4.2 Hoe ontstond de industrie

• Mens
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

M & M

Telefoon in telefoonvak

Ga op je plek zitten

Je jas is uit, tas is op de grond

Pak je opdracht en boek erbij 

Je gaat rustig zitten en je bent stil

Planning deel 1

- Korte herhaling cursus 4.2

- Opdrachten maken 4.2 maken/afmaken

- Alles nakijken en laten aftekenen

- Opdracht topografie blz 36/37 maken

4.2 Hoe ontstond de industrie?

1. Welke 3 beroepssectoren zijn er?
2. Noem bij elke sector 1 beroep

Waarom werken mensen in arme landen veel in de landbouwsector?

Wat betekent automatisering?

1. Dat alles vanzelf gaat.
2. Alle apparaten werken automatisch.
3. Als robots en machines het werk overnemen van mensen
4. Als machines en computers het werk overnemen van mensen

Wat is het verschil tussen

commercieel en niet-commerciële dienstverlening uitleggen.

Commercieel:

Pakketdienst

Transportbedrijf

Klusjesman

Makelaardij

ICT-bedrijf

Hovenier

Winst is wel het hoofddoel van deze bedrijven!

Niet-commercieel:

School

Ziekenhuis

Gemeente / overheid

Verzorgingstehuis

Brandweer

Politie

Winst is niet het hoofddoel van deze bedrijven!

Lesdoelen 4.2

• Je kunt de begrippen huisnijverheid, energiebronnen, stoommachine en concurrentie uitleggen. 

• Je kunt het begrip industriële revolutie uitleggen.

• Je kunt 3 gevolgen noemen waar de uitvindig van de stoommachine voor heeft gezorgd.

• Je 3 oude energiebronnen noemen.

Opdracht

1. Lees zelfstandig de leerstof op
Blz 14 - 16 - 17 - 18 (10 minuten)

2. Werken in twee of drietallen
3. Je krijgt per groep een leerstof uitgedeeld, deze moet je samenvatten en later presenteren

4. een groep krijgt begrippen welke ze in eigen woorden moeten uitwerken

Op een katoenplantage

• Slaven uit Afrika werkten op plantages in Zuid-Amerika
• Plantageproducten, zoals katoen, werden naar Europa gebracht
• Hier werd het katoen in fabrieken verwerkt tot kleding 
• Vanaf de tijd van de Pruiken en revoluties (1700 tot 1800): nadenken over mensenrechten en gelijkheid --> afschaffing slavernij 
  

Driehoekshandel

Spinnen en weven 

• De katoen werd in Groot-Britannië rond 1800 gekocht door koopmannen
• Met een spinnewiel sponnen ze draden van de ruwe katoen
• Hiervan maakten zij lappen stof (textiel) 
• Werd geverfd en verkocht
   aan kleermakers 

Spinnen en weven

• Het weefgetouw en het spinnewiel stonden in huis
• Het hele gezin hielp mee
• Huisnijverheid: het thuis maken van goederen door ambachtslieden of boeren

Oude energiebronnen

Oude energiebronnen:

1. spierkracht
2. dierkracht
3. waterkracht
4. windkracht

Nieuwe energiebronnen

Rond 1780 nieuwe energiebron de stoommachine:

Apparaat dat aangedreven wordt door hete damp van kokend water.

Nieuwe energiebronnen gevolgen

• Zorgde voor meer productie
• Mensen werden minder afhankelijk van de natuur 
• Stoommachines waren te groot en pasten niet in huis
• Bouw van fabrieken 

Werken in fabrieken

Veel veranderingen:

• Hoge productie
• Vervoer van producten ging sneller
• Ondernemers bouwden fabrieken en werden werkgevers
• Zij hadden mensen in dienst: werknemers
• Goedkope productie + lage lonen

Industriële revolutie

• Werkgevers maakten veel winst 
• Zij bouwden nieuwe fabrieken, bruggen, spoorlijnen
• Snelle groei industrie
• Huisnijverheid hield op met bestaan: teveel concurrentie = strijd om zo veel mogelijk producten te verkopen en klanten te winnen

Industriële revolutie

• Bedrijfjes moesten sluiten
• Ambachtslieden verhuisden naar de stad om in fabrieken te gaan werken 
• Grote verandering: industriele revolutie

Na de industriële revolutie

• Machines doen het meeste werk i.p.v. mensen.
• Mensen werken in fabrieken met machines.
• Lage lonen, slechte arbeidsomstandigheden, kinderarbeid.

Aan de slag

• opdracht . 1 t/m 10 afmaken en nakijken
• Opdracht topografie blz 36/37 maken
  
• Extra opdracht atlasvragen
• Oefengenerator Plein M

Evaluatie Lesdoelen 4.2

• Je kunt de begrippen huisnijverheid, energiebronnen, stoommachine en concurrentie uitleggen

• Je kunt het begrip industriële revolutie uitleggen.

• Je kunt 3 gevolgen noemen waar de uitvindig van de stoommachine voor heeft gezorgd.

• Je 3 oude energiebronnen noemen.

Planning deel 2 cursus 4.2 

-  Opdracht Taboewoorden 

- Topo opdracht

- Puzzel

- Oefengenerator cursus 4.2 Plein M

OPDRACHT: TABOEWOORDEN

1. Werk samen in tweetallen

2. Bedenk voor onderstaande 6 begrippen 3 taboewoorden.

Dit zijn woorden die iemand anders niet mag gebruiken om het begrip uit te leggen. 
- Kies hierbij geen woorden als '' de '', het'', een''

A: Industriële revolutie 1. 2. 3	B. Concurrentie 1. 2. 3.	C. Huisnijverheid 1. 2. 3.
D. Automatisering 1. 2. 3.	E: Tijd van burgers en stoommachines 1. 2. 3.	F: Beroepssectoren 1. 2. 3.

Uitleg opdracht

3. Zijn de taboewoorden ingevuld dan ruil je dit met een ander tweetal. 

4. Geef nu een goede omschrijving van bovenstaande begrippen zonder de taboewoorden te gebruiken.

5. Schrijf je antwoorden op de achterzijde

Voorbeeld

Begrip: Beroepsbevolking

3 Taboewoorden: mensen - beroep - werk

Uitleg: bevolking in een land of plaats dat arbeid heeft of op zoek is naar arbeid.

Samenvatting

Wat: Taboewoorden bij begrippen en daarna begrippen in eigen woorden zonder de taboewoorden omschrijven
Hoe: in tweetallen

Hoelang: 20 min

Klaar? Kijk op het bord wat je verder kan doen

Daarna samen bespreken!

Klaar met opdracht 

Vraag dan docent voor extra opdracht: 

- 1. Maak dan extra opdracht topografie

-2. Puzzel 

Wat hebben we geleerd vandaag?

- Hoe is de industrie ontstaan?

1 huisnijverheid
2. stoommachine
3. groei fabrieken werknemers/werkgevers
4. grote concurrentie thuiswerkers en verhuizen naar stad

5. Grote verandering industriële revolutie!

INPAKKEN MAAR!

Pak  je spullen in maar blijf nog zitten