herhalen diergedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

herhalen diergedrag

alle begrippen herhalen

paar oefenvragen op toetsniveau

Typisch gedrag

Gedrag heeft een functie.

overleven van individu en  soort

Bijv. voedingsgedrag voor individu

Bijv. Baltsgedrag/ opvoeding voor soort

ritueel gedrag

gedrag dat is bedoeld om spanning te verminderen of voorkomen

mensen hebben 

vele rituelen...

samenleven

territorium

geursignalen, geluidsignalen (manier van communiceren)

belangrijk voor: voedsel, partner en leefruimte

dreiggedrag voorkom je gevecht

Hoe ontstaat gedrag?

Gedrag wordt veroorzaakt door prikkels:

- inwendig

- uitwendig

Dit zijn motiverende factoren.

Hoe ontstaat gedrag?

Prikkels leiden tot motivatie. Motiverende factoren verhoogt de motivatie.

Als drempelwaarde wordt bereikt volgt een respons.

opbouw gedrag

Prikkels

Olifanten eten veel acaciatakken. Zit er in de boom echter een bijennest, dan mijden olifanten de boom. Het gezoem van bijen is voor olifanten een sleutelprikkel om weg te lopen

sleutelprikkel= prikkel waarbij steeds hetzelfde gedrag wordt vertoont

sleutelprikkel / supernormale prikkel

pikgedrag van jongen van een vogel is een sleutelprikkel

sterkste reactie is een supernormale prikkel. 

rode vlek in de afbeelding is natuurlijk

donkere vlek geeft een supernormale prikkel

gedrag bij de geboorte

gevoelige periode- op jonge leeftijd leer je veel. moeder biedt veiligheid en voeding --> Altijd dicht bij je moeder blijven

inprenting- leren in de gevoelige periode

associatief leren= zintuigelijke prikkel (gezoem) koppelen aan een andere prikkel (pijn)

Boeren in Afrika plaatsen bijenkasten bij plantages

Een zintuigelijke prikkel aan een andere prikkel koppelen

conflictgedrag

Ambivalent gedrag is afwisseling tussen twee gedragssystemen.

Overspronggedrag eindigt met gedrag dat niet in de situatie past.

Omgericht gedrag, agressie richt zich op iets heel anders.

aangeboren

aangeleerd

leren van elkaar

gewenning = onderdrukken schrikreflex

imiteren = leren door na te doen

sociaal gedrag leer je ook van elkaar

aanleren

klassieke conditioneren- prikkel koppelen aan andere prikkel

operant conditioneren = leren door belonen en straffen

trail and error, volgend filmpje is ook een vorm van trail and error maar ook van operant conditioneren

Objectief

Gedragsonderzoek is objectief: geen mening/ interpretatie.

Soms maken mensen zich schuldig aan antropomorfisme: menselijke emoties toekennen aan dieren.

Slimme vogels gebruiken werktuigen
Een bepaalde zanglijster ziet herhaalde malen hoe andere zanglijsters de aambeeldtechniek uitvoeren, maar neemt deze techniek niet over.
Welk leerproces ontbreekt in dit geval bij deze zanglijster?

1. gewenning
2. imitatie
3. inprenting
4. trail-and-error

Bij de marsupilami's bouwen een mannetje en een vrouwtje samen een nest waarin drie eieren worden gelegd die na 20 dagen, vlak na elkaar, uitkomen. De eerder uitgekomen jongen helpen het laatste jong bij het uit het ei komen.
Waardoor wordt dit helpen van de jongen hoofdzakelijk bepaald?

1. aangeboren
2. inprenting
3. trail-and-error

Bijen reageren op de geur van suikerwater door hun opgerolde tong uit te steken. Onderzoekers in de Verenigde Staten hebben bijen blootgesteld aan de geur van bepaalde explosieven en ze tegelijk suikerwater gegeven. Na enkele uren hadden de bijen geleerd hun tong uit te steken als ze de explosieven roken, ook als ze geen suikerwater kregen. Zulke getrainde bijen hoopt men in de toekomst te kunnen gebruiken om bijvoorbeeld bommen op te sporen.
Hoe wordt de beschreven vorm van leren genoemd?

Maak een begrippenlijst / samenvatting