Samenhang met signaalwoorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,2

Leerdoel

Aan het einde van de les:

1. Weet je waarom je komma's soms echt moet gebruiken.

2. Weet je of je woorden in het Nederlands nou aan elkaar of los schrijft. 

3. Kan je een tekst samenhangender maken door actief signaalwoorden te gebruiken. 

Zoek de fout

Waar ontbreekt de komma?

 

Wat doet dit met de betekenis van de zin? 

De komma ontbreekt in de titel. Het zou moeten zijn: 'Schiet op, Griekenland!'

 In de huidige vorm (zonder komma) betekent de zin eigenlijk dat je 15 jaar lang beschikbaar zou moeten zijn.

Bron: http://www.upcoming.nl/rick/657/16-hilarische-zinnen-met-vergeten-leestekens

Zoek de fout 

Waar ontbreekt de komma?

Wat doet dit met de betekenis van de zin?

De komma ontbreekt in de volgende zin:

'Ben je minimaal 15 jaar beschikbaar op twee avonden en op zaterdag.'

 

De komma moet achter '15 jaar'. Zo dus: Ben je minimaal 15 jaar, beschikbaar op twee avonden en op zaterdag?

 In de huidige vorm (zonder komma) betekent de zin eigenlijk dat je 15 jaar lang beschikbaar zou moeten zijn.

Wanneer gebruik je een komma?

Als je een korte pauze hoort in een zin.

Mieke, het zusje van Gaby, gaat volgende week voor het eerst naar school.

Tussen de delen van een opsomming in een zin en tussen meerdere bijvoeglijke naamwoorden. (Behalve bij en/of).

Wil je koffie, thee of iets anders? Ik heb nieuwe, mooie kopjes om het in te schenken.

Tussen twee persoonsvormen in een zin die niet bij elkaar horen.

Als het goed is, komt Lindsey zo.

Als iemand met zijn naam wordt aangesproken. Voor of na de naam komt dan een komma.

Jeroen, kom je zo? / Kom je zo, Jeroen?

Tussen een hoofdzin en een bijzin.                    

Ik sta morgen vroeg op, als ik goed slaap.

                                                                                Let op voegwoorden: hoewel, omdat, zodat, opdat, indien, maar, aangezien en terwijl

Een caissière heeft ook verantwoordelijkheden maar minder dan een chirurg.

 

Het zou niet eerlijk zijn als iedereen hetzelfde uurloon zou verdienen, en dat terwijl er voor elk vak andere opleidingseisen gelden.

Extra: Leestekens

De cliënt vroeg zich af: "Welk medicijn moet ik wanneer nemen?"

De cliënt vroeg zich af welk medicijn hij wanneer moest nemen. 

Aan elkaar of los? 

commissarissenaansprakelijkheidsverzekering

1. goed
2. fout

The ............. requested the latest report.

1. account manager
2. accountmanager

De ............. vroeg het laatste rapport aan.

1. account manager
2. accountmanager

Samenhang met signaalwoorden

Tijd

Opsomming

Tegenstelling

Vergelijking

Oorzaak-gevolg

Doel-middel

Voorwaarde

Samenvattend

als, daarna, eerst, later, nadat, nu, sinds, terwijl, tijdens, toen, totdat,

uiteindelijk, vervolgens, voordat, vroeger, zodra, zolang

bovendien, daarnaast, en, ook, ten eerste ... ten tweede, tevens, verder,

ten slotte

maar, hoewel, toch, echter, aan de ene kant ... aan de andere kant, daarentegen, en dus niet 

evenals, in vergelijking met, soortgelijk(e), zo

als dit/ dan dat, als gevolg daarvan, daardoor, door, doordat, dus, het gevolg is,

het komt door, hierdoor, waardoor, zodat, vanwege, te danken aan, en dus

daarvoor, door middel van, om, met de bedoeling, om dat te bereiken, zodat, opdat, waarvoor

als, indien, mits, tenzij, in (/voor) het geval dat

samengevat, kortom, dus, al met al, vandaar, dat

Tegenstelling

Het lijkt alsof het gebruik van signaalwoorden niet zo nodig is, maar ze zijn noodzakelijk om binnen een tekst iets duidelijk te maken.

Vergelijking

Of naja, noodzakelijk? Zie het als een boek zonder inhoudsopgave. 

Voorwaarde

Je begrijpt wel waar het over gaat, maar alleen als je er meer tijd in steekt. 

Samenvattend

Kortom, het is voor de lezer een stuk makkelijker als je wel signaalwoorden gebruikt. 

Schrijf een tekst over één van de volgende zorggerelateerde onderwerpen:

- Opstellen zorgplan

- Dementie en ouderenzorg

- Gehandicaptenzorg

- etc. 

Gebruik minstens één signaalwoord uit elk van de zes kolommen.

eerst

aanvankelijk

nadat

daarna

later(e)

wanneer 

tegelijkertijd

ten eerste, ten tweede, etc.

daarnaast

bovendien

vervolgens 

ten slotte

zowel ... als

een ander argument

maar

echter

toch

desalniettemin

desondanks

daarentegen

daardoor

waardoor

dat komt door

 als gevolg van

door (dit alles)

op grond van

concluderend

daardoor

hieruit volgt

vandaar dat

uit dit alles blijkt

als

indien

tenzij  

mits  

aangenomen dat

gesteld dat

Wissel dit uit met een klasgenoot en benoem elkaars verband.

 Nog niet overleggen.

1. Voorwaarde

2. Opsomming

3. Tijd

4. Tegenstelling

5. Samenvattend

6. Oorzaak-gevolg

3. Tijd

eerst

aanvankelijk

nadat

daarna

later(e)

wanneer 

tegelijkertijd

2. Opsomming 

ten eerste, ten tweede, etc.

daarnaast

bovendien

vervolgens 

ten slotte

zowel ... als

een ander argument

4. Tegenstelling

maar

echter

toch

desalniettemin

desondanks

daarentegen

6. Oorzaak-gevolg

daardoor

waardoor

dat komt door

 als gevolg van

door (dit alles)

op grond van

5. Samenvattend concluderend

daardoor

hieruit volgt

vandaar dat

uit dit alles blijkt

1. Voorwaarde

als

indien

tenzij  

mits  

aangenomen dat

gesteld dat

1. Voorwaarde

2. Opsomming

3. Tijd

4. Tegenstelling

5. Samenvattend

6. Oorzaak-gevolg

Kijk samen naar de antwoorden en wissel uit.