2.2 Alkenen en industriële processen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.2 Alkenen en industriële processen

Chemie havo 4 hoofdstuk 2

Koolstofverbindingen

Leerdoelen 2.2

• Formule van alkenen
  
• Kraken
• Industriële processen in een blokschema

Deze les

• Toevoegen systematische naamgeving van alkenen
  
• Uitleg en oefenen kraken
• een productieproces weergeven in een blokschema
• Uitleg en oefenen blokschema

Terugblik vorige lessen

Welk van de volgende stoffen is een alkaan?

1. C​21​​H​42​​
2. C​18​​H​38​​
3. C​7​​H​14​​

Bij gefractioneerde destillatie scheid je stoffen op basis van kookpunt. De stoffen met het hoogste kookpunt komen

1. bovenin de kolom, want de moleculen hebben een sterke vdW-binding
2. onderin de kolom, want de moleculen hebben een sterke vdW-binding
3. onderin de kolom, want daar is het het koudst
4. bovenin de kolom, want daar is het het warmst

koolstofverbindingen

koolwaterstoffen

alkanen

alkenen

alkaanzuren

alkaanaminen

halogeenalkanen

alcoholen

alkanolen

alkenen

• tussen twee C-atomen zit een dubbele atoombinding, dus C = C
  (verder C - C bindingen)
• de algemene formule van een alkeen is CnH2n
• bijvoorbeeld buteen, C4H8

alkenen

alkanen

• CnH2n+2
• verzadigde koolwaterstoffen
  dwz de C-atomen hebben het maximale aantal H-atomen gebonden
  
  

alkenen

• CnH2n
  
• onverzadigde koolwaterstoffen

Is deze verbinding verzadigd of onverzadigd?

1. verzadigd
2. onverzadigd

Is deze verbinding verzadigd of onverzadigd?

1. verzadigd
2. onverzadigd

Alkaan

Alkeen

Sleep de woorden naar het juiste vak

onverzadigd

verzadigd

C6H12

C18H38

C4H10

C23H46

propaan

etheen

systematische naamgeving alkenen

• langste keten: 4 C-atomen
  met daarin een C = C
  dus stamnaam is buteen 
• de C = C krijgt een zo laag mogelijk plaatsnummer:
  voor structuur 1: but-1-een 
  
  voor structuur 2: but-2-een

systematische naamgeving alkenen

• langste keten: 4 C-atomen
  met daarin een C = C
  dus stamnaam is buteen 
• de C = C krijgt een zo laag mogelijk plaatsnummer: 1 of 3
  dus but-1-een
• zijketen is een methylgroep op het 3e C-atoom
  dus 3-methylbut-1-een

Binas T 66C - voorvoegsels
--> gebruiken bij zijtakken/-groepen
        2,2-dimethylbutaan
        tetrafluoretheen
       

--> vanaf 5 gebruiken voor C-keten

        pentaan          C5H12
        hexaan            C6H14

        heptaan          C7H16

        tetradecaan   C14H30  

Binas T 66D - naamgeving .......

--> gebruiken voor C-keten
        aantal C             stam
              1                      meth
              2                      eth

              3                      prop

              4                      but

              5                      pent

              6                      hex

Aan de slag

• m 13 t/m 18
• Lees goed paragraaf 2.2

Welke type chemische reactie vindt plaats bij kraken?

1. een verbrandingsreactie
2. een vormingsreactie
3. een katalytische reactie
4. een ontledingsreactie

Welke bindingen worden verbroken bij kraken?

Verklaar op microniveau dat de reactieproducten van kraken een lager kookpunt hebben dan de beginstof.

Bij het kraken van een koolwaterstoffractie ontstaan...

1. alleen verzadigde koolwaterstoffen
2. aromatische koolwaterstoffen
3. een mengsel van verzadigde en onverzadigde koolwaterstoffen
4. alleen onverzadigde koolwaterstoffen

Geef de molecuulformule van het ontbrekende reactieproduct.

welke stof ontstaat er nog meer bij de volgende kraakreactie:

C​8​​H​18​​→C​5​​H​12​​+...

1. pentaan
2. penteen
3. propaan
4. propeen

Industriële processen

Is de productie van petroleum in Pernis een voorbeeld van een batchproces of van een continuproces?

1. batchproces
2. continuproces

Het brouwen van speciaal bier bij de Heidebrouwerij is een...

1. batchproces
2. continu proces

Wat kan een blok in een blokschema niet voorstellen?

1. mengen
2. reageren
3. scheiden
4. stofstroom

Blokschema's lezen

In een blokschema worden soms bepaalde symbolen gebruikt.

In Binas 38B kun je de betekenis van deze symbolen opzoeken

Oefenopgave

Welk woord hoort bij letter B?

1. afval
2. destillatie
3. extractie
4. filtratie

Oefenopgave

Huiswerk

Maken 19 t/m 29 + 31