Beelspraak en stijlfiguren HERHALING (H5)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Beeldspraak en stijlfiguren

Q

U

I

Z

We bespreken de vragen na, zodat de stof nog wat duidelijker kan worden. 

Beeldpraak"

"De golven aaien de zwemmers."

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Beeldspraak

Beeldspraak:

"Van een mug een olifant maken."

1. Metafoor
2. Personificatie
3. Vergelijking
4. Vergelijking

Beeldspraak:

"Die Rembrandt vind ik mooi."

1. Vergelijking
2. Metonymia
3. Metafoor
4. Personificatie

Beeldspraak:

"Die glimlach van je, alsof een parkiet
over je gezicht klimt ..."

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Metonymia

Beeldspraak:
"Die droge tuin snakt naar
een sproeibeurt."

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Metonymia

Beeldspraak:

"Hij paait haar met zoete woorden."

1. Metafoor
2. Vergelijking
3. Personificatie
4. Synesthesie

Beeldspraak:
"Grote chocoladeletters stonden er boven het schokkende krantenartikel."

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Personificatie
4. Synesthesie

Stijlfiguren

Trucjes met taal die je gebruikt om ergens de nadruk op te leggen.

Stijlfiguren zijn dus niet per se figuurlijk taalgebruik (het kan wel).

Repetitio

Hierbij wordt er gebruikgemaakt van een herhaling van woorden om datgene wat je zegt te onderstrepen.

• Uur na uur bleef het stil
  
• Tijdens het kamp was het macaroni en nog eens macaroni wat we kregen
  
•  Plus geeft meer, veel meer
  

0

Enumeratio/opsomming

Een enumeratio is een lange opsomming.

Voorbeeld:

•  In de verte zag ik heuvels, bomen, bloemen, geiten en koeien.
• Merel houdt van aardbeien, kersen, frambozen en bessen.
  
• De docent was sloom, saai en slaapverwekkend.
  

Opsomming (enumeratie)

Wordt gebruikt om iets te benadrukken. Meestal zit er in de opsomming een climax of anticlimax. Minimaal 3 opsommingen.
‘Wat ben jij een miezerig, vervelend, irritant, misselijk ventje.’

Opsomming in drieën: drieslag

• er worden drie dingen opgesomd.
  
• dit is een vaste combinatie

Voorbeeld:

• Te land, ter zee en in de lucht.
  
•  Kwik, kwek en kwak
  
• met bloed...
  

0

Q

U

I

Z

We bespreken de vragen na, zodat de stof nog wat duidelijker kan worden. 

Je hebt mensen en mensen.

Dit is een:

1. Metafoor
2. Personificatie
3. Repetitio
4. Enumeratio

Vroeger gold: verliefd, verloofd, getrouwd; maar hoe is dat tegenwoordig?

1. Repetitio
2. Enumeratio
3. Climax
4. Drieslag

Ik houd van het proza, dat op mij toedruist, op mij aanraast, op mij neerdondert in een stormende stortvloed van passie.
Ik houd van het proza, dat onbewegelijk en ontzaglijk is als bergruggen.
Ik houd van het proza, dat dartelt en jubelt als een waaiend zomerwoud vol vogels.
Ik houd van het proza, dat ik daar zie staan met zijn volzinnen, als een stad van marmer.
Ik houd van het proza, dat over mij daalt als een gouden sneeuw van woorden.

1. Repetitio
2. Paralellisme
3. Antithese
4. Paradox

Geen gezeur: je bord leeg eten, de spullen in de vaatwasser zetten en dan snel aan je huiswerk voor morgen.

1. Repetitio
2. Enumeratio
3. antithese
4. Drieslag

Om corona te stoppen moeten we testen, testen, testen.

1. Repetitio
2. Enumeratio
3. Climax
4. Drieslag

Pleonasme

Eigenschap noemen die datgene altijd heeft.

Witte sneeuw

Ronde cirkel

Tautologie

Je noemt een aantal keer woorden met dezelfde betekenis (synoniemen)

Klimmen en klauteren

Schots en scheef

Maar echter

Overdrijving (hyperbool)

Iets wordt grote gemaakt dan het in werkelijkheid is.

Ik ga dood van de honger.

Understatement

- Understatement
Je drukt iets opzettelijk zwakker uit dan het in werkelijkheid is. Je wilt daarmee juist sterker overkomen.
Tegenovergestelde van een hyperbool.

1. Arjen Robben kan een aardig balletje trappen. ‏
2. Als je een één voor de toets hebt gehaald, zul je wel een paar foutjes hebben gemaakt.

Eufemisme

Een woord, zinsdeel of hele zin waarmee iets mooier of vriendelijker wordt voorgesteld dan het in werkelijkheid is.

Het wordt gebruikt om de negatieve gevoelens te verbergen.

Bijvoorbeeld: heengaan – overlijden
Werkzoekend of baanloos – werkloos
Het kleinste kamertje - wc

Litotes

Je beweert iets door het tegendeel daarvan te ontkennen.

Dat was niet erg slim van je!

Ik vind dat geen verkeerd plan.

Stijlfiguur:
"Zwarte kraaien"

1. Contaminatie
2. Tautologie
3. Metafoor
4. Pleonasme

Stijlfiguur
"Het vroor vijf graden
onder nul."

1. Tautologie
2. Pleonasme

Welke van de
onderstaande stijlfiguren
is een tautologie?

1. 'nat water'
2. 'verdrietig en bedroefd'
3. 'zuchtende wind'
4. 'witte sneeuw'

Welke van de
onderstaande stijlfiguren
is een hyperbool?

1. 'nat water'
2. 'brullende motor'
3. 'vlug sjokken'
4. 'eeuwen op iemand wachten'

Stijlfiguur:
"Zij werkt daar als interieurverzorgster."

1. Hyperbool
2. Eufemisme
3. Understatement
4. Tautologie

Stijlfiguur:
"Ik sterf zowat
van de honger."

1. Hyperbool
2. Pleonasme
3. Tautologie
4. Eufemisme

Stijlfiguur:
"Kitten"

1. Retorische vraag
2. Hyperbool
3. Paradox
4. Woordspeling

Zet 'm op!

Je kan 't!

H5 Woordenschat blz. 152

Maak opdracht 1-2-3 en 4 online.