9/12 Samenvatting maken

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 1 Schrijven

Begrijpelijk schrijven

Lesplanning

• Instructie/activiteit
  
• Werken
• Afsluiten 
  

Rennen en scannen

• Nodig: pen
• Groepjes van 6 (als iedereen aanwezig is)
• Startpunt: groepstafel vooraan waar geschreven kan worden
• Rennen naar: groepstafel achteraan waar de tekst ligt en je die binnen de dertig seconde (inclusief rennen), moet scannen. STOPPEN ALS DE TIJD OM IS + JE MAG NIET NIKS OPSCHUIVEN OF OP DE TAFELS STAAN/LOPEN!
• Terug rennen naar de groepstafel en noteren wat jij het belangrijkste vond.
• Volgende begint te rennen als de docent start zegt.
• Zo door tot de docent de tijd stop zet.
• TIP: Bedenk een manier om aan te geven tot waar jij gelezen hebt

Schrijf drie dingen op die je al van het maken
van een samenvatting weet.

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• ken je  twee manieren van samenvatten
• kan je vertellen wat de 5WH-vragen zijn
• kan je een samenvatting maken                                 
  

Wat is een samenvatting?

Tekst in verkorte vorm. In eigen woorden.

 

Beknopt: je gebruikt dan de structuur van de tekst.

Beknopte samenvatting

- Kort maar krachtig.

-Alleen hoofdzaken (bepaal dus het onderwerp , deelonderwerpen en eventueel de hoofdgedachte)

- Stel jezelf vragen, gebruik:

  Wie/Wat/Waar/Welke/Waarom/Hoe ( 5 w's).

- De volgorde van de deelonderwerpen (alinea's )ligt vast.

- Houd in de samenvatting dus de structuur van de tekst aan.

- Schrijf je samenvatting in hele zinnen op.

Nog een paar tips

1. Informatieve tekst? Volg de volgorde van de alinea's.

2. Streep voorbeelden in een samenvattingweg. 

3. Lees inleiding en slot goed. Daarin staat vaak al een samenvatting.

4. Herschrijf als je het lastig vindt eerst elke alinea in max. 2 zinnen.

Gebruik tekens!

Gebruik tekens in plaats van zinnen, bijvoorbeeld:

-->     Oorzaak/gevolg

=         Om een gelijkenis aan te geven

Gebruik getallen om stappen aan te geven.

Opsommingstekens voor lijstjes.

Welke tekens zou je nog meer kunnen gebruiken?

Een samenvatting in zes stappen

1. Lees de tekst goed door

Je moet de tekst begrijpen, voor je het kunt samenvatten.

2. Verdeel de tekst in stukken

Kijk of de tekst is opgebouwd in verschillende stukken. Denk aan paragrafen, tussenkopjes, alinea's. Neem de titels en tussenkopjes over in je samenvatting. Vat de tekst vervolgens per stukje samen.

3. Haal de hoofdzaken er uit

Niet alle informatie is even belangrijk. Alleen de belangrijkste informatie komt in je samenvatting. Lees steeds een stukje van de tekst en schrijf de hoofdzaken hieruit kort op in je eigen woorden. De informatie die je niet nodig hebt om de tekst te begrijpen, laat je weg. 

Een samenvatting in zes stappen

4. Schrijf de informatie kort op

Alle samenvattingen hebben één ding gemeen met elkaar: ze zijn korter dan de oorspronkelijke tekst. Als dat niet zo is, heeft het samenvatten weinig nut. Schrijf daarom korte zinnen, gebruik steekwoorden, afkortingen en symbolen waar dat kan en geef zo min mogelijk voorbeelden.

Als een vak veel moeilijke begrippen heeft, kun je deze beter als woordjes leren (bijv. Quizlet) en alleen de begrippen in je samenvatting gebruiken.

5. Controleer je samenvatting.

Ben je klaar? Lees je samenvatting dan nog eens goed door. Is je samenvatting logisch opgebouwd? Gebruik je geen (onnodige) bijzaken? Heb je geen informatie gemist? 

5W1H-vragen

5WH-vragen

1. Wie (doet het/overkomt het)?
2. Wat (is er gebeurt)?
3. Waar (is het gebeurt)?
4. Wanneer (is het gebeurt)?
5. Waarom (is het gebeurt)?
6. Hoe (is het gebeurt)?
   

Vat de tekst samen.

Ons huidige Kerstmis komt voort uit oorspronkelijk heidense en romeinse gebruiken en vieringen ter gelegenheid van het midden van de jaarlijkse winterperiode, en is in de eerste eeuwen na het begin van onze jaartelling door de christelijke godsdienst overgenomen als viering rond de geboortedag van de god Jezus Christus.

Oorsprong: heidense/Romeinse gebruiken. Viering: midden van de winterperiode. In eerste eeuwen van onze jaartelling overgenomen door 't christendom als viering geboortedag Jezus.

Werk voor deze les + huiswerk: 

Samenvatting maken van de tekst die je bij rennen en scannen al een stukje samen hebt gevat als groepje.

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• kan je vertellen wat de 5WH-vragen zijn
• kan je een korte tekst schrijven met behulp van de 5WH-vragen                                      

Ik kan vertellen wat de 5WH-vragen zijn

😒🙁😐🙂😃

Ik kan een korte tekst schrijven met behulp van de 5WH-vragen.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Feedback
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?