SE Betoog: Les 3 - Schrijven, par 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Ga rustig zitten, pak je roman en start met lezen.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les..

• ... weet je wat documentatievragen zijn.
• ... kun je zelf documentatievragen formuleren.
• ... kun je een tekst beoordelen op betrouwbaarheid.

Stel: je moet een tekst schrijven over depressiviteit bij jongeren.

Waar haal je je informatie vandaan?

Bronnen

• Zoekmachines: Google, bijv. Google Scholar voor wetenschappelijke teksten:
• Encyclopedieën, bijv. Wikipedia. Let op: geen garantie dat de informatie juist is!
• Online kranten / tijdschriften 
• Documentaires / podcasts / interviews

Documentatievragen

• Gerichter zoeken door het formuleren van specifieke documentatievragen. 
• Het gaat daarbij niet om het aantal vragen, maar om de juiste vragen. 
• Je moet je vragen zó kiezen dat de antwoorden de belangrijkste informatie over het onderwerp bevatten.

Documentatievragen

• Voorbeelden bij het onderwerp 'dierproeven':

- Welke soorten dierproeven zijn er?

- Wat zijn de argumenten om dierproeven uit te voeren?

- Wat zijn de argumenten tegen dierproeven?

- Welke alternatieven zijn er voor dierproeven?

De betrouwbaarheid van een tekst is afhankelijk van...

1. Auteur / organisatie
2. Doel
3. Inhoud
4. Actualiteit

1. Auteur / organisatie

• Een boekverslag van een 16-jarige op scholieren.com is minder betrouwbaar dan een analyse van een letterkundige op DBNL. 
• Forums zijn minder betrouwbaar, hier kan iedereen zomaar iets plaatsen. 

2. Doel

• Vraag je altijd af of de schrijver zelf baat heeft bij het verstrekken van bepaalde informatie.
• Als een vapefabrikant schrijft dat vapen na nader onderzoek toch niet zo schadelijk is als wordt gedacht, doet hij dat om ervoor te zorgen dat zijn verkoopcijfers minder hard dalen. 

3. Inhoud

• Teksten waarin veel op de emotie wordt ingespeeld, zijn over het algemeen minder betrouwbaar. 
• Controleer in andere bronnen of de informatie klopt. Let op: ook in nepnieuws zijn sommige feiten wèl echt. Prik hier doorheen! 

4. Actualiteit

• Vraag je af of het onderwerp achterhaald kan zijn. 
• Over onderwerpen als 'vapen' en 'het coronavirus' wordt steeds meer bekend. Oude bronnen zijn dus vaak minder betrouwbaar dan nieuwe bronnen. 
• Dit geldt echter niet voor elk onderwerp.
  

Pas op voor éénzijdigheid!

Zoekmachines en sociale media gebruiken algoritmes om te bepalen welke zoekresultaten je krijgt en welk nieuws je ziet. Ze creëren voor iedereen een eigen filter bubble.

Door je kijk- en zoekgedrag wordt bepaald wat je te zien krijgt en wat niet. Je krijgt dus steeds bevestigd wat je al dacht. 

Zelf aan de slag

Lees de theorie en maak:

- §9.3.1, opdr. 1

- §9.3.2, opdr. 1

- §9.3.1, opdr 1

Ben je klaar?

1. Huiswerk ander vak afmaken

2. Lezen in je literaire roman