Evolutie les 4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Oorsprong van het leven

Kijk eerst de filmpjes

Wat was het punt dat professor James Tour hier maakte?

Helaas...

De meeste stappen die nodig zijn om leven voor elkaar te krijgen lukken niet in een laboratorium. En gaan in de nabije toekomst ook niet gebeuren, daar komen we nog niet lang niet bij in de buurt. De stappen staan op de volgende dia:

7.4                                 rood = lukt niet in laboratorium;                               zwart = kan gedaan worden in laboratorium

(behalve de aminozuren, die zijn links-georienteerd)

En dan?

We gaan er nu even van uit dat eenvoudig leven is ontstaan. 

Hoe werd het ingewikkelder? Hoe gingen we van prokaryoot naar eukaryoot?

Reden nr 3: de kern heeft een dubbel membraan (door vouwen van plasma membraan)

En dan?

Veel organismen zijn meercellig, hoe is dat onstaan?

Terug redeneren

Wanneer men vroeger stambomen maakte, werd er op uiterlijke kenmerken gelet, bj. Tegenwoordig is dat DNA

Cladogram vs. Fylogram

Cladogram

• geeft verwantschap tussen clades weer
• lengte van clades hebben geen betekenis

Een cladogram geeft GEEN informatie over verloop van tijd 

Fylogram

• geeft verwantschap tussen clades weer
• lengte van clades geeft aan hoeveel tijd er in de evolutie verlopen is

Een fylogram geeft WEL informatie over verloop van tijd 

Cladogram

• Boomdiagram/dendrogram waarin de meest waarschijnlijke splitsing van clades wordt weergegeven.
• Elke splitsing= soortvorming met divergente evolutie
• Minder knoppen tussen soorten =  meer verwant, 

Cladistiek

De onderzoeksmethode van het indelen van soorten op basis van uiterlijke, anatomische of biochemische kenmerken. 

Clade: Tak; Een groep soorten die bestaat uit een voorouder en alle nakomelingen daarvan wordt een clade genoemd 

Cladogram weergave van de verwantschap

Vertakkingen dichotoom (di -> per twee, denk aan scheikunde). Splits dus altijd in tweeën, waarbij op de splitsing een gelijke voorouder (met kenmerkende eigenschap) staat van de twee soorten die er uit ontstaan

Cladistiek

clade (= tak)

• een groep organismen met overeenkomstige voorouder

splitsingspunten in cladogram

• dichotoom (van een tak naar twee takken)
  
• een gemeenschappelijke voorouder op splitsingspunt
• boven splitsing verschillen clades slechts in 1 eigenschap