Ademhaling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Juf Danielle: https://www.youtube.com/watch?v=BDVQYpejcTA

Zuurstof komt vrij van Hb door

• hoge CO2 concentratie in weefsels en dus ook bloedplasma.
• lage pH door reactie CO2 + H2O, waarbij H+ ontstaat.
• hogere temperatuur (door dissimilatie van cellen in weefsel.

Opgave Gaswisseling (3 pnt)

Iemand is intensief aan het rennen. 

Leg (in kleine oorzaak - gevolg stapjes) uit dat er juist in de benen nu veel zuurstof-afgifte plaatsvindt. 

Let op: bij dit soort vragen wordt geen reden/ functie gevraagd.

Opgave Gaswisseling (3 pnt)

Iemand is intensief aan het rennen. Leg (in kleine oorzaak - gevolg stapjes) uit dat er juist in de benen nu veel zuurstof-afgifte plaatsvindt. Let op: bij dit soort vragen wordt geen reden/ functie gevraagd.

Antwoord (3 pnt)

Er treedt veel dissimilatie op, wat zorgt voor een hoge CO2-concentratie en hogere temperatuur in de weefsels (1p). 

Hierdoor zal diffusie van CO2 naar bloedplasma in de haarvaten van de benen plaatsvinden, wat zorgt voor een lagere pH en dus een lagere affiniteit van hemoglobine voor zuurstof (1p). 

Zuurstof komt vrij, wat zorgt voor een hoge concentratie in het bloedplasma, waardoor het diffundeert naar het weefselvloeistof (1p). 

Longcapaciteit

Hoeveel mL adem je in en uit bij een rustige ademhaling?

Hoeveel mL is het restvolume? 

Waarom is dit belangrijk?

Hoeveel mL adem je in als je eerst zo diep mogelijk inademt en daarna zo diep mogelijk uitademt?

Longcapaciteit

Hoeveel mL adem je in en uit bij een rustige ademhaling?  0,5 mL

Hoeveel mL is het restvolume? 1,0 L

Waarom is dit belangrijk? Dit voorkomt dat de longen vacuum trekken.

Hoeveel mL adem je uit als je eerst zo diep mogelijk inademt en daarna zo diep mogelijk uitademt? van 6,0 L naar 1,0L = 5,0 L

Geef aan op welk tijdstip de inademing start en eindigt. Idem voor de uitademing (gebruik letters). 

Geef met een pijl in de figuur aan op welk moment de buitenste tussenribspieren beginnen met samentrekken. (geen letters).

Atmosferische druk

 Inademing start op P en eindigt bij Q, want daar is de druk in de longblaasjes lager dan de atmosferische druk, waardoor een zuigwerking ontstaat. Uitademing start bij Q en eindigt bij R.

De buitenste tussenribspieren spannen samen vanaf de bovenste piek. Vanaf dat moment worden de longen langzaam uitgerekt waardoor de druk in de longblaasjes afneemt.  

Atmosferische druk

Dode ruimte  is de ruimte waarin geen gaswisseling plaatsvindt tijdens de in- en uitademing.

Teken een grafiek waarin je de hoeveelheid koolstofdioxide bij een uitademing uitzet tegen de hoeveelheid uitgeademde lucht. 

tip: adem eerst zelf uit, besef waar de lucht vandaan komt en of daar gaswisseling heeft plaatsgevonden.

Dode ruimte bij ademhaling

Het effect van de dode ruimte op de samenstelling van de lucht in de luchtpijp en de longblaasjes tijdens uitademing.

Dode ruimte bij ademhaling

• Te hoge CO2 concentratie gemeten in chemoreceptoren. 
• Impuls van chemoreceptoren doorgegeven naar ademcentrum in hersenstam.
• Ademcentrum stuurt impuls naar middenrifspieren en buitenste tussenribspieren, waardoor deze samentrekken
• Inademing start.
  

Ademprikkel

 Hyperventilatie

Bij hyperventilateren adem je heel vaak en snel uit, terwijl je te weinig inademt, waardoor

• een lagere CO2-concentratie in het bloed aanwezig is
• en er geen activering van de chemoreceptoren is,
• waardoor er geen ademhalingsprikkel ontstaat.

Hoe los je dit dan op?

Oplossing hyperventilatie

Door de concentratie van CO2 in de longen te verhogen 

• In en uitademen in een zakje: CO2 terug inademen
• zodat de CO2 concentratie in bloed stijgt en de 
• chemoreceptoren worden gestimuleerd 
• en een impuls geven aan de hersenstam, waardoor
• de ademhalingsprikkel optreedt
  
• en je weer normaal gaat ademhalen.

Oefenen examenopgaven

• Examenbundel
• www.biologiepagina.nl