Spelling: samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Proefwerk spelling hfst 4-6

Vrijdag 19 april

Leren blz. 124, 126, 154, 156, 184, 186

Extra oefenen: zie je oefeningen planner

Moeilijke spellingwoorden (zie lijst in Magister)

Spelling

Tussenletters in samenstellingen

Leerdoel

Je weet welke regels je moet toepassen bij tussenletters in samenstellingen.

Maak nieuwe woorden:
1: fiets, deur, slag, lees, schoenen, eiken
2: plank, doos, boom, klink, bel

Samenstelling

Als je twee woorden aan elkaar plakt, maak je een samenstelling: school + boek = schoolboek.

Wanneer komt er een -(e)n-?

Als het eerste deel van een samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op -en heeft, schrijf je -en- tussen de woorden.
boekenbon
paardenstal
tomatensoep

Is het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord?

nee?

ja?

schrijf -e

platteland

huilebalk

heeft het eerste deel een mv op -s?

nee?

schrijf -en:

lampenkap

koekenpan

ja?

schrijf -e

gedachtegang

aspergesoep

Wanneer geen extra -n? 1/2

• Als het eerste deel van de samenstelling geen meervoud heeft. gerstebier
  
• Als het eerste deel van de samenstelling ook een meervoud op -s heeft. groentewinkel
  
• Het eerste deel van de samenstelling verwijst naar iets waar er maar één van is. maneschijn
  

Wanneer geen extra -n? 2/2

• Als het eerste deel geen zelfstandig naamwoord is. armelui
• Het eerste deel een bijvoeglijk naamwoord versterkt. beresterk
  

Wanneer moet je een -s toevoegen?

• Als je in een samenstelling een -s- hoort, dan schrijf je die ook.
• Soms begint het tweede deel van de samenstelling met een s-klank. Vervang dan het tweede deel door een ander woord dat niet met een s-klank begint. oorlogsschip - oorlogsbuit hoofdstraat - hoofddoek
  

peer+sap

1. peersap
2. perensap
3. peresap

Breken+been

1. breekbeen
2. brekenbeen
3. brekebeen

hebben+ding

1. hebbeding
2. hebbending
3. hebding

arm+lui

1. armelui
2. armenlui
3. armlui

zon+stelsel

1. zonnestelsel
2. zonnenstelsel
3. zonstelsel

station+plein

1. stationplein
2. stationsplein

mening+verschil

1. meningverschil
2. meningsverschil

meisje+fiets

1. meisjefiets
2. meisjesfiets

zaak+man

1. zaakman
2. zakeman
3. zakenman

kat+bak

1. katbak
2. kattebak
3. kattenbak
4. kattensbak

Seconde+wijzer

Bejaarde+flat

tarwe+bloem

Aan het werk (blz. 124-125)

• havo: opdracht 1 t/m 4 (daarna nakijken met nakijkblad)
• vwo: opdracht 1, 3, 4, 6 (daarna nakijken met nakijkblad)