3.2 Metalen en zouten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3.2 Metalen en zouten

3 soorten stoffen

Metalen: bestaan uit metaalatomen (metaalbinding)

Moleculaire stoffen: bestaan uit niet-metaalatomen (atoombinding) 

Zouten: bestaan uit zowel een metaalatoom als een niet-metaalatoom (ionbinding) 

Stoffen worden zo ingedeeld om hun geleidingsvermogen. Dat vermogen hangt af van de lading/buitenste elektronen. 

Gele atoomsoorten = metaal-atomen

Twee formules van stoffen
a) H₂O₂
b) NaOH
Wat voor soort stoffen zijn dit?

1. a = zout b = moleculaire stof
2. a = zout b = metaal
3. a = metaal b = zout
4. a = moleculaire stof b = zout

Eigenschappen van metalen 

1. Glimmend oppervlak in zuivere vorm
2. Geleiden warmte en elektrische stroom
3. Vervormbaar (soms na verwarming)
4. Kunnen in gesmolten toestand worden vermengd met andere metalen

Metalen geleiden stroom omdat er geladen deeltjes zijn (elektronen) die vrij kunnen bewegen. Dit geldt zowel in de vaste als vloeibare vorm

Verschillen tussen metalen

Zware en lichte metalen (op basis van dichtheid):

- vergelijk Uranium: 19,1 g/cm³ met Titanium: 4,4 g/cm³

Verschil in edelheid (gevoeligheid voor corrosie)

- Edele metalen: goud, platina

- Half edele metalen: koper, lood

- Ondele metalen: ijzer, zink

- Zeer ondele metalen: natrium, lithium

Wel beschermen tegen corrosie

Ijzer

Hoe?

verven, invetten, verzinken

Niet beschermen tegen corrosie

aluminium

zink 

chroom

Hoe?

Ze vormen een oxide laagje dat hen beschermt

Legeringen

Een legering is een afgekoeld mengsel van samengesmolten metalen

Een legering heeft andere stofeigenschappen dan de afzonderlijke metalen

Legering

een mengsel van 2 of meer metalen heet een legering. Een legering heeft andere eigenschappen dan de materialen waaruit het gemaakt is.

Amalgaam

Een Amalgaam is een mengsel van Kwik met een ander metaal

Oude tandvullingen werden vaak van Zilver amalgaam gemaakt ( zilver + kwik)

Brons

Mengsel van koper en tin, smelt al bij een vrij lage temperatuur (232 *C)

dit werd 5000 jaar geleden al gebruikt.

Messing

Koper en Zink geeft een sterke en harde legering. Veel gebruikt voor waterleidingen, sleutels en wapens

ijzer en
roestvrij staal

ijzer is vrij zacht, door een beetje koolstof toe te voegen word het hard (teveel koolstof maakt het te broos)

wanneer er ook 12% chroom is toegevoegd heb je roestvast staal.

Eigenschappen zouten

Een zout is een metaal met een niet-metaal. Ons keukenzout is een voorbeeld (NaCl) dus natrium met chloor. Er zijn heel veel verschillende zouten. 

Een zout bestaat uit ionen. Dat zijn geladen atomen. Ze zijn positief of negatief geladen doordat het aantal protonen en elektronen niet gelijk is aan elkaar. 

Lanthanum

Atoomnummer 57

-57 protonen in de kern

-57 elektronen in de energiebanen (de verdeling staat erbij)

isotopen

alle koolstofatomen hebben 6 protonen, maar niet alle koolstofatomen hebben 6 neutronen.

Dit noemen we isotopen

Isotopen hebben hetzelfde aantal protonen maar verschillende aantallen neutronen

isotopen

het aantal protonen geeft het atoomnummer aan

Koolstof heeft altijd atoomnummer 6 - het heeft 6 protonen.

Het aantal neutronen kan dus verschillend zijn (6, 7 of 8)!

Ionen

Ionen zijn geladen deeltjes, 

een ion kan positief of negatief zijn 

Ionen

elektronen zitten in een wolk om de kern heen en kunnen dus in aantal veranderen. 

Een atoom streeft er naar om 8 elektronen in zijn buitenste energetisch niveau te hebben

(Energetisch gunstig)

Een ion is positief geladen als het

1. extra elektronen heeft
2. minder elektronen heeft
3. extra protonen heeft
4. minder protonen heeft

Zouten

zouten bestaan uit ionen, een positief geladen metaalion (die zijn altijd positief) en een negatief geladen niet-metaalion.

Bijvoorbeeld natriumchloride

Ionbinding

Een zout bestaat uit positieve en negatieve ionen. Deze ionen samen vormen een ionrooster. De bindingen tussen de ionen heten ionbindingen. Een ionbinding is een zeer sterke binding.

Nakijken 

1 t/m 5

Maken: 2 t/m 8