H5_1.2: Water, vriend of vijand & 1.3_Strategische zoetwatervoorraad_2122

1.2 Water: vriend of vijand?

1 / 35
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

Cette leçon contient 35 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 80 min

Éléments de cette leçon

1.2 Water: vriend of vijand?

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen
  • je weet welke adviezen de Tweede Deltacommissie aan de regering uitbracht en waarom.
  • Je kunt uitleggen wat relatieve zeespiegelstijging is.
  • Je kunt de oorzaken van bodemdaling noemen.
  • Je kunt waterveiligheid vanuit verschillende dimensies bekijken.
  • Je kunt uitleggen wat verzilting is en hoe dit ontstaat.
  • Je weet wat wordt bedoeld met het binnendringen van zeewater en je weet welke gebieden hier gevoelig voor zijn.

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Planning les
Uitleg/instructie §1.2 (iedereen)     20 minuten
Zelfstandig werken aan huiswerk (check even §1.3)    20 minuten
Uitleg/instructie §1.3 (facultatief)    15 minuten
Zelfstandig werken aan huiswerk    20 minuten

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Openingsfoto
Wat zie je?
Waar komt dit voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 
https://www.droogteportaal.nl/ 

Slide 4 - Diapositive

Beschrijving van de openingsfoto

Droogvallen van de beek de Beerze in Noord-Brabant in de zomer van 2018
Droogte is de laatste jaren in Nederland steeds meer een probleem. Het nieuwe Droogteportaal maakt het mogelijk de actuele situatie te volgen. Regionale gegevens over neerslag, bodemvocht, grondwater en beekafvoeren kunnen bovendien met gegevens uit eerdere jaren worden vergeleken. Het Droogteportaal is in opdracht van de provincies en waterschappen door een samenwerking tussen KnowH2O, StellaSpark en KWR gerealiseerd.

Slide 5 - Carte

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 6 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Het grote plaatje
W
WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?
A
Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN
U
Uitzonderingen
WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?
W
Windrichtingen. 
BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bodemdaling (1/2)
Inklinking veen als gevolg van verdroging

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bodemdaling (2/2)
Herstel isostatisch evenwicht als gevolg van klimaatverandering

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Dus meer overstromingskans


- Absolute- en relatieve zeespiegelstijging
- Stijgende piekafvoer van de rivieren

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat te doen?

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Actualiteit

Slide 12 - Diapositive

Artikel
https://www.1limburg.nl/hoogwater-maas-natuurgebieden-uit-voorzorg-afgesloten
Werkvorm: Picture prompt
Wat hebben de onderstaande afbeeldingen te maken hebben met het onderwerp: overstromingen

Slide 13 - Diapositive

Afbeelding 1:
veen = inklinking

Afbeelding 2:
sneeuw = smelten -> meer water in rivier

Afbeelding 3:
blabla

Afbeelding 4:
blabla
Afsluitende foto
Wat zie je?
Waar komt het voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 14 - Diapositive

Beschrijving van de afsluitende foto

Lokale bewoners drinken even wat, ondanks het hoogwater in Venetië.
Oud examenopdracht
      Opdrachten            Bronnen                Antwoorden

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Atlaskaarten

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 17 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Aan de slag
Huiswerk voor morgen
Wakelet
Vragen stellen over de uitleg

Bekijk de leerdoelen/ deelvragen van 1.3 en bedenk voor jezelf of je straks meedoet met de uitleg
timer
15:00

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1.3 Strategische zoetwatervoorraad

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Openingsfoto
Wat zie je?
Waar komt dit voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 20 - Diapositive

Beschrijving van de openingsfoto

Waterresevoir in de Alpen

Slide 21 - Carte

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoel(en)
Aan het einde van de les kan je:
(4) de drinkwaterproductie van Nederland beschrijven;

(5) beschrijven waarvoor zoetwater gebruikt wordt;

(6) beschrijven hoe Nederland voorkomt dat het te maken
      krijgt met een tekort aan water;

