H.4 par. 3

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

3. Jongeren willen eigen leven

• Hoe was het om jong te zijn in de jaren 50?
  
• Hoe zagen de verschillende jongerenculturen eruit tot en met de jaren 90?

Vorige les

informatiemaatschappij

tv

pc

internet

sociale media

Amerikanisering

3. Jongeren willen eigen leven

• sociale controle
• jeugdcultuur
• ontkerkelijking 
• individualisering
• democratisering

3.1 Jong zijn in de jaren 50

Na de oorlog:

• hard werken, laag loog, weinig vrije tijd
  
• spelletjes, lezen, radio, kerk, familiebezoek

SOCIALE CONTROLE 

familieleden, vrienden, en buren houden je gedrag in de gaten en zeggen er iets van, als je je anders gedraagt dan anderen.

• Mensen leven dicht op elkaar
• Letten op elkaar en elkaars kinderen
• Weing privacy
  
• Kostgeld
• Vriend of vriendin moesten goedgekeurd wordenDat waren de waarden en normen in die tijd

In de jaren 50 was het heel gewoon:

• om te roken, bijna iedereen rookte
  
• dat moeders  de hele dag thuis waren
• om een 48-urige werkweek te werken (dus ook op zaterdag!)
  
• om 1 x per week te douchen
  
• om de hele week dezelfde kleding te dragen, in weekend nette kleding

Eind jaren 50 / begin jaren 60

• welvaart steeg
• lonen stegen
  
• meer mensen in steden (nieuwe huizen)
• minder sociale controle (in de steden)
• jongeren langer naar school, invloed op elkaars gedrag
• 1961: 5-daagse werkweek ingevoerd
• meer vrije tijd

Jongeren:

• meer geld, meer vrije tijd
• jongeren bepaalden meer zelf 
• gingen meer op zichzelf wonen
• bepaalden zelf wat ze met hun geld deden

3.2 Jeugdcultuur door de jaren heen

JEUGDCULTUUR = Cultuur van jongeren die zich verzetten tegen de bestaande manier van leven.

Verschillende jeugdculturen:

Nozems:

• Eind jaren 50
  
• Werkende jongeren uit de stad
  
• Vrijheid
  
• Geen verantwoordelijkheid maar lol
  
• Brommers, vetkuivem, leren jacks, spijkerbroeken
  
• Meisjes: Petticoats, hoog opgestoken kapsels

Provo's:

• Midden jaren 60
  
• Hoger opgeleid, Amsterdam
  
• Provoceerden ouders, leraren, politie
  
• Milieubewust
  
• Lang haar, meisjes minirokjes

Hippies:

• Eind jaren 60 uit Amerika
  
• Flower/power & love & peace
  
• Lief zijn voor elkaar
  
• Tegen: Milieuvervuiling, Vietnamoorlog, consumptiemaatschappij
  
• Wilden niet burgerlijk zijn
  
• Vrije seks, drugs. popfestivals
  
•  2e hands kleding, veel kleuren, bloemen, kralenkettingen

Punk

• Eind jaren 70
  
• Slechte economie, veel werkloosheid, bezuinigingen
  
• Hekel aan maatschappij, politie, leger en rijke mensen
  
• Weinig vertrouwen in de toekomst
  
• Kraakbeweging, geweld

Gabbers:

• Jaren 90
  
• Uit je dak gaan voordat het getrouwde leven begon
  
• Grote party's
  
• Drugs, voornamelijk speed en XTC
  
• Trainingspakken, sneakers, haren afgeschoren

3.3 Hoe de samenleving veranderde

Jongeren gingen dus anders denken over :

• gezag
• geloof
• politiek
• relaties
• seks

3 belangrijke ontwikkelingen:

1. ontkerkelijking
2. individualisering
3. democratisering

Individualisering

Secularisatie

(ontkerkelijking)

Ontzuiling

Ontkerkelijking

Vanaf de jaren '60 vonden jongeren (ook volwassenen) dat de kerk ouderwetse opvattingen had over seks en geloof. Zij gingen niet meer naar de kerk = ontkerkelijking

Individualisering

• NORMEN EN WAARDEN VERANDEREN
  
• SEKS VOOR HET HUWELIJK
  
• MINDER SOCIALE CONTROLE
  
• INDIVIDU IS BELANGRIJKSTE NIET GROEP

-> Het individu (de persoon zelf) mocht voortaan bepalen wat goed voor hem/haar is, niet de groep waar deze persoon bij hoort = individualisering

 Democratisering

• Jongeren eisen meer inspraak vanaf de jaren 60 (thuis, school en werk)
• Ze wilden democratisering = het bestuur van een land / organisatie democratischer maken door meer mensen mee te laten praten en beslissen
• Ouders houden meer rekening met wat hun kinderen willen
• Leerlingstatuten, studentenvakbonden

Weet je nu wat de begrippen betekenen?

• sociale controle
• jeugdcultuur
• ontkerkelijking
• individualisering
• democratisering