1.2 Westerse wereldrijken

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

1.2 - Westerse wereldrijken 

Leerdoelen

Hoe ontstonden koloniale wereldrijken en wat waren de gevolgen hiervan?

Belangrijke leerdoelen bij 1.2

Welke gevolgen had het imperialisme in Azië? 

Welke gevolgen had het imperialisme in Afrika? 

Hoe en waarom breidde Nederland haar koloniale rijk uit? 

Wereldrijken

Europeanen willen steeds meer kolonies:

• Grondstoffen
• Afzetmarkt
• ´Manier van leven´ overbrengen op andere gebieden

Wapens + stoomschepen hielpen bij het veroveren van nieuwe gebieden.      

Tussen 1870-1914 breiden Europeanen hun gebied en macht uit 

(= imperialisme)

Imperialisme

= Veroveren van andere landen of streken om zo machtiger te worden

Europa werd hierdoor steeds machtiger en veroverde veel gebied

Het Britse Rijk (1815)

Het Britse Rijk (1922)

Imperialisme in Azië

Vanaf 1500: 

• Handelsposten en kleine nederzettingen

Rond 1900: 

• Europeanen heersen over grote gebieden (kolonies)

Japan is nooit een kolonie geworden --> gaat juist zelf gebieden veroveren.

Imperialisme in Afrika

Strijd tussen Europese landen om het meeste gebied te krijgen         

1878: Conferentie van Berlijn

• Afspraken over verdeling van Afrika 
• Er wordt geen rekening gehouden met de mensen die er al leven
• Veel gebruik van geweld 

Het Nederlandse wereldrijk

Suriname

• Katoenplantages waar mensen als slaaf moesten werken

Nederlands-Indië (Indonesië)

• Boeren moeten gedwongen rubber/tabak/suiker/koffie verbouwen en verkopen aan NL

Protest

Er komt steeds meer protest:

• Slechte behandeling
• Weinig vrijheid

Mensen wilden een eigen staat voor het eigen volk (nationalisme)
Steeds meer mensen willen slavernij afschaffen (abolitionisme) 

 Kolonialisme

Ondernemers wilden steeds meer kolonies:

• Goedkope grondstoffen
• Gebruiken als afzetmarkt

Tussen 1870 en 1914 breidden Europese landen hun koloniale gebieden enorm uit. In welke werelddelen?

• Azië en Afrika

Imperialisme

Het veroveren van kolonies ging vrij eenvoudig, omdat

er dankzij de industrie goede wapens en stoomschepen waren.

Europese landen hielden een soort wedstrijd wie de meeste en grootste kolonies had. De Europese landen kregen zo wereld-rijken en breidden hun macht uit.Dit noem je

imperialisme

• 16e - 19e eeuw

Er wordt met Aziatische en Afrikaanse gebieden gehandeld  voor grondstoffen.

De gebieden werden overgenomen om er aan geld aan te verdienen. 

• Vanaf 19e eeuw

Het uitbreiden van eigen gebied in Azië en Afrika door Europese landen. Waardoor de grondstoffen in het bezit van het rijk komt. Economische redenen.

Kolonialisme

Imperialisme

Europeanisering

Culturen in de koloniën:

De Europeanen vonden de culturen minder goed dan hun eigen cultuur en manier van leven.

Europeanen wilden graag hun cultuur overbrengen naar andere landen. Dit noem je europeanisering.

Bijv: het overbrengen van taal, geloof en gebruiken

Imperialisme in Azië

Vanaf 1500: 

Handelsposten en kleine kolonies

Rond 1900: 

Europeanen heersen over grote kolonies

Japan is nooit een kolonie geworden en gaat juist zelf gebieden veroveren. 

In China kreeg Europa wel invloed, maar werd geen kolonie

Imperialisme in Afrika

Er ontstaat strijd tussen Europese landen om het meeste gebied te krijgen.  

       

1878 Conferentie van Berlijn:

• Afspraken over de verdeling van Afrika 
• Er wordt geen rekening gehouden met de volken die er al leven
• Gebruik van geweld om de bevolking onder de duim te houden.

Het Nederlandse wereldrijk 1

Kolonies in Amerika:

• Suriname en de Nederlandse Caribische) eilanden.
• Slaven werkten er op katoenplantages.

Kolonie in Azië:

• Nederlands-Indië.
• Boeren moesten er suiker en koffie voor Nederland verbouwen. Er waren rubber- en tabaksplantages

Het Nederlandse wereldrijk 1

Mensen in de kolonies kwamen in opstand, ze wilden een eigen natie: nationalisme.

Eduard Douwes Dekker was tegen slavernij en mensenhandel. Hij was een abolitionist.

Nederland schafte pas laat de slavernij af in 1863. De rest van Europa tussen 1800 en 1850.