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Benodigde voorkennis 
Je weet de herkomstbronnen van water 
                 in Nederland;
Je weet dat het klimaat veranderd en 
                 welke gevolgen dit heeft;
Je weet dat de bevolking toeneemt en 
                daardoor ook het watergebruik;
Je weet dat boeren veel water
                gebruiken voor landbouw;

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Beregening
Druppelirrigatie
Oppervlakte irrigatie

Slide 24 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Het grote plaatje
Wateropvangbekken in de Bieschbosch
Opslag zoet water onder kreekrug
Plaats: Serooskerke

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 26 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Verdroging in Nederland
W
WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?
A
Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN
U
Uitzonderingen
WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?
W
Windrichtingen. 
BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Tegengaan verdroging?
- Zuiniger omgaan met water?
- Water tijdelijk opslaan?
- Afspraken maken waarvoor water gebruikt kan worden?

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Waar zou jij veel zoetwater opslaan?

Slide 29 - Diapositive

Het rijk komt met een pakket maatregelen van in totaal 7 miljoen euro. Centraal in de plannen staat het IJsselmeer, het grootste zoetwaterreservoir van Nederland. Verzilting moet sneller worden tegengegaan.

Afgelopen zomer klommen de chloridegehaltes op sommige plekken naar te hoge waarden. Het Noord-Hollandse drinkwaterbedrijf PWN kon het te zoute IJsselmeerwater niet meer gebruiken.
Voortaan worden er standaard bellenschermen klaargezet in het IJsselmeergebied. Met een bellenscherm wordt er vanaf de bodem een gordijn van luchtbellen naar boven gestuurd dat de instroom van zout water keert. Ze stonden eerder bij de schutsluizen bij Den Oever en Kornwerderzand, in het Amsterdam-Rijnkanaal en in IJmuiden bij de Noordersluis.
Rijkswaterstaat plaatst extra meetpalen in het IJsselmeer. Als de chloridewaarden te hoog worden, kan het zoute water direct worden gespuid in de Waddenzee. Ook in de zoutvangputten achter de spuisluizen in de Afsluitdijk komen nieuwe meetpunten. Minister Cora van Nieuwenhuizen: ,,Dat betekent: zo snel mogelijk zout water wegwerken en zoet water vasthouden.’’
Vissen vormen makkelijke prooi
Zorg is er om de vissen. Bij een dalende waterstand neemt hun leefgebied af. Ze worden een makkelijke prooi of komen in aanraking met scheepsschroeven. Droogte-experts adviseren de aanleg van zogenoemde refugia. Dat zijn vluchtplekken waar de vis veilig kan verblijven.
De economische schade door de droge zomer van 2018 ligt tussen de 0,5 miljard en 2 miljard euro. De scheepvaart en de landbouw leden het meest. Lage waterstanden van de grote rivieren leidden tot tekorten in de bouw.
Tankstations in Oost-Nederland kwamen tijdelijk zonder brandstof te zitten, omdat de bevoorrading stokte. In de landbouw leidden droogte en verzilting tot grote problemen.
Meer wateropslag in zandgebieden
Het had allemaal nog erger gekund. Bij een extreem watertekort kan zelfs de levering van energie in gevaar komen. Verder is onduidelijk welke schade is aangericht aan de funderingen van woningen. Daarnaar wordt onderzoek gedaan.
Van Nieuwenhuizen wil in de hooggelegen zandgebieden meer water opslaan, zodat het grondwater tijdig kan worden aangevuld. ,,We moeten van kampioen dijken bouwen tegen hoogwater nu ook kampioen wateropslag worden als remedie tegen droge zomers.”
De investering komt uit het Deltaprogramma Zoetwater. Het meeste geld – 4 miljoen euro – gaat naar de wateropslag in Oost- en Zuid-Nederland. Nog eens 2 miljoen euro gaat op aan maatregelen tegen verzilting. Voor onderzoek en kennisontwikkeling komt 1 miljoen euro beschikbaar.
Waar zou jij veel zoetwater opslaan?

Bijv. IJsselmeer;
- Groot;
- Centraal;
- Alleen nog een
   beetje zout      .

