Les 7.3.2 Ontleedbare stoffen: enkelvoudige ionen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Les 7.3.2 Ontleedbare stoffen: enkelvoudige ionen

Planning

• Korte herhaling 7.3 Ontleedbare stoffen: enkelvoudige ionen
• Nieuwe uitleg 7.3 Ontleedbare stoffen: enkelvoudige ionen
• Opdrachten maken + extra oefenopgaven
• Opdrachten nakijken

Leerdoelen 7.3

• 7.3.1 Je kunt de ontleedbare stoffen (verbindingen) onderverdelen in moleculaire verbindingen en ionaire verbindingen (zouten).
  
• 7.3.2 Je kunt uitleggen hoe positieve en negatieve ionen ontstaan.
  
• 7.3.3 Je kunt de namen en notaties van een aantal veelvoorkomende enkelvoudige ionen geven.
  
• 7.3.4 Je kunt aangeven of metaalionen en niet-metaalionen positief of negatief geladen zijn.
  
• 7.3.5 Je kunt benoemen dat ionaire verbindingen (zouten) verbindingen zijn tussen positieve ionen en negatieve ionen.
  
• 7.3.6 Je kunt de verhoudingsformule van zouten met enkelvoudige ionen opstellen.

Moleculen

ionaire verbindingen

Moleculaire verbindingen

Elementen / 

niet-ontleedbare stoffen

Verbindingen / ontleedbare stoffen

enkelvoudige negatieve ionen

Naamgeving positief ion: je zet het woord ‘-ion’ achter de naam van het bijbehorende atoom.

• VB. uit een natriumatoom ontstaat een natrium-ion, Na⁺
• VB. uit een zinkatoom ontstaat een zink-ion, Zn²⁺

Naamgeving negatief ion: achter het eerste deel van de Nederlandse/Latijnse naam van het element zet je de uitgang ‘-ide’, gevolgd door het woord ‘ion’.

• VB. uit een chlooratoom ontstaat een chloride-ion, Cl^-
• VB. uit een zuurstofatoom ontstaat een oxide-ion, O^2-

ionaire verbinding

• Zouten zijn ionaire verbindingen.
  
• Ionbinding: in zouten trekken positieve en negatieve ionen elkaar aan.
  
• Ionbinding is zeer sterk
  
• Alle zouten zijn bij kamertemperatuur vast.
  
• Zout: een stof die uit ionen is opgebouwd.
  

Nu naar nieuwe stof!

Voorbeeld: keukenzout

• In natriumchloride (keukenzout) zitten Na⁺-ionen en Cl^--ionen.
  
• Voor alle zouten geldt dat de totale positieve lading gelijk is aan de totale negatieve lading.
  
• Na⁺-ionen en de Cl^-- ionen verhouden zich 1:1. Dus formule is NaCl.

Opstellen formule van een zout (verhoudingsformules)

Stappenplan opstellen zoutformule

1. Noteer de naam van het zout.
2. Noteer de ionen die zich in het zout bevinden.
3. Bepaal hoeveel je van elk ion nodig hebt, om net zoveel positief als negatieve lading te krijgen.
4. Schrijf de formule op: gebruik indexgetallen als je een ion 2 of meer keer gebruikt. (index moeten zo laag mogelijke en hele getallen zijn).

Samen oefenen

Kaliumbromide

• K⁺ en Br^–
  
• 1x en 1x (beide lading 1)
  
• KBr
  

Calciumsulfide

• Ca²⁺ en S^2-
  
• 1x en 1x (beide lading 2)
  
• CaS
  

Samen oefenen (2)

Natriumoxide

• Na⁺ en O^2-
• 2x en 1x (worden beide lading 2)
• Na₂O

Aluminiumoxide

•  Al³⁺ en O^2-
• 2x en 3x (worden beide lading 6)
• Al₂O₃

Aan de slag!

• Maken oefenblad (antwoorden op de achterkant!)
• Klaar? laat mij even weten dat je klaar bent
• Daarna: maken 9 t/m 12 (vanaf blz 35)

9a

• zilverbromide
• Ag⁺ en Br^-
• 1x            1x
• AgBr

9b

• Aluminiumbromide
• Al³⁺ en Br^-
• 1x            3x
• AlBr₃

9c

• calciumchloride
• Ca²⁺ en Cl^-
• 1x            2x
• CaCl₂

9d

• kaliumsulfide
• K⁺ en S^2-
• 2x        1x
• K₂S

10

• C

11

• MnO₂

12

• A