Paragraaf 2.2: Grondrechten: beperken of niet? (deel 2)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Paragraaf 2.2

Grondrechten: beperken of niet? (deel 2)

Je kunt drie soorten klassieke grondrechten onderscheiden en uitleggen waarin klassieke grondrechten verschillen van sociale grondrechten.

Vorige les...

Klassieke grondrechten

In de Grondwet staan:

1. Gelijkheidsrechten
2. Politieke rechten
3. Vrijheidsrechten

Verschil

Een sociaal grondrecht betekent NIET dat je naar de rechter kunst stappen als je vindt dat je bijvoorbeeld slecht les krijgt.

Bij een klassiek grondrecht kan dat WEL.

Je kunt uitleggen dat (de grenzen van) grondrechten regelmatig ter discussie staan en waarom ze moeilijk te wijzigen zijn.

Vorige / deze les...

Verschil

Een sociaal grondrecht betekent NIET dat je naar de rechter kunst stappen als je vindt dat je bijvoorbeeld slecht les krijgt.

Vrijheid van meningsuiting

Verschil

Een sociaal grondrecht betekent NIET dat je naar de rechter kunst stappen als je vindt dat je bijvoorbeeld slecht les krijgt.

Je kunt beargumenteren waarom de overheid soms inbreuk mag maken op (grond)rechten. 

Deze les...

Vroeger waren de Nederlandse normen en waarden anders...

... Dan ze nu zijn.

Zo had vroeger de omgeving (vooral de kerk) een sterke invloed op o.a. de seksuele vrijheden van de mensen.

In 1971 kregen homo's in Nederland dezelfde seksuele vrijheden als hetero's.

Op 1 april 2001, pal na middernacht, worden in Amsterdam de eerste homohuwelijken ter wereld gesloten.

Ook de speciale positie van het koningshuis werd op de proef gesteld. 👑

De 2e Kamer vond het onterecht dat je zwaardere straf kreeg voor het beledigen van de koning, dan voor het beledigen van een ambtenaar. (-> Afschaffing majesteitsschennis). 👑

Conclusie: Het is moeilijk om grondrechten te veranderen, omdat het moet voorkomen dat politieke partijen het zomaar doen.

Ga aan de slag!

Maak toepassingvraag 7 en 8 van paragraaf 2.2.

Druk niet op 'nakijken'.

Bespreking in 5 minuten.

Mag de overheid rechten schenden? ⌚

'Patsercontrole' mag dat?

Kritiek: etnisch profileren -> in strijd met Artikel 1 van de Grondwet (gelijkheidsrecht) 📕

Wel mag de politie preventief fouilleren.🛡️

Ga aan de slag!

Maak toepassingvraag 9 van paragraaf 2.2.

Druk niet op 'nakijken'.

Bespreking in 4 minuten.

Conclusie: Grondrechten: beperken of niet?

Op landelijk niveau moet de overheid belangen, waarden en middelen afwegen. 🧑‍⚖️

- Welk (grond)recht moet in welke situatie voorrang krijgen? 📕

- En tot waar mag je de vrijheid van burgers inperken om de 

   veiligheid te waarborgen? 🛡️

Lastige dilemma's 

De Grondwet bepaalt hierbij de beschikbare ruimte voor de overheid.

Kenmerken van de rechtstaat:

1. de aanwezigheid van grondrechten

2. het legaliteitsbeginsel

3. een machtenscheiding

4. een onafhankelijke rechtspraak.

Ga aan de slag!

Maak toepassingsvragen 10 en 11 van paragraaf 2.2.

Druk niet op 'nakijken'.

Eerder klaar? Maak de test jezelf  van par. 2.2.