H8 voeding

• Natuur en techniek
• MBO
• Studiejaar 2

H8 Voeding 

Wat is je lievelingseten?

Hoofdstuk 8 Voeding

- Wat is voeding?

- Wat zijn voedingstoffen?

- Wat is gezonde voeding?

- Wat is ongezonde voeding?

- Hoeveel heb je nodig? (na de vakantie)

(periode 4 starten we met natuurkunde

Hoofdstuk 4 + 5 (statische) elektriciteit)

Voeding (H8)

• Alles wat je eet en drinkt noemen we voedingsmiddelen.
• In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen.
• Koolhydraten, eiwitten, vetten, water, vitaminen en mineralen heb je nodig (zijn essentieel) om lichaamsprocessen te laten plaatsvinden (bewegen, groei e.d)

oude schijf van vijf

nieuwe schijf van vijf

koolhydraten

• Wordt gebruikt als brandstof, bouwstof en reservestof
• Bevat: suiker (sachariden), zetmeel (polysachariden) en cellulose (voedingsvezel)
• Zit in: aardappelen, granen, rijst, pasta, brood, maar ook koek en snoep

Zetmeel is opgebouwd uit veel suikermoleculen

(glucose: C6H12O6)

Eiwitten

• Worden gebruikt als bouwstof en brandstof.
• Zit veel in vlees, vis, melkproducten, ei, peulvruchten.
• Je hebt plantaardige en dierlijke eiwitten.
• Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. 
• Je hebt essentiële aminozuren, dat wil zeggen dat je lichaam die via voeding moet binnenkrijgen en niet uit andere aminozuren kan maken.

voedingsmiddelen met veel eiwitten

van aminozuur naar eiwit

scheikundige weergave enkele aminozuren

essentiële aminozuren 

eiwit

van molecuul (aminozuur) naar eiwit (polypeptide)

spierstelsel

opbouw spieren

vetten

Vetten

• Worden gebruikt als brandstof en reservestof
• Zit in olie, margarine, boter, noten, vlees/vis, ei, sommige vruchten en groenten (kiemen), chocola e.d.

Er zijn plantaardige vetten en dierlijke vetten

- Verzadigde vetten

- Onverzadigde vetten

Soorten vetten

Onverzadigde vetten: Gezonde vetten 

Verzadigde vetten: Ongezonde vetten. 

Vetten

Uit glucose worden vetten gevormd, vetten komen voor in zaden.

Verzadigd vet

Onverzadigd vet

Vetten (lipiden)

Verschillende soorten vet.

Vetten bestaan uit dezelfde atomen als glucose (C,H,O). Alle organismen kunnen glucose omzetten in vetten.

Water

Je bestaat voor 60% uit water. 

Water is een belangrijke bouwstof. 

Bloed bestaat voor groot deel uit water.

Water vervoert stoffen.

Water zit veel in groente en fruit en dranken, zoals melk.

groente en fruit

Zorgt voor vocht (water), maar ook voor vitamines en mineralen (spoorelementen)

Die helpen bij diverse lichaamsprocessen, zoals bloed (ijzer in bloed/ hemoglobine = eiwit)

Indeling vitamines

• Er zijn 13 vitamines
• Ieder een specifieke functie.
  
• Er zijn 2 hoofdgroepen: vet oplosbare vitamines en in water oplosbare vitamines.
  

Vetoplosbare vitamines

Vitamine A

Vitamine D

Vitamine E

Vitamine K

Ezelsbruggetje: 

Deze vitamines houden niet van water dus blijven ze liever op de KADE

Wateroplosbare vitamines

Alle B-vitamines

Vitamine C

vitamines 

Vegan schijf van vijf

Peulvruchten: Eiwitten

Noten: Vetten

Fruit: Vitamines

Granen: Koolhydraten

Groente: Vitamines, Mineralen

opdracht

• Ga naar de website van het voedingscentrum of download de app "de eetmeter" in de appstore.
• Houd een eetdagboek bij gedurende minimaal 3 dagen.
• Noteer alles wat je eet, drinkt. 
• Na de vakantie komen we op deze opdracht terug!
• Tip: Vul in voor gemiddelde dagen

planning

Na de vakantie: 

• opdracht voeding bespreken
• gaan we dieper in op wat je nodig hebt
• behandelen we de spijsvertering

de eetmeter

Maak een gratis account aan op de website van het voedingscentrum of download de app op je telefoon.

Ga alvast kijken hoe de app werkt, hoe kun je je maaltijd toevoegen?

Zet een timer in je telefoon zodat je niet vergeet de app in te vullen voor minimaal 3 dagen. Na de vakantie komen we terug op deze opdracht, dus dan moet je data hebben verzameld!

Gezond eten

Schijf van 5: helpt jou om gezonder te eten.

• Hoe groter het vak, hoe meer je ervan mag eten/drinken (advies)
• Als je elke dag iets uit ieder vak eet, krijg je alle noodzakelijke voedingsstoffen binnen.

energiebehoefte

De energiebehoefte heeft te maken met:

• jongen/meisje
• leeftijd
• groot/klein
• activiteiten
• Seizoen

Zolang je groeit, neemt je energiebehoefte toe. Bij ouderen neemt de energiebehoefte af.

Energiebehoefte

Hoe gezond eet jij?

Je hebt voor/ tijdens de vakantie een eetdagboek bijgehouden. Kijk goed naar wat er geadviseerd wordt volgens het voedingscentrum. 

Schrijf een korte conclusie en een aanbeveling n.a.v. je onderzoekje (eetdagboek).