H9 Een maaltijd bereiden en opdienen

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Mens en Gezondheid 

Een maaltijd bereiden en opdienen

Hoofdstuk 8

Bij duurzaam eten hou je rekening met mens,dier en milieu 

Voedselvoetafdruk hoeveelheid grond en water die nodig is om jou van voedsel te voorzien.

Convience food: gemakkelijk eten 

Kruiden en specerijen

Kruiden en specerijen maken het eten smaakvoller.

Kruiden zijn afkomstig van een groene plant. Deze planten groeien meestal in gematigde klimaten.

Specerijen zijn gedroogde delen van een tropische plant die als smaakmaker worden gebruikt van bijvoorbeeld bloemknoppen, meeldraden, zaadjes, vruchten, bast en wortels.

Het gematigd klimaat kenmerkt zich door duidelijke seizoenen. Er moet minimaal

één maand een gemiddelde boven de 10°C hebben. Ook ligt het gemiddelde van de

koudste maand tussen de -3 en 18°C. Ook is het er behoorlijk vochtig, het kan het

hele jaar door regenen.

Klinkt bekend, of niet? Dat is inderdaad het klimaat waar Nederland in ligt!

Kruiden en specerijen

keukengerei en Keukenapparatuur

Keukengerei zijn pannen, messen, bakblikken, een deegroller, weegschaal en een keukenwekker. Het is het gereedschap voor in de keuken.

Keukenapparatuur is: fornuis, oven, magnetron, frituurpan.

Is dit keukengerei of keukenapparatuur

Welke apparatuur zie je hier ?

Wegen en meten

Vloeistoffen kun je afmeten in een maatbeker.

1 liter	1000ml
1 liter	100 cl
1 liter	10 dl

1 liter (l) = 10 deciliter (dl) = 100 centiliter (cl) = 1000 milliliter (ml/cc)

1 dl = 10 cl = 100 ml

1 cl = 10 ml (10 cc)

Kilogram

 

1 kilo =                  1 pond  =          1 ons =

1000 gram          500 gram         100 gram

Hoeveel gram is een pond?

Mise en Place

Voorbereidende werkzaamheden. Uit het Frans letterlijk vertaalt: 'op zijn plaats gezet’. 

Plannen tijdens het koken is heel belangrijk.

Hoe ga je te werk ?

1. Je begint met je handen wassen.
2. Lees het recept en de bereidingswijze goed.
3. Zet al je keukengerei klaar.
4. Pak de juiste pannen en schalen.
5. Zet je ingrediënten klaar.
6. Weeg / meet ingrediënten af.
7. Maak de groenten schoon.
8. Kruid het vlees.
9. Ruim afval meteen op.
10. Kijk waar je mee moet beginnen en volg het recept
11. Bereid het eten.
12. Zorg dat het eten mooi op tafel komt.
13. Was af en ruim op.

Wat wordt bedoeld met 'mise en place'?

Recepten lezen

Een recept bestaat uit de beschrijving van:

• Ingrediënten met de juiste hoeveelheden
• Het aantal personen voor wie het gerecht is bedoeld
• De bereidingswijze: hoe je het moet klaarmaken

Recept omrekenen

Wanneer je recept voor een ander aantal personen is, 

dan voor hoeveel personen jij wilt koken. 

Soms kun je het makkelijk vermenigvuldigen of delen.

Bv. bij een recept voor 2 en jij wilt het voor 4 personen maken, dan doe je alle ingrediënten X 2

Kan dit niet, bijvoorbeeld als je voor 5 personen wilt koken, 

dan maak je de volgende berekening.

Reken eerst uit voor 1 persoon (dus : hoeveelheid personen) [in dit geval :2] 

Vermenigvuldig dan met hoeveel personen jij wilt weten [in dit geval X 5]

Dus 2 : 2 = 1 en dan X 5 → dan heb je de hoeveelheid voor 5 personen

Snijtechnieken

Er zijn verschillende snijtechnieken: 

• brunoise
• julienne
• chinoise
• hakken

Opdelen= het kleiner maken van ingrediënten. 

Welke snijtechniek is hier toegepast?

1. Brunoise
2. Chinoise
3. Julienne
4. Hakken

Hoe heet het snel klein snijden van producten zoals peterselie of noten?

1. Hakken
2. Raspen
3. Schaven
4. Snipperen

Bereidingstechnieken: manieren om eten te bereiden

*koken

* bakken

* braden

-Fruiten

-Magnetron gebruiken

-Frituren

-Roerbakken of wokken

-Smoren

-Grillen

-Stomen

-Stoven 

* 
* 

Wat is fruiten

1. Een stuk fruit bakken
2. Een product snel en op hoog vuur bakken
3. Een product frituren
4. Een product glazig bakken

Wanneer kookt water ?

1. 60 graden
2. 90 graden
3. 100 graden
4. 50 graden

Schikken:
de manier waarop je het eten op 

een bord presenteert

Je eet met je mond, maar ook je ogen en 

je neus werken mee

Aantrekkelijk eten beïnvloedt je smaak

bij het schikken van gerechten let je op:

Kleur

Vorm

Textuur

Gerechten presenteren

Gerechten presenteren

Garneren

Op het laatste moment nog iets toe voegen aan smaak, kleur en geur noemt men garneren. Denk aan kruiden en specerijen.

Tafel dekken

Zorg voor een schoon tafelkleed en fris servies en glazen. Je kunt ook kaarsen en kleurtjes gebruiken om het op te fleuren.

Wat is 'textuur'?

Wat is garneren?

1. Het mooi opmaken/afwerken van gerechten
2. Hetzelfde als dresseren
3. Het op smaak brengen van gerechten
4. Een kooktechniek

Gerechten presenteren

tafeletiquette:

de tafel wordt volgens een bepaalde manier gedekt.

Mes en lepel: 

Aan de rechterzijde van het bord of servet.

Snijkant van het mes naar binnen, 

bolle kant van de lepel op tafel. 

Allebei aan de rand van de tafel.

Vork: 

aan de linkerzijde van het bord of servet. 

De eerste vork aan de rand van de tafel, 

de tweede vork verspringend naar boven.

Kopbestek voor nagerecht: 

Aan de bovenkant v/h bord of servet.

Vanaf servet gezien: Mes, Vork, Lepel 

Ezelsbruggetje: Met Veel Liefde

Side plate: 

Links van de vorken. 

De bovenkant van de side plate is op gelijke hoogte met het servet of bord.

Wanneer toast en boter apart worden geserveerd, ligt op de side plate nog een botermesje. De snijkant naar links.

Een couvert kan verder uitgebreid worden met:

Waterglas

Koffielepels, theelepels, espressolepel, taartvorkjes

Dessertbestek; dessertmes, dessert vork, dessertlepel

Visbestek; visvork, vismes, oestervork, kreefthaak

Couvert

is het tafelgerei dat de gast gebruikt om te eten en drinken

Standaard couvert / à la carte couvert:

Grote vork

Groot mes

Grote lepel

Servet

Toastbordje, ook wel side plate genoemd

Wijnglas

Waar bestaat een standaard couvert uit?

1. Bloemen, peper en zout, kaarsje of lichtje
2. Menukaart, tandenstokers, olie en azijn
3. Grote vork, groot mes, grote lepel, servet, side plate en wijnglas
4. Grote vork, groot mes, water glas