H5 §2 De middeleeuwse stad

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H5 §2

De middeleeuwse stad

Welkom!

1HV

Leerdoel

• Je kunt de sociale lagen in een middeleeuwse stad noemen en uitleggen hoe het ambachtswezen was georganiseerd.
  
• Je kunt uitleggen waarom de invoering van stadsrechten laat zien dat steden in de late middeleeuwen meer macht kregen ten opzichte van de adel.
  
• Je kunt uitleggen hoe steden in de late middeleeuwen werden bestuurd.

Planning

• Terugblik en voorkennis
• Sociale lagen in de stad
• Gilde en stadsrechten
• Schout en schepenen
• Video of opdracht
• Huiswerk
• Afsluiting

Op welke twee manieren werd grond geschikt gemaakt voor de landbouw?

Zet de gebeurtenissen in goede tijdsvolgorde

Bij markten groeide dorpen uit tot steden. 

Er ontstonden markten op kruispunten van wegen en/ of rivieren. 

Steden gingen samenwerken in de Hanze.

Steeds meer grond werd voor landbouw geschikt gemaakt. 

Voedseloverschotten werden geruild of verkocht. 

• Elke stand heeft een taak gekregen van God

• 1: Geestelijkheid
• Bidden

• 2: Adel
• Beschermen

• 3: Boeren & Burgers
• Werken

1e

2e

3e

Sociale lagen in de stad

De inwoners van een stad vormden samen de burgerij. 

- Vrije mensen, verdeeld over verschillende groepen

1. Rijke kooplieden en belangrijke ambachtslieden (‘gildemeesters’) (zaten vaak in het bestuur van de stad) 
2. Winkeliers en ambachtslieden
3. De gewone (arme) arbeiders
4. Bedelaars en daklozen

• Die laatste twee groepen waren aangewezen op hulp van de kerk en rijke mensen.

Sleepvraag

Standen in de stad

1

2

3

4

Rijke kooplieden

Mensen zonder vast werk

Gildemeesters

Oude of zieke mensen

Winkeliers

Ambachtslieden

Klik op de strip

S

t

a

d

s

r

e

c

h

t

e

n

Schout en schepenen

• Zij maakten wetten, hielden orde en spraken recht in de stad. 
• Zij waren dus bestuurder, politie en rechter ineen.
• De belangrijkste was de schout. 
• Benoemd door de heer van het gebied. 
• De schepenen werden gekozen door kleine groep belangrijke burgers, zoals gildemeesters en rijke kooplieden
• Bijna altijd leden van rijke families. 
• Arme burgers hadden geen inspraak in het bestuur van de stad.

Op de volgende dia

Een video die de voordelen en nadelen van een middeleeuwse stad uitlegt. Wel in het Engels.

Verzin zelf een meesterproef

Bedenk een Gilde

Wat moet je doen als leerling om jezelf te bewijzen voor het vak?

(Teken zelf een logo/symbool)

Klassikale opdracht Als er tijd is

Huiswerk

Zelfstandig werken

§2 opdracht 2, 4 t/m 8, 10, 11, 13

VWO 1, 9 

Schriftelijk leren

HW controleren op steekproef!