2223 4H §5.3 en §5.4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

- Schrift, boek op tafel

- Les §5.3 - Voedsel door 

micro-organismen

- Les §5.4 - Planten leggen 

energie vast

Leerdoelen

9. Je vergelijkt in een reactievergelijking de melkzuurgisting en alcoholische gisting.

10. Je herkent alcoholische gisting en melkzuurgisting in verschillende situaties.

11. Je legt uit hoe fotosynthese de basis vormt voor voortgezette assimilatie en dissimilatie bij planten.

12. Je herkent de voorwaarden voor het fotosyntheseproces.

13. Je vergelijkt bruto- en nettoproductie bij planten en benoemt de samenhang tussen hun assimilatie- en dissimilatieprocessen.

Huiswerk

Lz. en mk. §5.3 en §5.4

Zie ook video's en oefenopdrachten in LessonUp

Succescriteria

• Je kunt de definitie van de gebruikte begrippen uitleggen.
• Je kunt de inhoud van de leerdoelen aan een ander uitleggen.
• Je kunt de (examen)vragen over dit onderwerp goed (bijna foutloos) maken.
• Je weet welke BiNaS-tabellen bij het onderwerp horen en informatie uit deze tabellen halen en gebruiken.

Terugblik §5.2

§5.2 Samenvattend

3 energiesystemen

1. ATP-CP systeem (fosfaat-accu) 10-15 seconden

     - Spieren in rust hebben kleine voorraad ATP

    - Spieren bevatten creatinefosfaat (CP) CP+ADP -> C+ATP

§5.2 Samenvattend

3 energiesystemen

2.Anaerobe dissimilatie

(Melkzuursysteem) 20-50 sec

     - Afbraak glucose in grondplasma          (glycolyse)

       - Melkzuurgisting
       - Leidt tot verzuring spieren
       - Komt maar 2 ATP per molecuul              glucose vrij

§5.2 Samenvattend

3 energiesystemen

3.Aerobe dissimilatie

     - Afbraak glucose in grondplasma          (glycolyse) 2 ATP

       - Citroenzuurcyclus            (mitochondriën) 36 ATP
    

§5.2 - samenvattend

Voedingsstoffen leveren energie. Verbranding vindt plaats in cellen.

Glucose - anaeroob (in cytoplasma) en aeroob (in mitochonriën)

Eiwitten - aeroob (in mitochondriën)

 - aeroob (in mitochondriën)

Keuze

1. Je doet mee met de klassikale les over §5.3 en §5.4

2. Je maakt een informatieve poster over §5.4, waarbij de uitleg van de leerdoelen goed terugkomt in tekst en tekening. (§5.3 werk je zelfstandig door). Eind van de les lever je die in.

9. Je vergelijkt in een reactievergelijking de melkzuurgisting en alcoholische gisting.

Schrijf de reactievergelijkingen op. 

Wat valt op?

Klaar? Maak opdr. 37 en 38

10. Je herkent alcoholische gisting en melkzuurgisting in verschillende situaties.

Waarvoor gebruik je melkzuurgisting?

Waarvoor gebruik je alcoholische gisting?

Check

Alcoholische gisting --> er komt CO₂ bij vrij.

Melkzuurgisting: yoghurt, zuurkool

Alcoholische gisting: wijn, bier, brood

Tabel 68B

11. Je legt uit hoe fotosynthese de basis vormt voor voortgezette assimilatie en dissimilatie bij planten.

Leg uit:

Autotroof? Anorganisch stoffen en organische stoffen?

Wat is assimilatie? Wat is dissimilatie?

Wat is fotosynthese, welke reactievergelijking?

En voortgezette assimilatie? Waarvoor is dat nodig?

Klaar? Maak opdr. 48, 51, 53, 54

Check

Autotrofe organismen --> kunnen zelf energie maken uit anorganische stoffen onder invloed van zonlicht.

(Organische stoffen --> gemaakt door organismen (zit altijd 'CH' in, vaak ook 'O', 'N'))

(voortgezette) assimilatie = opbouwen van organische stoffen

Dissimilatie = afbreken

12. Je herkent de voorwaarden voor het fotosyntheseproces.

Wat zijn belangrijke voorwaarden die nodig zijn voor fotosynthese?

Zoek op: wat zijn abiotische factoren voor het fotosyntheseproces?

Leg uit wat er gebeurt er als een van de abiotische factoren niet optimaal is voor het fotosyntheseproces.

Klaar? Maak opdr. 54 en 55.

Check

Abiotische factoren --> invloeden uit de levenloze natuur.

Voorwaarden fotosynthese --> licht, CO₂, temperatuur etc.

Beperkende factor

13. Je vergelijkt bruto- en nettoproductie bij planten en benoemt de samenhang tussen hun assimilatie- en dissimilatieprocessen.

Leg uit wat het verschil is tussen de bruto- en nettoproductie glucose die een plant maakt, gebruik bron 15.

Waarom vindt fotosynthese alleen overdag plaats? Wat gebeurt er 's nachts in planten?

Bestudeer bron 16, wat zie je hier gebeuren?

Klaar? Maak opdracht 57,59 en 62

Doel 13 & 14 --> maak 63 a en b, 64 en 65