hst 6 paragraaf 3 "metaalafval als grondstof"

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Hst 6.3 "metaalafval als grondstof"

Leerdoelen

vandaag

Herhaling van de vorige paragrafen

Sommige metalen kunnen zeer heftig met water reageren. Welke twee metalen zijn dat?

1. ijzer en koper
2. natrium en kalium
3. lood en tin
4. cadmium en kwik

Wat is corrosie van metalen? Corrosie is:

1. roesten
2. het aantasten van metaal door een zuur
3. de aantasting van metalen door stoffen uit de lucht
4. een laagje zink over een metaal aanbrengen

Er zijn onedele metalen en edelmetalen. Wat geeft men aan als men spreekt van een edelmetaal?

1. Hoe edeler des te duurder het proces is om het te winnen
2. Hoe edeler des te beter het metaal reageert met andere stoffen
3. Hoe edeler des te slechter het metaal reageert met andere stoffen
4. Hoe edeler des te zwaarder het metaal is

Welke stof bevat bauxiet

1. Ijzer
2. Koper
3. Aluminium
4. Zwavel

Hoe noem je de grote ovens waarin de erts worden omgezet naar ijzer/staal enz.

hoe noem je een mengsel van metalen?

Wat is het voordeel van legeringen ten opzichte van zuivere metalen?

1. legeringen zijn harder
2. legeringen zijn zachter
3. zuivere metalen zijn goedkoper

een gouden sieraad bevat 60% goud.
Hoeveel karaat is dit?

1. 9,6 karaat
2. 12 karaat
3. 14,4 karaat
4. 20 karaat

hoeveel gram goud zit er in een sieraad van 25 g 14 karaats goud?

1. 12,5 g
2. 14,0 g
3. 14,6 g
4. 17,8 g

chroom kan reageren met zuurstof tot chroomoxide (Cr2O3). Geef de kloppende reactievergelijking.

Productie van metalen

- Productie van ijzer en aluminium 

- Blokschema's tekenen

- Elektrolyse van aluminiumoxide

- Waar wordt een hoogoven voor gebruikt?

Erts

In de grond vind je aluminiumoxide gemixt met roest, dit heet bauxiet.

Eerst scheid je de bauxiet naar aluminiumoxide. 

Als laatst wordt de aluminiumoxide ontleedt.

Blokschema

Elektrolyse aluminiumoxide

Is elektrolyse een ontleding?

1. Ja
2. Nee

De reacties

Hoogoven

IJzeroxide reageert met koolstofmonoxide tot ijzer en koolstofdioxide.

Fe₂O₃ (s) + 3 CO (s) --> 2 Fe (l) + 3 CO₂ (g)

par 6.3

doorlezen en maken opgaven 1 tm 10

Let op: heb je geen boek mee dan maak je vraag 4, 9 en 10 in je aantekeningenschrift

Metaalafval als grondstof

Metaalertsen zoals ijzererts en bauxiet, zijn niet-vernieuwbare grondstoffen. De natuur kan deze stoffen niet opnieuw maken. 

Zuivere metalen uit legeringen

Zuivere metalen uit legeringen

Net als een normaal mengsel, kun je een legering weer scheiden. Hierdoor kun je van oud schroot weer nieuwe grondstoffen maken.

Als je ijzer verbrand ontstaat ijzeroxide. Dit is de grondstof van de staalproductie. 

Neem de bovenstaande afbeelding over op papier en vul in wat er op de streepjes moet komen te staan. 

Urban Mining

Regular mining: grondstoffen uit de grond halen. 

Urban Mining: grondstoffen uit afval halen. 

Maar hoe dan?

Koper uit messing halen bijvoorbeeld?

Een goudkleurig muntje bevat messing. Als je de koper uit de legering wilt halen, kun je dit oplossen in salpeterzuur. 

Achtergrond info: Messing

Messing of geelkoper, De naam 'geelkoper' is afgeleid van de kleur. Het is duidelijk geler dan zuiver koper of brons (een legering van koper en tin).

Messing waaraan ook een deel aluminium en tin is toegevoegd noemen we Nordic Gold. Hiervan zijn de euromunten 10ct, 20ct en 50ct gemaakt. 

Lichte metalen

Metalen met een lage dichtheid  bijvoorbeeld: aluminium.

Wordt gebruikt voor o.a. vliegtuigen.

Zware metalen

Metalen met een hoge dichtheid (kwik, lood, cadmium) én zeer schadelijk voor de gezondheid.

Afval met zware metalen hoort  bij het kca-afval (klein chemisch afval).

www.hetklokhuis.nl

Aan de slag

lezen en maken 6.3