Differentiatie

• Personeelsbeleid
• MBO
• Studiejaar 1

Dialoogsessie 

LEROP VLG 2023-2024

Inhoud

Differentiatie; convergent en divergent 

Differentiëren in instructie; ADI,  IGDI

Differentiëren in verwerking

Leervoorkeuren

"Als een docent iets wil uitleggen aan de hele klas tegelijk, is het waarschijnlijk dat een derde van de studenten het al weet, een derde het inderdaad gaat snappen en een derde nog niet aan snappen toe is. Dan is de uitleg voor 2/3 van de studenten tijdverspilling" (Lilian Katz, University of Illinois)

Dit thema is voor mij (mijn IWP) belangrijk omdat;

Leerdoelen behorende bij dit thema zouden voor mij zijn?

De manier waarop ik differentieer op mijn IWP;

Elke docent heeft te maken met verschillen tussen studenten. Studenten kunnen verschillen in;

- Indirecte kenmerken (sekse en sociaal milieu)

- Algemeen psychologische kenmerken (intelligentie)

- Directe kenmerken

(prestaties, leervoorkeuren, interesses of motivatie)

Docenten moeten zich bij differentiatie vooral richten op;

1. Indirecte kenmerken
2. Algemeen psychologische kenmerken
3. Directe Kenmerken

We maken onderscheid tussen convergente en divergente differentiatie (2 antwoorden zijn goed)

1. Divergent differentiëren is afgestemd op de individuele student.
2. Divergent differentiëren is afgestemd op de hele groep.
3. Convergente differentiatie gaat ervan uit dat de hele groep dezelfde doelen behaald.
4. Convergente differentiatie gaat uit van verschillende doelen voor verschillende studenten.

Divergent

- Afgestemd op individuele student

- Student doorloopt zelfstandig/ niveaugroep eigen leerroute met eigen passende doelen, instructie en verwerkingsvormen

- Sluit aan bij gepersonaliseerd leren

Convergent

- Gaat ervan uit dat de hele groep dezelfde doelen behaalt

- Verschillen zitten in instructie, begeleide inoefening en verwerking

- Onderwijs op maat (bv zwakkere studenten extra ondersteuning, snellere studenten extra opdrachten)

Stappen die je neemt voordat je gaat differentiëren in de les zijn;

1. analyseren, 2. ontwerpen van aanbod, 3. organisatie van differentiatie, 4. clusteren van studenten, 5. verzamelen van gegevens

De goede volgorde van deze stappen is:

1. 5, 1,4,2,3
2. 5,4,1,2,3
3. 2,1,3,4,5
4. 1,2,3,4,5

Stappen voor gedifferentieerd lesontwerp;

1. Verzamelen van gegevens

2. Analyseren

3. Clusteren van studenten

4. Ontwerpen van aanbod

5. Organisatie van de differentiatie

1. Beheersingsniveau. interesse, leervoorkeur

2. Analyse maken van instructiebehoeften, datamuur van toetsgegevens maken etc.

3. Klas verdelen; op basis van toetsgegevens; gedrag, samenwerkingsvaardigheden, leervoorkeuren, ondersteuningsbehoeften, eigen keuze studenten

4. Plan per groep (bijvoorbeeld verwerking, werkvormen, tijd)

5. Opstelling, werkafspraken, gedrag van docent (looproute), materiaal

Differentiëren in instructie

Basis IGDI = ADI

ADI; Activerende directe instructiemodel. Docent staat centraal. Hij brengt informatie over, brengt structuur en activeert studenten.  

Docenten die werken met ADI differentiëren nog niet. 

Het IGDI helpt docenten WEL te differentiëren. 

Effectief instructiemodel = IGDI; het interactieve gedifferentieerde directe instructiemodel

  

N.B. instructie in dit verband gaat om meer of minder begeleiding van bepaalde groepen door de docent

Met dit model wordt er gedifferentieerd in instructie tijd.

Tevens kan er voor de verlengde instructie ook een andere vorm gekozen worden welke wellicht beter past bij de doelgroep. 

Naast differentiëren in instructie kun je ook differentiëren in de...

Differentiëren in verwerking

Verwerkingsfase les;

- verschil in inhoud

- werkvorm

- opbrengst

1.) Goed weten wat  de lesdoelen zijn (overzicht van leerlijnen en onderwijsdoelen nodig om keuzes te maken die aansluiten op wat studenten nodig hebben)

2.) Inhoud; 

- basis en uitdagende opdrachten (taxonomie Bloom handig instrument -> differentiatie in type vragen en opdrachten)

- materialen (hulpbronnen etc)

- onderwerpen (verschil in bijv onderwerp leestekst)

Wat ik al weet over leervoorkeuren =

De 4 meest gangbare theorieën over leervoorkeuren zijn;

Kolb

Vermunt

Ruijters

Gardner

N.b

Gebruik de theorieën als achtergrondkennis. Wetenschappelijk niet aangetoond dat studenten ook vaste leervoorkeuren hebben. Studenten kunnen verschillende voorkeuren hebben in verschillende situaties en vakken. 

Docenten kunnen met leervoorkeuren rekening houden door verschillende werkvormen te gebruiken, studenten te laten kiezen uit werkvormen en/of verschillende rollen.

Dit vraagt ook iets van de doceerstijl.

Kolb

1. onderscheidt 8 typen leerders
2. onderscheidt 4 typen leerders
3. onderscheidt 6 typen leerders
4. onderscheidt 2 typen leerders

Kolb

Vermunt onderscheidt de volgende leerstijlen

Vermunt

De leervoorkeuren van Ruijters zijn

Ruijters

Welk begrip staat centraal bij Gardner?

Gardner

Evaluatie

Vooraf gestelde doelen behaald?

Meer weten?

'Differentiëren is te leren!;  Meike Berben"