6. De Waddenzee

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k, t
• Leerjaar 3

6. De Waddenzee

Man en vrouw

Geslachtkenmerken

• Primair -
  bij geboorte aanwezig
• Secundair -
  vanaf de puberteit
  
  

Wat is normaal?

De man

Open in nieuw venster

zaadblaasje

voegt vocht toe aan zaadcellen waardoor deze beweeglijk worden

Prostaat

voegt vocht toe aan zaadcellen waardoor deze beweeglijk worden

zaadleider

vervoert zaadcellen 

bijbal

opslag van zaadcellen

zaadbal

Ook wel teelbal of testes

Hier worden zaadcellen geproduceerd

eikel

Meest gevoelige deel van de penis

zwellichaam

Hier wordt bloed in gepompt waardoor de penis in erectie komt

urinebuis

Vervoeren van sperma (zaadcellen + zaadvocht)

De urinebuis vervoert ook urine

Sperma bestaat uit zaadcellen en zaadvocht

1. waar
2. niet waar

Zaadvocht bestaat uit vocht uit de bijballen en de zaadblaasjes.

1. waar
2. niet waar

Een druppel sperma bevat enkele honderden zaadcellen

1. waar
2. niet waar

Een man produceert elke dag 100 miljoen zaadcellen

1. waar
2. niet waar

Bij een gezonde man zijn 95% van de zaadcellen in topconditie

1. waar
2. niet waar

Door de hoge activiteit is de temperatuur van de zaadballen altijd iets hoger dan van de rest van het lichaam.

1. waar
2. niet waar

De vrouw

klik

trechter

Verbreed begin van de eileider.

Vangt de rijpe eicel op bij de ovulatie.

eierstok

Hierin zitten 400.000 onrijpe eicellen. 

Iedere 4 weken rijpt er een (soms meer) die vrijkomt. 

(ovulatie of eisprong) 

eileider

Vervoert de eicel naar de baarmoeder.

Hierin vindt ook de bevruchting plaats.

urineblaas

urinebuis

vagina

Bij geslachtgemeenschap komt hier het sperma. 

Zaadcellen zwemmen via de baarmoeder naar de 

eicel om die te bevruchten 

baarmoeder

De bevruchte eicel nestelt zich in de wand van de baarmoeder.

Hier vindt dan de ontwikkeling van het embryo plaats. Het kind groeit en ontwikkelt zich in 40 weken tot het geboren wordt.

In de eierstokken van een meisje liggen bij haar geboorte 1.000.000 onrijpe eicellen klaar.

1. waar
2. niet waar

Vanaf de puberteit rijpen elke maand een paar van deze onrijpe eicellen

1. waar
2. niet waar

Tegen de tijd dat een vrouw in de overgang komt
zijn er in totaal zo'n 400 eicellen rijp geworden

1. waar
2. niet waar

Als een vrouw ouder wordt gaat de kwaliteit van de eicellen (sterk) achteruit

1. waar
2. niet waar

Menstruatiecyclus

De vrouw

klik

trechter

Verbreed begin van de eileider.

Vangt de rijpe eicel op bij de ovulatie.

eierstok

Hierin zitten 400.000 onrijpe eicellen. 

Iedere 4 weken rijpt er een (soms meer) die vrijkomt. 

(ovulatie of eisprong) 

eileider

Vervoert de eicel naar de baarmoeder.

Hierin vindt ook de bevruchting plaats.

urineblaas

urinebuis

vagina

Bij geslachtgemeenschap komt hier het sperma. 

Zaadcellen zwemmen via de baarmoeder naar de 

eicel om die te bevruchten 

baarmoeder

De bevruchte eicel nestelt zich in de wand van de baarmoeder.

Hier vindt dan de ontwikkeling van het embryo plaats. Het kind groeit en ontwikkelt zich in 40 weken tot het geboren wordt.

Menstruatiecyclus

animatie 1

animatie 2

Bevruchting en zwangerschap

animatie

Bevruchting

Na de eisprong blijft de eicel zonder bevruchting 

nog ongeveer een dag in leven. 

1

Zaadcellen blijven na de zaadlozing zeker drie dagen in leven.

De bevruchting vindt plaats in de eileider.

2

Direct na de bevruchting begint de eicel zich te delen.

Zo ontstaat een klompje cellen.

3

Het klompje cellen nestelt in de wand van

de baarmoeder.