Met een bellenscherm wordt er vanaf de bodem een gordijn van luchtbellen naar boven gestuurd dat de instroom van zout water keert.

Slide 30 - Diapositive

Het rijk komt met een pakket maatregelen van in totaal 7 miljoen euro. Centraal in de plannen staat het IJsselmeer, het grootste zoetwaterreservoir van Nederland. Verzilting moet sneller worden tegengegaan.

Afgelopen zomer klommen de chloridegehaltes op sommige plekken naar te hoge waarden. Het Noord-Hollandse drinkwaterbedrijf PWN kon het te zoute IJsselmeerwater niet meer gebruiken.
Voortaan worden er standaard bellenschermen klaargezet in het IJsselmeergebied. Met een bellenscherm wordt er vanaf de bodem een gordijn van luchtbellen naar boven gestuurd dat de instroom van zout water keert. Ze stonden eerder bij de schutsluizen bij Den Oever en Kornwerderzand, in het Amsterdam-Rijnkanaal en in IJmuiden bij de Noordersluis.
Rijkswaterstaat plaatst extra meetpalen in het IJsselmeer. Als de chloridewaarden te hoog worden, kan het zoute water direct worden gespuid in de Waddenzee. Ook in de zoutvangputten achter de spuisluizen in de Afsluitdijk komen nieuwe meetpunten. Minister Cora van Nieuwenhuizen: ,,Dat betekent: zo snel mogelijk zout water wegwerken en zoet water vasthouden.’’
Vissen vormen makkelijke prooi
Zorg is er om de vissen. Bij een dalende waterstand neemt hun leefgebied af. Ze worden een makkelijke prooi of komen in aanraking met scheepsschroeven. Droogte-experts adviseren de aanleg van zogenoemde refugia. Dat zijn vluchtplekken waar de vis veilig kan verblijven.
De economische schade door de droge zomer van 2018 ligt tussen de 0,5 miljard en 2 miljard euro. De scheepvaart en de landbouw leden het meest. Lage waterstanden van de grote rivieren leidden tot tekorten in de bouw.
Tankstations in Oost-Nederland kwamen tijdelijk zonder brandstof te zitten, omdat de bevoorrading stokte. In de landbouw leidden droogte en verzilting tot grote problemen.
Meer wateropslag in zandgebieden
Het had allemaal nog erger gekund. Bij een extreem watertekort kan zelfs de levering van energie in gevaar komen. Verder is onduidelijk welke schade is aangericht aan de funderingen van woningen. Daarnaar wordt onderzoek gedaan.
Van Nieuwenhuizen wil in de hooggelegen zandgebieden meer water opslaan, zodat het grondwater tijdig kan worden aangevuld. ,,We moeten van kampioen dijken bouwen tegen hoogwater nu ook kampioen wateropslag worden als remedie tegen droge zomers.”
De investering komt uit het Deltaprogramma Zoetwater. Het meeste geld – 4 miljoen euro – gaat naar de wateropslag in Oost- en Zuid-Nederland. Nog eens 2 miljoen euro gaat op aan maatregelen tegen verzilting. Voor onderzoek en kennisontwikkeling komt 1 miljoen euro beschikbaar.
Verzilting


Zeespiegelstijging?

i.c.m.

Lagere rivierwaterstanden?

i.c.m.

Bodemdaling?

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Actualiteit

Slide 32 - Diapositive

https://www.nationalgeographic.nl/video/tv/wat-je-moet-weten-over-de-bosbranden-in-californie
Afsluitende foto
Wat zie je?
Waar komt het voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 33 - Diapositive

Beschrijving van de afsluitende foto

Once the fourth largest lake in the world, Central Asia's shrinking Aral Sea has reached a new low, thanks to decades-old water diversions for irrigation and a more recent drought. ... The Aral Sea was fed by two of Central Asia's mightiest rivers, the Amu Darya and the Syr Darya.
Aan de slag

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?
😒🙁😐🙂😃

Slide 35 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions