Bs6 Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Basisstof 6 Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting

Je kunt beschrijven wat geslachtelijke voortplanting, wat ongeslachtelijke voortplanting en wat veredeling is

Wat klopt helemaal?

1. Voor geslachtelijke voortplanting zijn twee ouders en twee geslachtcellen nodig. Voor ongeslachtelijke voortplanting is één ouder en één geslachtscel voldoende.
2. Voor geslachtelijke voortplanting is minimaal één ouder en twee geslachtcellen nodig. Voor ongeslachtelijke voortplanting is één ouder voldoende.
3. Voor geslachtelijke voortplanting zijn twee, ouders en twee geslachtcellen nodig. Voor ongeslachtelijke voortplanting zijn geen geslachtcellen nodig.
4. Voor geslachtelijke voortplanting zijn één ouder en twee geslachtcellen nodig. Voor Ongeslachtelijke voortplanting is één ouder en één geslachtscel voldoende

In de afbeelding is een krokusknol met enkele scheuten getekend. De scheuten kunnen van de knol worden gehaald en verder groeien als afzonderlijke planten.
Is dit een voorbeeld van geslachtelijke voortplanting of ongeslachtelijke voortplanting?

1. geslachtelijke voortplanting
2. ongeslachtelijke voortplanting

Vindt bij deze plant geslachtelijke
voortplanting plaats?
En ongeslachtelijke voortplanting?

1. alleen geslachtelijk
2. alleen ongeslachtelijk
3. allebei
4. geen van beiden

geslachtelijke/ongeslachtelijke voortplanting bij planten

Planten kunnen zich geslachtelijk en ongeslachtelijk voortplanten.

Als je iets leest van:

bloem

zaad

vrucht

stuifmeelkorrel/eicel   ..... dan is het geslachtelijke voortplanting

Bij planten komt zowel geslachtelijke als ongeslachtelijke voortplanting voor.

Bij ongeslachtelijke voortplanting groeit een deel van een plant uit tot een nieuwe plant.

Bij ongeslachtelijke voortplanting zijn er géén twee ouderplanten nodig.

Ongeslachtelijke voortplanting kan op verschillende manieren plaatsvinden.

Stekken

Knollen

Bollen

Uitlopers en wortelstokken

ongeslachtelijke voortplanting

delen

Bs 6: Geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke voortplanting = versmelting van twee wilekeurige geslachtscellen.

- ontstaan van organisme met telkens andere genotypen.

Ongeslachtelijke voortplanting = een deel van de plant groeit uit tot een nieuwe plant.

- nakomelingen met hetzelfde genotype

leerdoel

De verschillen tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting noemen.

Kunnen beschrijven wat kunstmatige selectie en veredeling is.

Veredeling

Planten met elkaar kruisen 

(= geslachtelijke voortplanting)

De beste plant selecteren en 

daarmee verder kruisen tot nog betere planten

De allerbeste plant vermeerderen door ongeslachtelijke voortplanting

Mitose en Meiose

• Chromosomen zitten in celkernen (DNA)
• Bij ongeslachtelijke voortplanting blijven deze gelijk -->
• Bij geslachtelijke komen er twee cellen samen: 
  

Voortplanting bij planten

stadia in de levenscyclus van zaadplanten met geslachtelijke voortplanting noemen,

inclusief aspecten van het overwinteren van een plant:

– ontkieming, groei en bloei

– bestuiving en bevruchting

– ontwikkeling van een kiempje uit een bevruchte eicel, een zaad uit een zaadbeginsel

en een vrucht met zaden uit een vruchtbeginsel

– aspecten van het overwinteren van een plant:

- als zaad

- alleen afsterven van de bovengrondse delen

- opslag van reservestoffen in de wortels

- met blijvende bovengrondse delen met of zonder bladeren

 aan de hand van voorbeelden geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting bij 

zaadplanten herkennen

Organismen die zowel geslachtelijk als ongeslachtelijk kunnen voortplanten, kiezen voor ongeslachtelijke voortplanting als omstandigheden gunstig zijn en ze daardoor snel veel nakomelingen kunnen krijgen

Ze kiezen voor geslachtelijke voortplanting als de omstandigheden ongunstig zijn, door de variatie is de kans groter dat een nakomeling overleeft