Social gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Wat moet je leren voor de toets 

Vrijdag 17 januari 

Thema 6

Basisstof: 1, 2, 3, 4, 5,6 

THEMA 8:

Basisstof: 1, 2, 3, 4, 

Basisstof 4 Sociaal gedrag 

Leerdoel

Je kunt verschillende typen sociaalgedrag onderscheiden

Sociaal gedrag

Dieren geven signalen naar elkaar af om te

kunnen communiceren

Gedrag van soortgenoten onder elkaar = sociaal gedrag

Je reageert voortdurend op prikkels van soortgenoten. Jouw reactie is voor andere soortgenoten weer een prikkel. Het uitwisselen van prikkels noem je communicatie.  

 

Prikkels die bij communicatie gebruikt worden heten signalen. Overal waar soortgenoten samenleven wordt gebruik gemaakt van signalen. 

 BV: Gebaren, mimiek, lichaamshouding

Taakverdeling

Binnen een groep is er vaak een taakverdeling. Er zijn leiders en werkers.  

Als leider heb je een andere taak dan als werker. 

Er is sprake van een rangorde als er in een groep hoger geplaatste en minder hoog geplaatste dieren zijn. 

 

Bijvoorbeeld..

Bijen worden geboren als werkster, dar of koningin. Bij de geboorte ligt al vast wat ze in hun leven gaan doen. 

 

 

Territoriumgedrag

Wat is territoriumgedrag?

• Territoriumgedrag is al het gedrag dat te maken heeft met het uitzetten en verdedigen van een territorium. 

• Er mag geen soortgenoot binnen het territorium komen.
• Vertoont dreiggedrag

Dreiggedrag

Aanvalsgedrag  Vluchtgedrag

Paringsgedrag (balts)

Baltsgedrag gevolgd door paring.

Balts vergroot de motivatie voor paring. Balts bestaat uit een gedragsketen.

Broedzorg

Verzorgen van de eieren/jongen

Rangorde (pikorde)

Vooral in groepen

Dominant

Imponeergedrag (dreigen)

Opdracht

Pak eventueel je boek als het nodig is

Vraag 1

Bijen reageren op de geur van suikerwater door hun opgerolde tong uit te steken. Onderzoekers in de Verenigde Staten hebben bijen blootgesteld aan de geur van bepaalde explosieven en ze tegelijk suikerwater gegeven. Na enkele uren hadden de bijen geleerd hun tong uit te steken als ze de explosieven roken, ook als ze geen suikerwater kregen. Zulke getrainde bijen hoopt men in de toekomst te kunnen gebruiken om bijvoorbeeld bommen op te sporen.

Hoe wordt de beschreven vorm van leren genoemd?

A: conditionering

  B: inprenting

  C: trial and error

Vraag 1

Bijen reageren op de geur van suikerwater door hun opgerolde tong uit te steken. Onderzoekers in de Verenigde Staten hebben bijen blootgesteld aan de geur van bepaalde explosieven en ze tegelijk suikerwater gegeven. Na enkele uren hadden de bijen geleerd hun tong uit te steken als ze de explosieven roken, ook als ze geen suikerwater kregen. Zulke getrainde bijen hoopt men in de toekomst te kunnen gebruiken om bijvoorbeeld bommen op te sporen.

Hoe wordt de beschreven vorm van leren genoemd?

A: conditionering

  B: inprenting

  C: trial and error

Vraag 2:

Na het uitkomen van de eieren leren de jonge eendjes dat de kip hun ‘moeder’ is.

Hoe wordt deze vorm van leren genoemd?

  

A conditionering

  B gewenning

  C inprenten

  D trial and error

Vraag 2:

Na het uitkomen van de eieren leren de jonge eendjes dat de kip hun ‘moeder’ is.

Hoe wordt deze vorm van leren genoemd?

  

A conditionering

  B gewenning

  C inprenten

  D trial and error

Vraag 3:

Hoe wordt bovenstaand gedrag van een gorilla genoemd?

  

A Imponeergedrag

  B Territoriumgedrag

  C Trial and error

  D Voortpalntingsgedrag

  E Balts

Vraag 3:

Hoe wordt bovenstaand gedrag van een gorilla genoemd?

  

A Imponeergedrag

  B Territoriumgedrag

  C Trial and error

  D Voortpalntingsgedrag

  E Balts

Vraag 4:

Spreeuwenjongen die pas uit het ei gekomen zijn, hebben hun ogen nog dicht.

Wanneer een ouder op het nest landt, sperren ze onmiddellijk hun bek open.

Wat is de uitwendige prikkel voor dit gedrag van de spreeuwenjongen?

A honger

B het bewegen van het nest

  C het ruiken van een worm

  D het zien van hun ouder

Vraag 4:

Spreeuwenjongen die pas uit het ei gekomen zijn, hebben hun ogen nog dicht.

Wanneer een ouder op het nest landt, sperren ze onmiddellijk hun bek open.

Wat is de uitwendige prikkel voor dit gedrag van de spreeuwenjongen?

A honger

B het bewegen van het nest

  C het ruiken van een worm

  D het zien van hun ouder

Een koekoeksjong probeert direct na het uitkomen uit zijn ei alle andere eieren uit het nest te duwen. Als dat niet lukt, moet het koekoeksjong het nest soms delen met een andere vogel. Toch krijgt het koekoeksjong het meeste voedsel, doordat het een veel grotere oranje-rode bek heeft dan het andere vogeltje. Deze kleur van de bek is een uitwendige prikkel voor de ouder om te voeren.

Hoe wordt zo’n extra sterke sleutelprikkel genoemd?

Een koekoeksjong probeert direct na het uitkomen uit zijn ei alle andere eieren uit het nest te duwen. Als dat niet lukt, moet het koekoeksjong het nest soms delen met een andere vogel. Toch krijgt het koekoeksjong het meeste voedsel, doordat het een veel grotere oranje-rode bek heeft dan het andere vogeltje. Deze kleur van de bek is een uitwendige prikkel voor de ouder om te voeren.

Hoe wordt zo’n extra sterke sleutelprikkel genoemd? Supranormale prikkel