verwijswoorden klas 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

verwijswoorden havo 3

verwijzing > antecedent

Antecedent voorbeeld? 

Voormalig eurocommissaris Frans Timmermans, die recent partijleider werd van Verenigd Links, kreeg commentaar van Wilfred Genee. 

Het betrekkelijk voornaamwoord "die" verwijst naar het antecedent "Voormalig eurocommissaris Frans Timmermans".

De kern van een zinsdeel? 

{De linkerhandschoen van de keeper} vloog door een ongelukkige beweging af. 

De kern van {De linkerhandschoen van de keeper} is in dit geval de linkerhandschoen. 

"van de keeper" is hier bijvoeglijk, en dus niet de kern van het zinsdeel. 

Wat is het antecedent?

"Hij koopt echt alles wat hij wil?"

1. Hij
2. echt
3. alles
4. wat

Wat is het antecedent?
"Het leukste wat hij te vertellen had, wist ik al."

1. wat
2. ik
3. Het
4. Het leukste

De vereniging voor autisme vraagt haar leden om een gift, die gebruikt zal worden voor reclamedoeleinden.
Naar welk antecedent verwijst "die"

1. reclamedoeleinden
2. leden
3. gift
4. autisme

Tomatensap is het enige wat ik echt niet drink op feestjes.
Naar welk antecedent verwijst 'wat'?

1. het enige
2. drink
3. tomatensap
4. feestjes

In deze les: 

Gaan we in op die betrekkelijke voornaamwoorden.

Leer je welke voornaamwoorden je bij welk geslacht gebruikt. 

Leer je hoe je het geslacht van een vrouwelijk zn vaststelt. 

Leer je wanneer je verwijs met dat of wat.

Leer je wanneer je verwijst met daarmee/ met wie. 

verwijzen + geslacht

onzijdige woorden = het

ook verklein-woorden

suffixen van vrouwelijke de-woorden

Vrouwelijke achtervoegsels

Dat is dus geen kont, 

sexist!

Er staat een overzicht van die suffixen op pagina 80! Neem die even voor je.

Omdat de bibliotheek gaat verbouwen stuur ... al ... leden een brief

1. hij/ zijn
2. het/ zijn
3. hij/ haar
4. ze/ haar

In maart mag de bevolking ... stem uitbrengen voor een nieuw parlement

1. zijn
2. haar

Marc laat ... brommer ieder jaar nakijken om ... in topconditie te houden.

1. haar/ haar
2. zijn/ hem
3. zijn/ die
4. zijn/ het

Maak opdrachten 1, 2, 7

Vanaf pagina: 97

dat of wat: de basis

Dat verwijst naar iets bepaalds. Iets bepaalds is een ding of concept. Bijvoorbeeld: het bedrag, dat ik aan je overmaakte.

Wat verwijst naar iets onbepaalds, meestal een onbepaald voornaamwoord, zoals alles of niets. Bijvoorbeeld: sales wat je me beloofde.

"Wat" gebruik je ook bij: 

Een verwijzing naar een overtreffende trap:

• Het mooiste wat ik ooit hoorde. 

Een verwijzing naar een hele zin:

• Henk gaat kamperen, wat wij maar een slecht idee vinden. 

Het woord dat/ datgene:

• Het komt steeds uit op dat wat ik niet snap. 

Betrekkelijk voornaamwoordelijk bijwoord

Onderscheid dieren/ objecten en personen:

• Naar personen refereer je met (voorzetsel) + wie 
• Naar objecten en dieren daar/waar + voorzetsel (over/van)

Voorbeeld:

De vriendin op wie ik sta te wachten.

De bus, waarop ik sta te wachten.

fouten met verwijswoorden

Verwijzing naar een antecedent:

• De bus waarop (verwijst terug naar antecedent "de bus") ik sta te wachten.

Een fout in het verwijswoord betekent dat in de zin niet de correcte verwijzing naar de antecedent toegepast wordt.

De bibliotheek organiseert vaak leuke activiteiten voor [zijn] leden.
Klopt de verwijzing?

1. De verwijzing is correct
2. haar
3. hun
4. het

De hond is voor veel mensen een kameraad [met wie] ze een hechte band opbouwen.

Klopt de verwijzing?

1. De verwijzing is correct
2. waarop
3. waarmee
4. op wie

Maak nu de opdrachten 3 t/m 6

Oefeningen: Pagina 97

Uitleg op pagina 75 t/m 81

Persoonlijke voornaamwoorden

hen/ hun: veelgemaakte fouten

• 'Hun' in plaats van 'zij' (mv): Hun vinden dat lekker.
• Hun ipv. hen: Ik geef mijn lego aan hun.  

hen/ hun? 

Grammaticaal onderscheid hen/hun:

• hen is een lijdend voorwerp, dat ook combineert met een vz.
• Hun is een meewerkend voorwerp; combineert niet met vz.
• Hun is een bezittelijk voornaamwoord.

hen/ hun: voorbeeld

Correct: 

• Ik geef mijn Lego aan hen.  
• Ik geef hun mijn Lego.
• Het is nu hun Lego.
• En omdat zij niks kregen, neem ik hen mee op reis. 

Wanneer heb je die mooie motorboot van ... overgenomen?

1. hen
2. hun
3. het
4. zij

Els en Ada vinden het heel jammer dat Tamar ... niet met wiskunde helpt.

1. hen
2. hun
3. het
4. zij

Bij ... nieuwe werkgever moet Nora veel overwerken, ... haar slecht bevalt

1. zijn, dat
2. haar, dat
3. haar, wat
4. zijn, wat

Huiswerk

Maak opdracht 11 en 12 (p. 101) Theorie vind je op p. 81/82.