3.5 - Immuunsysteem

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Basisstof 3.5 - Immuunsysteem

Regels in de les

1. Laptops op tafel
2. Telefoons uit het zicht
3. Tijdens de uitleg ben je stil en luister je mee.
4. Bij vaker waarschuwen heb ik een driestappenplan: 

uit elkaar, extra schrijfwerk en uiteindelijk later terugkomen.

5. Bij het huiswerk maken ben je de eerste 10 minuten stil bezig. 

Daarna kan je zachtjes overleggen.

Wat gaan we doen vandaag?

Schrijf/typ tijdens de uitleg mee!

Basisstof 3.5: Immuunsysteem

Leerdoelen:

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.
  
• Je kunt beschrijven op welke manieren immuniteit kan ontstaan.
  
• Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.
  

Belangrijke begrippen:

• Lichaamsvreemde stoffen – antigenen – infectie – virus – antistoffen – immuniteit – natuurlijke immuniteit – kunstmatige immuniteit – vaccinatie/inenting - vaccin
  

Lichaamseigen cel

• Bekende antigenen (vlaggetjes)

Lichaamsvreemde cel (virus)

• Onbekende antigenen
• Probleem: Infectie veroorzaken. ziekteverwekkers dringen lichaam binnen en vermenigvuldigen zich.

Er dringt een kinkhoestbacterie je lichaam binnen. Jouw cellen hebben dezelfde antigenen als de lichaamscellen in bron 5.

Welke vorm van antigenen zullen de bacteriën NIET hebben?

1. 
2. 
3. 
4. Ze kunnen al deze antigenen hebben.

Hoe bestrijden witte bloedcellen ziekteverwekkers?

Twee soorten witte bloedcellen:

• Type 1 - Neemt bacteriën op en verteert ze (vreetcellen) 
• Type 2 - Maakt antistoffen. Die plakken aan antigenen van de ziekteverwekker, zodat hij onschadelijk wordt.

Hoe bestrijden witte bloedcellen ziekteverwekkers? Type 2

1. Er komen ziekteverwekkers in je lichaam.
   
2. Witte bloedcel type 2 maakt een antistof (blauw) die precies past bij de antigenen (rood) van de ziekteverwekker.
   
3. Deze witte bloedcellen type 2 gaan zich snel delen en samen heel veel antistof maken.
   
4. De antistof koppelt aan de antigenen van de ziekteverwekker en schakelt hem uit.
   
5. Witte bloedcel type 1 vreet de uitgeschakelde ziekteverwekker op.
   

Voor het functioneren van het afweersysteem is het belangrijk dat witte bloedcellen ziekteverwekkers kunnen herkennen.
Waaraan herkennen witte bloedcellen ziekteverwekkers?

1. Aan hun antigenen
2. Aan hun antistoffen
3. Aan zowel antigenen en antistoffen

Immuun worden tegen een ziekte

• Na de eerste infectie gaat je lichaam beschermen tegen een volgende keer.
• Meeste witte bloedcellen ook dood, maar
  paar blijven over: de geheugencellen. 
• 2e keer zelfde ziekteverwekker besmet?
  

Immuun worden tegen een ziekte

• Na de eerste infectie gaat je lichaam beschermen tegen een volgende keer.
• Meeste witte bloedcellen ook dood, maar
  paar blijven over: de geheugencellen. 
• 2e keer zelfde ziekteverwekker besmet?
  
  

• Zo werkt een vaccin ook! Het is eigenlijk een verzwakte versie van de echte ziekteverwekker

-> Geheugencellen herkennen de antigenen.

-> Maken enorm snel antistoffen

-> Ziekteverwekkers dood voor je ziek wordt!

Twee mensen raken besmet met het waterpokken virus. De één heeft als kind al waterpokken gehad, de ander nog nooit.

Welke lijn hoort bij de persoon die
nog nooit waterpokken heeft gehad?

1. Lijn A (groene lijn)
2. Lijn B (rode lijn)

Verschillende soorten immuniteit

• Natuurlijke immuniteit:

Zelf de ziekte meemaken

-> zo maak je geheugencellen

• Kunstmatige immuniteit:

Vaccinatie

-> zo maak je geheugencellen

Rest van de les: Inhaalslag

Tijdens huiswerkcontrole kan je met de volgende opdrachten bezig:

Test Jezelf van paragraaf 3.4

3.5: 2 t/m 4, 6 en 7