4

Zwanger

Ontwikkeling in de baarmoeder

• klompje cellen voor de innesteling
  
  
• eerste groei door opname van voeding uit bloed in het baarmoederslijmvlies
  
  
• ontwikkeling van placenta
  
  
• embryo met vruchtvliezen en placenta

Animatie

Geboorte

• Ontsluiting
  
  
• Vliezen breken
  
  
• Persweeen
  
  
• Uitdrijving
  
  
• Nageboorte

.. of anders

• Normaal
  
  
• Stuitligging
  
  
• Dwarsligging

Tweelingen

Twee-eiig

• twee eicellen
• twee zaadcellen
• twee bevruchte eicellen
• twee baby's
• lijken op elkaar als normale broers en zussen
• kunnen twee jongens, twee meisjes
  of één jongen en één meisje zijn

Een-eiig

• één eicel
• één zaadcel
• één bevruchte eicel
• bevruchte eicel splitst
• twee baby's
• lijken op elkaar als twee druppels water
• het DNA is identiek
• Altijd twee maal hetzelfde geslacht

Tussen twee menstruaties zit altijd 4 weken

1. waar
2. niet waar

De menstruatriecyclus begint op de eerste dag van het menstrueren

1. waar
2. niet waar

Het menstrueren duurt gemiddeld zo'n 4 a 5 dagen

1. waar
2. niet waar

De meeste vrouwen menstrueren tussen hun 12e en 50e jaar

1. waar
2. niet waar

Halverwege de cyclus vindt de ovulatie plaats

1. waar
2. niet waar

Aan het begin van de cyclus vindt de ovulatie plaats

1. waar
2. niet waar

De menstruatie begint als het gele lichaam is afgestorven

1. waar
2. niet waar

Iedere maand rijpt er 1 (of 2) eicel

1. waar
2. niet waar

Bevruchting vindt plaats binnen een dag in de eileider

1. waar
2. niet waar

Een dag of 5 na de ovulatie nestelt het embryo zich in het baarmoederslijmvlies

1. waar
2. niet waar

Een dag of 5 na de ovulatie nestelt het embryo zich in het baarmoederslijmvlies

1. waar
2. niet waar

Als een vrouw zwanger is gaan de ovulatie gewoon door, het menstrueren niet.

1. waar
2. niet waar

De eerste celdelingen van het jonge embryo vinden al plaats in de eileider

1. waar
2. niet waar

Na de innesteling kan het embryo ook gaan groeien, de voedingsstoffen worden opgenomen via de placenta.

1. waar
2. niet waar

In de placenta mengt het bloed van moeder en baby zodat er voeding en zuurstof in het bloed van de baby komt.

1. waar
2. niet waar

Na ongeveer 40 weken is het tijd dat de baby geboren wordt.

1. waar
2. niet waar

Een normale geboorte verloopt volgens de volgende stappen:
1. Ontsluiting, 2. breken van vliezen, 3. persweeën,
4. uitdrijving, 5. nageboorte

1. waar
2. niet waar

Een normale geboorte verloopt volgens de volgende stappen:
1. Ontsluiting, 2. breken van vliezen, 3. persweeën,
4. uitdrijving, 5. nageboorte

1. waar
2. niet waar

Voor een vlotte bevalling is het belangrijk dat de baby in een goede stuitligging "ligt".

1. waar
2. niet waar

SOA's

• sexueel
  
• overdraagbare
  
• aandoening
  
  
• veilig vrijen
  
• condoom
  

• Chlamydia (b)
• Gonorroe (b)
• Syfilis (b)
• Candida (sch)
• HIV/aids (v)

Anti-conceptie

• barriere
  
  
• hormonen
  
  
• achteraf
  
  
• rigoreus
  
  
• onbetrouwbaar

Antigenen, antistoffen en vaccineren

Afweer

animatie vaccinatie

• Onze eerste defensielinie wordt
  gevormd door onze huid en
  slijmvliezen. Als je gezond bent houden
  die een hele hoop tegen.
  
  
• Dringen ziekteverwekkers toch binnen,
  dan worden ze "opgegeten" door witte
  bloedcellen.
• Dit is een dure methode want deze
  witte bloedcellen gaan zelf dood.
  
  
• Beter is het om antistoffen te maken.
• Dit moeten de witte bloedcellen wel
  eerst leren.
  
• Bij een eerste infectie duurt dat even,
  je kunt flink ziek worden
  
• Je lichaam onthoudt het wel.
  Een tweede keer wordt je niet meer ziek

Determineren

Determineren

glas

grove schaalverdeling

schenktuitje

één deel

1

glas

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

één deel

2

glas

fijne schaalverdeling

schenktuitje

één deel

3

glas

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

één deel

4

glas

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

5

glas

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

6

plastic

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

7

plastic

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

8

glas

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

één deel

9

hout

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

één deel

10

geen glas

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

één deel

10

geen glas

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

één deel

10

hout

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

11

metaal

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

15

metaal

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

12

metaal

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

13

metaal en kunsstof

geen schaalverdeling

geen schenktuitje

twee delen

14

maak een determineertabel voor fruit:

appel

sinaasappel

kers

pruim

peer

citroen

meloen

mango

Maak een determineertabel voor lab-materiaal

1a.

1b.