1 - het examen + argumenteren

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leesvaardigheid

H5

Januari 2023

Het eindexamen Nederlands

Vrijdag 12 mei 2022  13.30 - 16.30 uur

Drie uren, drie of vier teksten

Leesvaardigheid

Argumentatie (focus van deze les)

Samenvatten

Op naar het HBO!

Kun je leren voor de toets? Zo ja, wat?

Soort argument

Ik ga niet naar een restaurant als ik daarvoor een negatieve coronatest moet laten zien. Het moet niet gekker worden!

Als je een uurtje uittrekt voor die fietsrit naar Leeuwarden, ben je sowieso op tijd. Zo doe ik dat ook altijd.

Gistermiddag was de zoveelste 4Mijl van Groningen. Met een gevoelstemperatuur van 20 graden was het een pittig loopje, aldus de hardlopers.

Ik ga niet naar die nieuwe film van James Bond. Ik verwacht weinig nieuws te zien. Wat kunnen ze na al die films nu nog bedenken!?

Feiten

Onderzoek

Ervaring

Gevoel of emotie

Geloof

Normen en waarden

Vermoedens

Argumentatieschema

Oorzaak-gevolg: Je moet echt stoppen met roken (st), je kan er longkanker van krijgen (arg). 

Voor- en nadelen: Proefwerken moeten worden afgeschaft (st), anders staan leerlingen te veel bloot aan stress (arg). 

Vergelijking: Ik denk dat die maat schoenen voor hem goed is (st). Mijn zoon is net zo oud en draagt die maat ook (arg).

Voorbeelden: Je kunt absoluut niet op hem rekenen (st). Zo kwam hij gisteren zonder af te bellen niet opdagen en toen hij dat verjaardagscadeautje zou kopen, was hij dat ook vergeten. (arg).

Gezaghebbende bron: Natuurlijk mag je het woord ‘falbala’ neerleggen bij Scrabble (standpunt) het staat in de Van Dale (arg)

Kenmerken of eigenschap: Jeroen is eigenlijk nog een groot kind (st), want het liefst speelt hij nog met zijn piratenlego (arg).

ARGUMENTATIESCHEMA

DROGREDEN

Drogreden

Een drogreden is een reden of redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk lijkt. Drogredenen worden vaak in discussies gebruikt, maar ook wel in andere situatie. Je kunt onderscheid maken tussen het onjuist gebruik van argumentatie en het overtreden van discussieregels

Onjuiste argumentatie op basis van:

- Oorzaak-gevolg

- Kenmerk

- Voor- en nadelen

- Voorbeeld (generalisatie)

- Vergelijking

- Autoriteit

(- Traditie)

Zie ook H10 van Talent

Overtreden van discussieregels:

- Persoonlijke aanval

- Ontduiken van bewijslast

- Vertekenen van standpunt

- Bespelen van het publiek

-  Cirkelredenering

Zie ook H10 van Talent

Oefenen met drogredenen

2019 II

Vraag 3

Verdeel de klas in vier groepen

Korte uitleg met twee duidelijke voorbeelden van:

- bespelen van het publiek (groep 1)

- cirkelredenering (groep 2)

- overhaaste generalisatie (groep 3)

- vertekenen van een standpunt (groep 4)

Presenteer aan de klas

Korte uitleg met twee duidelijke voorbeelden van:

- bespelen van het publiek (groep 1)

- cirkelredenering (groep 2)

- overhaaste generalisatie (groep 3)

- vertekenen van een standpunt (groep 4)

Beantwoorden

Op basis van je kennis van drogredenen

Tip! Je kunt ook foute antwoorden elimineren!

- Speelt de persoon in op de gevoelens van het publiek? Zegt hij iets waar je niet tegenin kunt gaan?

- Kun je standpunt en argument inwisselen?

- Veralgemeniseert hij iets? Wordt er een algemene uitspraak gedaan (over bijv. een groep) op basis van een of enkele voorbeelden? 

                                      NEE!

Oefenen met argumentatieschema's

2019 II

Vraag 25

We lezen met elkaar tekst 2

Wat valt mij op tijdens het lezen?

Veel experts aan het woord

Wat valt mij op tijdens het lezen?

- Alinea 4 kondigt voors en tegens aan. Zou de rest van de tekst over deze tegenstellingen gaan?

- Voordeel van de digi-taal: efficiëntie (alinea 7 t/m 10)

- Nadeel van de digi-taal: fouten in zakelijk schrijven (alinea 11 en 12)

Let op vraag 14, 15 en 16! Belangrijke informatie voor het beantwoorden van vraag 25

Nederlands

Twee instructielessen en één werkles

In de tweede instructieles: examentekst oefenen

In de werkles: iBook module 5 - leesvaardigheid

Neem Talent mee + examenbundel + schrift!