220222 Grammatica zinsdelen H5+6

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Belangrijke data:

vandaag:

Herkansing dramaverslag inleveren

dinsdag 8 maart:

Oefentoets grammatica zinsdelen

vrijdag 11 maart:

Toets grammatica zinsdelen H1-6

Leerdoelen:

1. Ik kan de persoonsvorm in eenvoudige zinnen vinden.
2. Ik kan eenvoudige zinnen in zinsdelen verdelen.
3. Ik kan het onderwerp van een zin vinden.
4. Ik kan het werkwoordelijk gezegde van een zin benoemen.
5. Ik kan het lijdend voorwerp van een zin vinden

Hoe zat het ook alweer?

1. Op welke drie manieren kan ik de persoonsvorm vinden?
2. Wat voor soort woord is de persoonsvorm?
3. Welke vraag stel ik om het onderwerp te vinden?
4. Kan het onderwerp uit meerdere woorden bestaan?
5. Het wg bestaat uit alle werkwoorden. Welke woorden horen er soms nog meer bij? 
6. Met welk woordsoort kan een lijdend voorwerp NOOIT beginnen?

Nieuwe leerdoelen:

• Ik kan het meewerkend voorwerp van een zin vinden.
  
  
• Ik kan bijwoordelijke bepalingen in een zin vinden.

Uitleg meewerkend voorwerp

In een zin met een lijdend voorwerp kan ook een meewerkend voorwerp (mv) staan. Het mv geeft aan voor wie/wat iets bestemd is. 

Het mv hoort vaak bij woorden die iets 'vertellen' of 'geven'.  

| Mama | heeft | mijn zusje | een groot cadeau | toegestuurd.|

       ow      pv/wg         mv                       lv                                   wg

Uitleg meewerkend voorwerp

Let op: 

- Het mv kan beginnen met aan of voor, maar dit hoeft niet. Als het zinsdeel niet met aan of voor begint, kan je het er vaak voor denken. 

- Het meewerkend voorwerp is meestal een levend wezen of instantie. 

Uitleg meewerkend voorwerp

Voorbeelden:

- | Julia en Kim | gaven | een cadeautje | aan hun moeder.|

- | Ik | vroeg | het | (aan) haar.|

- | Mijn vriend | geeft | (aan) de poes en de hond | hun eten.|

- | Zij | laat | al haar geld | na | aan goede doelen.|

Benoem het mv:
Bij de opening van de schouwburg hebben ze alle bezoekers een drankje aangeboden.

1. Bij de opening van de schouwburg
2. ze
3. alle bezoekers
4. een drankje

Benoem het mv:
Hem geef ik niets.

1. Hem
2. geef
3. ik
4. niets

Uitleg bijwoordelijke bepaling 

Een bijwoordelijke bepaling (bwb) geeft extra informatie in een zin. Vaak kun je deze informatie weglaten. 

Een bwb geeft antwoord op vragen als: Hoe?, Hoelang?, Hoever?, Waar?, Waardoor?, Waarheen?, Waarom?, Waarover? en Wanneer?

Uitleg bijwoordelijke bepaling

Vb: Waarom | heeft | Cis | zoveel troep | in de garage | staan. 
         bwb          pv/wg    ow                lv                     bwb                wg     

Uitleg bijwoordelijke bepaling

Let op: 

- Alle vraagwoorden waarmee je een bwb kan vinden, zijn ook bwb! (Waar, wanneer, waarom, hoe etc.)

- Woorden die een zekerheid/onzekerheid aangeven zijn ook bwb: niet, wel, misschien, absoluut, natuurlijk, waarschijnlijk etc.

- In een zin kunnen één, geen of meerdere bwb's voorkomen. 

Wie/wat is de bwb?
In deze rustige week voor Pasen gaan we een paar dagen naar de Ardennen.

1. In deze rustige week voor Pasen
2. een paar dagen
3. naar de Ardennen
4. geen bwb

Oefenen ontleden

Maak opdracht 1 en 2 van hoofdstuk 5 (blz. 156)

Maak opdracht 1 en 2 van hoofdstuk 6 (blz. 188) 

We bespreken opdracht 1 van H6 over 30 minuten.

Opdracht 1 bespreken

1. De verdwaalde toerist vroeg de weg aan de politieagent.
2. Alle aanwezigen zongen voor de jarige een vrolijk welkomstlied.
3. De stad Amersfoort doneert de speeltuinvereniging jaarlijks subsidie.
4.  Zal de oud-kampioen vanavond de nieuwe winnaar een medaille opspelden?
5. Elke woensdag geeft Nienke de plantjes op haar kamer water.
6. Wie zal jullie dit voorstel gaan toelichten?

Pauze

Een uitdagende zin

Benoem pv, wg, ow, lv, mv en bwb

Sofie staat voor Leo in de rij te wachten.

KAHOOT