14.6 Gaswisseling bij dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

14.6 Gaswisseling bij dieren

Ga naar de Lesson UP

Blz 225 Boek

Planning

• Terugblik
• Leerdoel
• Instructie
• Zelf aan de slag
• Les afsluiten
  

Leerdoel

Je kunt beschrijven hoe de gaswisseling plaatsvindt bij verschillende diergroepen.

Gaswisseling bij dieren

• Alle dieren hebben zuurstof nodig voor verbranding
• Alle dieren produceren koolstofdioxide

Glucose + zuurstof -> water + koolstofdioxide + energie

• Gaswisseling bij dieren vindt op verschillende manieren plaats

Welke diergroepen ken je?

Veel dieren halen adem met de longen. Er zijn ook andere manieren. Welke ken je?

Eencelligen

• Niet veel O2 nodig

• Gaswisseling via het celmembraan

• Groot oppervlak

amoebe

Insecten

Insecten

• Insecten hebben vertakte luchtbuizen in het hele lichaam --> tracheeën

• Via een opening (stigma) wisselen de gassen
  

• Lucht verversen door  pompende bewegingen van het achterlijf

Koudbloedig en warmbloedig

Koudbloedig: lichaamstemperatuur is afhankelijk van omgeving

• Lichaam warmt op aan de buitenlucht
• Bij koude temperatuur wordt dier minder actief

Warmbloedig: constante lichaamstemperatuur

• Lichaamstemperatuur op peil door isolatie en verbranding
• Bij koude temperatuur vindt er meer verbranding plaats

Zoogdieren

• warmbloedige dieren
  
• Gaswisseling gebeurt via longen, groot longoppervlakte
  

Vogels

• Warmbloedige dieren
  
• Gaswisseling gebeurt via longen

Reptielen

• Koudbloedige dieren
• Gaswisseling gebeurt via longen
  

Amfibieën

• Koudbloedige dieren, huid bedekt met slijmlaag

• Jonge amfibieën: vindt gaswisseling via kieuwen en huid plaats

• Bij volwassen amfibieën vindt gaswisseling via longen en huid plaats

Huid

Vissen

• Koudbloedige dieren

• Vissen gebruiken hun kieuwen om zuurstof uit het water te filteren

• Ze gebruiken hun bek en de kieuwdeksel om water langs de kieuwlamellen te krijgen
  

• Net als longen een groot oppervlakte voor gaswisseling

www.schooltv.nl

Longen

Kieuwen

Celmembraan

Tracheeen

Huid

Zoogdieren

Insecten

Vissen

Eencelligen

Reptielen

Vogels

Jonge amfibieën

Volwassen amfibieën

Bij muggenlarven vindt gaswisseling plaats via

1. het celmembraan
2. de longen
3. de tracheeën
4. de huid

Wat	Lezen b6 Gaswisseling bij dieren Opdracht maken kennis: 1 - 2 - 3 blz 228 inzicht: 5 - 6 blz 230
Hoe	lees de tekst van basisstof 14.6 maak daarna de vragen
Bron	1) boek deel 4B 2) medeleerling 3 ) docent
Klaar met opdrachten?	Keuze uit: - Maak een samenvatting - opdracht 4 in je schrift! - Test Jezelf b6 - Oefenen met f litskaarten - www.examenkracht.nl

Afsluiting 

Je kunt beschrijven hoe de gaswisseling plaatsvindt bij verschillende diergroepen.

Bij het pantoffeldiertje vindt gaswisseling plaats via de

1. Longen
2. Tracheeen
3. Kieuwen
4. Celmembraan

In de winter vindt er in het lichaam van de meeste warmbloedige dieren:

1. Geen verbranding plaats
2. Minder verbranding plaats dan in de zomer
3. Evenveel verbranding plaats als in de zomer
4. Meer verbranding plaats dan in de zomer