1.5 Ontwikkeling van gedrag 4H 2122

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

1.5 Ontwikkeling van gedrag

Begrippen 1.4

 gedragselementen, gedragsketen, gedragssystemen, objectieve beschrijving, ethogram, protocol, antropomorfisme, leren door inzicht

Doel 1.5

Je leert hoe de ontwikkeling van gedrag van baby tot volwassene verloopt

Je leert wat de rol van waarden en normen zijn op het gedrag

Leren 

Spelen

Imitatie

gevoelige periode - sommige dingen kun je maar een bepaalde periode goed leren -> inprenting

Inprenting

Lorenz - 1903-1989

Gevoelige periode

Trial en error

Bijzondere manier van

operante conditionering.

Gewenning - aangeleerd/ aangeboren gedrag afleren

Leren van elkaar

Sociaal gedrag moet je leren, hiervoor heb je soortgenoten nodig.

In groepen is sprake van een rangorde - sommige individuen zijn dominant, anderen onderdanig.

Gedrag in een samenleving

Waarden: een opvatting over wat belangrijk is. Bijvoorbeeld: eerlijkheid.

Normen: gedragsregels die gebaseerd zijn op waarden. Bijvoorbeeld: niet stelen, niet liegen, niet spieken.

Soms botsen normen, bijvoorbeeld vrijheid van meningsuiting en geen discriminatie.

Normen en waarden

Normen en waarden bepalen wat we normaal gedrag vinden en abnormaal gedrag.

Normaal gedrag wordt beloond/ gestimuleerd, abnormaal gedrag wordt bestraft/ afgeremd.

Sommige normen en waarden zijn zelfs vastgelegd in wetten.

Normen en waarden bij dieren

Hebben primaten (mensapen) ook normen en waarden?

Experiment: kunnen ze delen?

Aap 1 (bak met noten), Aap 2 (steen). Wat is het eindresultaat?

1. Beide geen noten
2. Aap 1 alle noten
3. Aap 1 houdt 5 noten en geeft er 1 aan Aap 2
4. Aap 1 houdt 3 noten en geeft er 3 aan Aap 2

0

0

Rolpatronen

Ook m/v rolpatronen zijn onder-

deel van de normen en waarden (dus aangeleerd)

Opdracht Eekhoornfilm

Welke vormen van leren zie je?

Omschrijf de situatie goed!

0

Doel 1.5

Je hebt geleerd hoe de ontwikkeling van gedrag van baby tot volwassene verloopt

Je hebt geleerd wat de rol van waarden en normen zijn op het gedrag

Begrippen 1.5

reflexen, aangeboren, bewust gedrag, aangeleerd, speelgedrag, oefenen, imitatiegedrag, rolpatronen, gevoelige periode, imprenten, trial en error, gewenning, waarden, normen