bs 5.2 chromosomen en genen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Tatoeage

1. genotype
2. milieu

kroeshaar

1. genotype
2. milieu

litteken

1. genotype
2. milieu

syndroom van Down

1. genotype
2. milieu

Meestal spontane fout in celdeling = niet erfelijk.  96 %
Soms door foute zaadcel = wel erfelijk

kleurenblindheid

1. genotype
2. milieu

Meestal erfelijk (rood/groen)

Soms niet (blauw)

snurken

1. genotype
2. milieu

Grote van neus/keel is erfelijk. 

Alcohol/medicijn gebruik is milieu

moedervlek

1. genotype
2. milieu

sproeten

1. genotype
2. milieu

Zomers kunnen ze wel meer opvallen door de zon.

schisis

1. genotype
2. milieu

deels erfelijk, deels aangeboren

rood verbrand

1. genotype
2. milieu

Verbranden zelf komt puur van de zon (hoe snel je verbrand is uiteraard wel erfelijk).

dwerggroei

1. genotype
2. milieu

linkshandigheid

1. genotype
2. milieu

Wel een wat grotere kans op linkshandigheid wanneer het in de familie zit, maar niet aangetoond dominant/recessief

bs 5.2 chromosomen

Je kunt beschrijven hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.

Je kunt benoemen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.

leerdoelen

chromosomenparen man

bevruchting

Genen 

Een gen bevat een erfelijke eigenschap.

Op een chromsoom liggen heel veel genen (enkelvoud = gen)

Ieder gen heb je twee keer:

*  een keer gehad van je moeder

*  een keer gehad van je vader

Samen bepalen de twee genen hoe je eruit ziet voor die eigenschap

stel je voor:

Een simpel organisme bestaat uit maar drie erfelijke eigenschappen. 

Door geslachtscellen te vormen komen er wel veel variaties voor.

oogkleur (rood of geel)

haarkleur (groen of paars)

huidskleur (blauw of oranje)

Hoeveel X- en Y-chromosomen komen voor in de volgende cellen?

Hoeveel X- en Y-chromosomen komen voor in de volgende cellen?

1           

1

1            

0

1          

1

0

2

opdrachten

Maak de opdrachten van bs 5.2:

en de test jezelf

Leercheck