 

"vriendjespolitiek"

burgemeesters

vier burgemeesters tegelijkertijd altijd uit de bekende regentenfamilies

Cornelis Hooft (vader van) was zo'n burgermeester/ koopman

Amsterdam     1617

- grootste stapelmarkt i/d wereld

- 1575: 30.000 inwoners

- 1600: 60.000 inwoners 

- vanaf 1612 start grachtengordel

- stad van allochtonen

-1670: 200.000 inwoners

stad van allochtonen

het rasphuis

tuchthuis waar je als straf voor slecht gedrag naar toe werd gestuurd. Hier werd hout geraspt. Het moest er voor zorgen dat je je leven ging verbeteren. Opgricht door Cornelis Hooft. 

Vrouwen werden naar het spinhuis gestuurd.

Spinhuis

Kon je geen werk vinden en gedroeg je je slecht dan kwam je als vrouw in het spinhuis terecht

armenzorg

Migranten die het niet redden konden rekenen op een goed georganiseerden armenzorg, Geregeld door de vrouwen van de regenten en de kerk.

Cornelis Hooft

Geen fan van vreemdelingen. Hij wilde vreemdelingen weren uit politieke ambten en kerkenraden, want ze waren niet zoals de ‘echte’ Hollanders, die andere volken in trouw, ijver en eerlijkheid overtroffen. Met buitenlanders was het altijd gedonder, zelfs als je ze hielp.

Er waren heel veel migranten.. 40% van de Amsterdammers was allochtoon. Sommigen waren welkom voor de handel, voor de investeringen. Maar velen kwamen om te werken. Redde je het niet dan kon je steun vragen in de armenzorg. Ging je het verkeerde pad op dan kon je een straf verwachten in een heropvoedingstehuis zoals het Rasphuis of het Spinhuis.

Toch waren er ook toen veel vooroordelen en werd ze vaak argwanend bekeken.

oprichters Nederduytsche academie

Coster

wilde toneel en onderwijs vernieuwen door het laagdrempelig te maken en in het Nederlands i.p.v. in het latijn. 

Bredero

Stelde de nukken van de rijken aan de kaak, bijv de anti-vreemdelingen gevoelens van vader van het Hooft.

P.C. Hooft

drost van Muiden en woonde op het Muiderslot.

Leg uit op welke wijze de oprichting van de Nederduytsche Academie aansloot bij het Humanisme en de Renaissance.

gegoede burgerij

kleine burgerij

Het arme volk

Rijkert

Reim

Warenar

Ritsert

Lekker

Kasper

P.C.Hooft had de komedie Aulularia (Potterij) van Romeinse schrijver Plautus (3e E vC) als inspiratiebron genomen voor dit blijspel. Dit is typerend voor deze tijd. Geef hiervoor een verklaring waarbij je gebruik maakt van het passende KA.

Waar past het volgende citaat bij?
"Van jou mocht Onze lieve heer nog paus van Rome worden of koning van Spanje of wat dan ook"
135

1. de reformatie
2. 80 jarige opstand
3. de opkomst van de handel
4. de Republiek

Beide onderdelen zijn een belediging. De paus van Rome is een bedrieger volgens de protestanten en de koning van Spanje Filips III is ondanks het bestand nog steeds de vijand.

"Als de rijke jongeheertjes 'ns met een arme dochter zouden trouwen want dat zou goed zijn voor de harmonie in de stad en als de armen zouden hopen op een rijke partner zouden ze niet zo makkelijk als nu een potje van hun leven maken"

Bij welk KA past dit citaat
" hoeveel verlies reder Snorker elk jaar lijdt door scheepsrampen"

1. Het conflict in de Nederlanden
2. Opkomst van het handelskapitalisme
3. De bijzondere plaats van de Republiek in economische opzicht
4. De bijzondere plaats van de Republiek in cultureel opzicht

Amsterdam nu

De Nes: het adres van Rijkert en Warenar (beeld uit 1741)

koningsplein was in de 17e eeuw de heiligewegsbrugswal. De plek waar Warenar zijn pot in de modder had verstopt. Dit is waarschijnlijk tijdens de stadsuitbreiding vanaf 1612 gebeurd. Toen begon met de bouw van de grachtengordel.

oprichters Nederduytsche academie

Coster

kreeg in 1951 een plakkaat tegen de muur van de nieuwe schouwburg

Bredero

1618 overleden, kreeg een eigen monument, een school is naar hem vernoemd en een cafe

P.C. Hooft

overleden in 1647

meest luxe winkelstraat naar hem vernoemd

Geen van de drie oprichters is vergeten.