Havo 4 Hoofdstuk 7

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijdvak 7: 

Tijd van Pruiken en Revoluties

KA = De Verlichting

Leerdoel

Aan het eind van de les kun je uitleggen dat: 

dat de Verlichting voortbouwt op de Wetenschappelijke Revolutie aan de hand van ideeën van Verlichte denkers

wetenschappelijke revolutie 

Verlichting

De Verlichting

• Begon eind 17e eeuw 
• Periode van licht (kennis en inzicht) na duisternis
• Parijs intellectuele centrum

Kijkvraag

Waarom kun je Spinoza zien als een voorloper van de Verlichting in Nederland?

Verlichters en sociale verhoudingen

• Vrijheid 
  
• (van pers, meningsuiting, godsdienst, etc.)
• Gelijkheid
• (gelijke kansen voor iedereen)

Verlichters en sociale verhoudingen

• Vrijheid 
  
• (van pers, meningsuiting, godsdienst, etc.)
• Gelijkheid
• (gelijke kansen voor iedereen)

Jean Jacques Rousseau (1712 - 1778)

Jean Jacques Rousseau (1712 - 1778)

'Wat is de oorsprong van ongelijkheid onder de mensen en berust zij op een natuurwet?'

Rousseau (1712 - 1778)

• Voorbeeld: 'edele wilden'
• Beschaving heeft gezorgd voor ongelijkheid
• Tegen de gecultiveerde samenleving

Adam Smith (1723 - 1790)

Adam Smith

• Mensen streven altijd eigen voordeel na, maar is natuurlijk = rationeel gedrag -> hoeft niet nadelig te zijn voor anderen.
  
• Als iedereen op een verstandige manier hun eigen belang nastreven, is dat voor iedereen het beste.
• Wet van vraag en aanbod -> overheid moet zich niet bemoeien anders werkt het niet meer (laissez faire) = rationeel optimisme = rationeel  (verlicht) denken en vrijheid leidt tot een betere wereld!

Adam Smith

• Vrije economie 
• Wet van vraag en aanbod zorgt als ontzichtbare hand voor zo groot mogelijke voorspoed

Verlichters en godsdienst

Tegen religieuze intolerantie --> Vrijheid!

• Scheiding kerk en staat

Voltaire

• God bemoeit zich niet met de wereld 
• = in strijd met de wetten van de natuur.

https://icalt.nl/go/ZUPaN3e